Ağustos zaferleri - İlber Ortaylı
Ağustos ayının Türkiye tarihinde önemli meydan muharebelerinin ve zaferlerinin ayı olduğu bilinir.
İlber Ortaylı
Ağustosun bu alanda bereketli bir zafer kronolojisi göstermesi bir tesadüf değil; zamanın savaş teknolojisi ve Türk ordularının belirli bir stratejik alışkanlığı bu ay üzerinde bazı savaşların yığılmasına
Tarih de bugün
Kut’ül Amare... İngilizlerin bozguna uğratıldığı, 13 general, 481 subay ve binlerce askerin esir alındığı Kut'ül Amare Zaferi'nin 104. yıl dönümünde; Enver Paşa’yı, Halil Kut Paşa’yı, Süleyman Askeri Bey’i ve Teşkilat-ı Mahsusa’nın isimsiz bütün kahramanlarını rahmetle, minnetle ve dualarla anıyoruz.
Kut’ül Amare
“Bana cehennemi mi yoksa Kutül Amare’yi mi tercih edersin deseler seve seve cehennemi tercih ederdim” – General Townshend(İngiliz komutan)
Kahraman ecdadımızın 1. Dünya savaşı’ndaki son zaferi kut’ül Amare zaferinin 104. Yılı kutlu olsun.
Kut’Ül Amare Zaferi
Bana öyle bir tabur hazırlayın ki, gönüllerini hiçbir acı çelmesin, imanlarından hiçbir silah caydırmasın.
Bugün izlediğim dizi Savaşçı hatırlattı ve sordu aklıma:
▪Arabistanlı Lawrance kimdir?
▪Uğruna yas ilan ettiğimiz! Suud yönetiminde kim bu hain Ingiliz ajanının kaldığı evi müze yaptırmıştır?
▪Müzenin kapısında ne yazmaktadır?
▪Kutül Amare'de ve birkaç yerde tedbirsiz olan, haklı zaferi dahi haksız gösterecek işlere kalkışan ve daha sonra mecliste Atatürk'e muhalefet eden, Atatürk'ün Nutuk'ta eleştirdiği ve haksız övüncünü ayıpladığı şeriatçı, Sakallı Nurettin Paşa kimdir?
▪23 Nisan' ı iptal edip yerine, başka tarihî olayların satır aralarındaki sakallılarla! övünenler, milli bayramlara olan hislerimizle oynayanlar, unutturmak isteyenler kimdir?
▪Bugün karşılaştırılması abesle iştigal olan tarihi şahsiyetlere kendi çıkarları doğrultusunda replikler yazanlar kimlerdir? Bu saçma ayrımları okullarda çocuklarımızın zihniyetine sokmak isteyenler kimlerdir?
Vs vs...
Ben soruyorum bir yandan da tarihi yalnızca dizilerden öğrenen daha doğrusu öğrendiğini zannedenlere de üzülüyorum. Böyle olursak bugün güneyde arkeolog kılığındaki Lawrance'leri elbette göremeyiz. Böyle gidersek hem kendimize hem de dost zannettiklerimize! daha çok yas tutarız.
Kutü’l-Amare Zaferi neden unutturuldu?
Özetle Kûtü'l-Amâre zaferi öksüz girdiği Cumhuriyet döneminde 1945'e kadar iyi kötü kutlanmış ama sonradan İngilizlerle iyi ilişkiler uğruna unutulmuşlar mezarlığındaki kahramanlıklarımızın arasına defnedilmiştir.
Kutü’l-Amare Zaferi neden unutturuldu?
1931 yılında liseler için yazdırılan “Tarih" kitaplarının 3. cildinde Kûtü'l-Amâre zaferi üç satırda geçiştirilir, YÖK'ün tam 8 akademisyene yazdırdığı(!) “Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi 1/1" (1989) adlı kitaptaysa ister inanın ister inanmayın beş (5) kelimelik değeri yoktur Kut zaferinin. Neden? Savaşı Mustafa Kemal Paşa veya çevresinden biri değil de, tarihten silinmek istenen Enver Paşa'nın amcası Halil (Kut) Paşa kazanmıştır da ondan. “Tarih III" (1931) adlı kitapta da zaten “…3000 silahlı Türk, 12000 kişilik bir İngiliz kuvvetini esir aldı" denilmekte, zaferin kahramanına karşı görülmemiş bir kelime cimriliği yapılmaktadır. (Aynı kitapta Kazım Karabekir Kars'ı aldığında “Mehmetçik aldı" denilmesi kuraldı, İnönü ise kazanmadığı savaşın “dâhi kahramanı" ilan edilmekteydi.)
Kutü’l-Amare Zaferi neden unutturuldu?
İşte Kûtü'l-Amâre zaferi askeriye gibi dar bir çevrede bile olsa coşkuyla kutlanırken böyle böyle unutuldu ve zaferin 100. yılı (2016) eli kulağındayken hatırlanır oldu. (Yıllar sonra zafer ilk defa geçen yıl kutlandı.) Velhasıl Türkiye gerçekten tarihiyle barışacaksa 'Kut Günü'nün hatırlanması şart.
Kutü’l-Amare Zaferi neden unutturuldu?
Türk ordusunda her yıl 'Kut Günü' kutlamaları yapılır, o gün İngiltere'yi, tarihinde uğradığı en utanç verici yenilgi olan Kûtü'l-Amâre zaferinde nasıl da yendiğimiz anlatılır, günün mana ve ehemmiyeti üzerinde heyecanla durulurdu. Ancak devir değişmişti; artık İngilizleri kızdırmaya gelmezdi. Nitekim bizi savaşa sokma çabalarına karşı 'Ben Mehmetçiği diri diri fırına attırmam' diye direnen Mareşal Fevzi Çakmak bile Londra'nın baskısıyla İnönü tarafından görevinden alınıp emekliye sevk edilmişti. Yani işin şakası yoktu.