Sanki iki karakterli! Biri sımsıcak ve şefkatli, öteki soğuk ve gayri insani... Kimi zaman aşırı derecede gururludur.
Sayfa 214Kitabı okudu
Kişilik bozukluğu olan kişilerde gelişimsel takılmalar ve olgunlaşamama durumları söz konusudur. İçsel nesne ilişkileri bozuktur. Bu kişiler iş yaşamlarında ve özel ilişkilerinde zorluklar yaşarlar. Davranış ve tutumlarının başkalarını nasıl etkilediğini göz önünde bulundurmazlar. Kişilik bozukluğu olan kişiler içgörüden yoksundurlar, dolayısıyla yardım arayışında olmazlar. Strese dayanma eşlikleri düşüktür.
OBSESİF- KOMPULSİF KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Mükemmelcilik, düzenlilik ve esnek olmayan bir tutum önde gelen özellikleridir. Kurallar, düzenlemeler, temizlik ve düzgünlük gibi konularda aşırı ilgilidirler. İnatçılık boyutlarına varan bir ısrarcılık sık görülen bir özellikleridir. Sezgilerle karar verilmesi gereken durumlarda büyük bir kararsızlık gösterirler. Duygusal kısıtlanmaları vardır. Mükemmelce bir tutum içindedirler. Ayrıntılara gömülürler, olaylar karşısında çevresel kalırlar. Olaylara gülüp geçebilme, sıcaklık duyma kişilerarası ilişki kurma gibi becerilerden yoksundurlar. Kendilerinden ödün vererek uzaklaşmaya gelemezler. Nesneleri biriktirirler ve bir türlü elden çıkaramazlar. Çok eli sıkılırlar, cimridirler.
Paranoid Kişilik Bozukluğu
Bu kişiler sürekli olarak başkalarının kötü niyetli olduğunu düşünürler. Kuşkucudurlar ve başkalarına güvenmezler. Genellikle düşmancılık duygular taşırlar, huzursuzdurlar ve kızgınlık içindedirler. Bir inanca bir düşünceye aşırı ölçüde bağlanıp ondan başkasını düşünemeyen "bağnaz" kişilerdir. Hakka ve hukuka aykırı davranışların peşindedirler. Patolojik derecede kıskanç birer eştirler, sürekli dava açan sabit düşünceli insanlardır. Bu kişiler sır vermekten çekinirler. Kendine yapılan davranışların gizli anlamlarını görürler. Başkalarına diş bilerler, kin beslerler. Her an karşı saldırıda bulunmaya hazırdırlar. Resmi tarzları vardır ve gergin dururlar. Bir türlü gevşeyemezler, genellikle eğlenceli kişiler değillerdir. Ciddi bir tavır içindedirler.
ÇEKİNGEN KİŞİLİK BOZUKLUĞU OLAN KİŞİLERİN KENDİLERİNE BAKIŞ AÇILARI
Çekingen kişilik bozukluğu olanlar yakın kişiler arası ilişkiye girmeyi çok isterler ancak küçük düşmekten, dışlanmaktan, ve utanılacak duruma düşmekten çok korkarlar. Bu yüzden yakınlaşmaktan çekinirler ve başkalarından uzak dururlar. Sürekli olarak kimin kendilerini sevebileceğini bulmaya çalışırlar. Bu konuda aşırı duyarlılıklarından ötürü düşüncelerini odaklayamazlar. Başkalarını küçük gördükleri ve yetersizlikleri üzerinde aşırı durdukları için benlik saygıları düşüktür. Başkalarının koşulsuz kabulünü seyrek yakaladıkları için genelde kendilerini yalnız hissederler, üzgün ve gergin olurlar. Çok sıkıntılı oldukları dönemlerde kendilerini boşluktaymış gibi, kendilerine yabancılaşmış gibi duyumsarlar.
NARSİST KİŞİLİK BOZUKLUĞU VE ORTAYA ÇIKARTAN NEDENLER
Bu kişiler özel insanlar olduklarına, özel haklarla donandıklarına inanırlar. Eleştirilmeye ya da yenilgiye büyük bir kızgınlıkla ya da depresyonla karşı koyarlar. Benlik saygıları kırılgandır. Başkalarını kendi çıkarları için kullanma eğiliminde olurlar. Dış görünüşleriyle aşırı derecede ilgilidirler ve kendilerine hayran olunmasını beklerler.
Küçük yaşlarda anneyi yitirme ya da anne tarafından reddedilmiş olma yüzünden anneyle eşduyum yapılmamış olmasının bir bozukluğun gelişmesinden sorumlu olduğu düşünülmektedir.
ANTİSOSYAL KİŞİLİK BOZUKLUĞUNU ORTAYA ÇIKARTAN NEDENLER
Genetik etkenlerin işe karıştığı düşünülmektedir. Doğum sırasında beyin hasarı, kafa travması ve ensefalit gibi durumları ikincil olarak gelişebilir. Anababanın terk etmesi ya da sömürüsü ile de çok sık karşılaşır. Anababanın keyfi olarak ağır cezalandırmaları bir etken olabilir.
Şizoid Kişilik Bozukluğunun Yerleşik Düşünceleri
*Başkalarının benim hakkımda ne düşündüğü hiç önemli değil.
* Benim için özgür olmak ve başkalarından bağımsız olmak çok önemli.
*Bir şeyi kendi başıma yapmak başkalarıyla yapmaktan daha çok zevk veriyor.
*Benim durumumda yalnız kalmak çok daha iyi.
*Başkalarıyla yakın ilişkiler kurmak benim için önemli değildir.
* Benim kendime özgü amaçlarım ve standartlarım var.
*Başkalarına güvenemem.
*İlişkiler karmakarışık ve insanın özgürlüğün elinden alıyor.
*Başkalarının ne düşündüğü beni hiç ilgilendirmiyor.
HİSTRİONİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU BELİRTİ VE BULGULARI
Histrionik kişilik bozukluğu olan kişiler rol yapıyormuş gibi duygusaldırlar ve olumlu izlenimler bırakmaya çalışan kişilerdir. Çoğunlukla işbirliği yaparlar ve kendilerine yardım edilmesini isterler. Çok renkli, aşırı derecede süslü, göz alıcı, alımlı olmaya çalışırlar; dikkatleri üzerine çekmeye yönelik, ayartıcı ve baştan çıkarıcı tutumlar sergilerler. Davranışlarıyla bağımlılık gösterirler. Duygusal açıdan derinlikleri yoktur, sığdırlar ve içten değildirler. Sanki rol yapıyormuş gibi konuşurlar. Çoğu zaman telkine yatkındırlar. Yüzeysel olarak bakıldığında hoşa giderler, albenileri vardır.
SINIRDA KİŞİLİK BOZUKLUĞU BELİRTİ VE BULGULARI
Bu kişiler her zaman bir bunalım içindedirler. Hep bir kriz yaşıyorlardır. Gerçeği değerlendirmelerinin bozulduğu gelip geçici dönemleri olabilir, bunlar genellikle paranoya ya da gelip geçici disosyiyatif belirtilerden oluşur. Kendilerine zarar verici davranışlar ya da intihar girişimlerinde bulunabilirler. Başkaları ile ilişkileri çok çalkantılıdır. Yalnız kalmaya katlanamazlar ve büyük bir nesne açlığı çekerler. Gerçek ya da imgesel terk edilmeden kaçınabilmek için olmadık yollara başvurabilirler. Çok kolaylıkla öfkelenebilirler. Para, cinsellik gibi konularda dürtüsel davranırlar. Maddeyi kötüye kullanımı, pervasızca araba kullanma ya da tıkanırcasına yeme gibi belirtileri olabilir.
SINIRDA KİŞİLİK BOZUKLUĞU KİŞİLERİN 3 YERLEŞİK DÜŞÜNCESİ
1) Güçsüz, korunmasız, savunmasız ve kırılganım.
2) Yapımdan ötürü kabul edilebilir bir insan değilim.
3)Dış dünya tehlikeli ve kötü niyetli.
Kendilerine düşman olan bu dünyada bir güvenlik kaynağı bulamadıkları için çaresiz kaldıklarına inanan bu kişiler, her ikisine de bir güven duymadan, özerk ve bağımlı olma arasında gidip gelirler. Ayrıca, uçlarda düşünme eğilimi gösterirler ya çok iyidir ya da çok kötü, ya tam bir başarıdır ya da tam bir başarısızlık, ya tam güvenilir ya da hiç güvenilmez. Tüm bu düşünceler ve uçlarda düşünme özelliği bu kişilerin duygu ve davranışlarının temelini oluşturur.
ANTİSOSYAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER
Bu tür kişiliği olanlar çirkin davranışlarını başkalarının hoşgörmesi için akla yatkın açıklamalar ve özürler bulma konusunda çok beceriklidirler. Bunun için genellikle kendilerine "kötü yetiştirilmiş" olduklarını ve geçmişte başlarına birçok "talihsizliğin" gelmiş olduğunu ileri sürerler böylece kendilerini suçlamaktan kurtarmaya 'suçsuz-günahsız' kalmaya ve sorumsuzca davranışlarını sürdürmelerini haklı çıkarmaya çalışırlar. Bir çoğu tam bir "masumiyet" havası içine girer ve ufak bir utanma duygusu taşımaksızın haksız yere suçlandığını öne sürer.
Şizoid Kişilik Biçimleri
1)Arkadaşlığa çok az gereksinirler, yalnız başına olmaktan mutludurlar.
2) Başkalarıyla pek etkileşime girmezler.
3) Duygulanımlarında iniş çıkışlar pek görülmez. Serinkanlı, sakin, telaşa kapılmayan ve duygularını seyrek gösteren kişilerdir.
4)Cinsellikten hoşlansalar bile bundan yoksun kaldıklarını rahatsız olmazlar.
5) Övgü ya da eleştiriden pek etkilenmezler.
ÇEKİNGEN KİŞİLİK BOZUKLUĞU BELİRTİ VE BULGULARI
Bu kişiler "fobik" olarak da adlandırılan utangaç, çekingen, ürkek, korkak bir kişiliğe sahiptirler. Kolaylıkla incinirler ve dışlanmaya karşı aşırı duyarlıdırlar. Kendi dünyalarında yaşarlar ve başkalarının kendilerini koşulsuz olarak kabul etmesini beklerler. Toplumsal katılımlarda bulunmaya karşı isteklidirler. Sıklıkla "aşağılık duyguları" vardır. Kendilerine güvenleri yoktur, kendilerini geri çekerler, kendilerini göstermek istemezler. Başkalarını sıradan yorumlarını aşağılayıcı olarak değerlendirirler. Kendilerini beceriksiz ve albenisi olmayan kişiler olarak görürler. Ortaya çıkartan nedenler ise anababanın küçümsemeleri ya da aşırı koruyup kollamaları, ana babada da fobik özelliklerin bulunması olası etkenler olarak görülür.
"Kişilik bozukluğundan muzdarip insanlar, terk edilmekten korunmak için çılgınca davranışlara başvurur ve sıklıkla onlara aşırı derecede acı çektiren hayali bir ayrılık süreci yaşarlar.
Duygusal ilişkileri çok yoğundur, aynı kişiye karşı düşünceleri o kişiyi idealleştirme ve değersizleştirme arasında gidip gelir. Benlik algıları oldukça dengesizdir."
