Mewlûd di tesewifa Îslamê de cihekî girîng digire. Koka vê peyvê ji zimanê Erebî tê. Li gorî kok û bêjeyê bi wateya welîdinê tê binavkirin. Mijara mewlûdan bi giştî jidayikbûna pêxember, heta mirina pêxember bûyer û qewimînên çêbûyî û mucîzeyên ku di vê navberê de pêkhatî ne. Hem di edebiyata Kurmancî hem jî di edebiyata Zazakî de ji ber baweriya ola Îslamê cihêkî taybet digire.
Di Kurmancî de mewlûdên herî girîng yên Melayê Bateyî, Mela Eliyê Baqustanî û Seydayê Tîrêj in. Ji bilî wan Mewlûdnameya Şêx Hisê Qazî ya bi Soranî û Mewlûdnameya Mela Ebdilla Bilberî ya bi Hewramî mewlûdên herî naskirî ne.
Zembilfiroş
Ey dil were dîsan bicoş
Carek ji caran mey binûş,
Bikin qiseta Zembîlfiroş,
Da seh bikin hikayetê.
Zembîlfiroş lawkê rewal bû,
Bi kilfet û ehl û eyal bû,
Husnekî Usiv Lili bal bû,
Ya Reb Hewar
Ya Reb hewar sed car hewar
Perwan û qet nagrin qerar
Xweş muhbetî havîtî nar
Ya Reb tu yî dermanê min
Sed car hewara thekemî
Ya ageh darê ‘alemî
Derman bike vî elemî
Subhan Ji Mîrê Qadirî
Subhan ji mîrê Qadirî
Adem ji tînê çêkirî
Qalib bi rûhê hey kirî
Wesfan çi bêjim ya Rebî!
Wesfê di mîrê ekber e
Kê taqet e ket defter e
Her Wahidê witr e fer e
Qiblegeha Aşiqan (Kê Yî Tu)
subh û êvarî şeva tarî şemala kê yî tu
leyletul qedr û berat in nûra mala kê yî tu
çîçeka baxê îrem şûx bejn û bala kê yî
tu bo xwudê key bêje min kanê şepala kê yî tu
dêm kitêb e zulf e haşî şerhê xala kê yî tu
dilbera gerden şefîf î danuwa durra ‘eden
nazik û mewzûn letîf î nexliya selwa çîmen
gullîbas î, gulqiyas î, gulenî gulpîrehen
ahûya
Mewlîda Kurmancî • Melayê Bateyî
Hemdê bê hed bo Xudayê `alemîn
Ew Xudayê da ye me dînê mubîn
Em kirîne ummeta xeyr-ul beşer
Tabi`ê wî muqtedayê namiwer
Ew Xudayê malikê mulkê `ezîm
Daye me mîrasa Qur`ana Kerîm
Ji Çirya Paşî Pê Da
Ji çirya paşî pê da
Melayê Bateyî kanê
Sefer kêşa bi Miksê da
Li ser weqtê zivistanê
Zivistanê evî yolê
Evî beryê evî çolê
Mijê avête derdolê
Ger Tu Nazik Sorgul Î
Ger tu nazik sorgul î
Ez bilbilê mestane me
Horiya reşkakul î
Ez aşiqê dîwane me
Horiya firdewsa ‘alî
Qumriya baxê cemal î
Ger tu şem’ î wer şemal î
Ez ‘eceb perwane me
Xwoş şemal î mihr û mah î
Nazika ebrûsiyah î
Ger tu şah î padîşah î
Ez xerîbê xane me
Padîşahê hullepoş î
Afitab ser tasê noşî
Ger tu mestê meyfiroş î
Ez qûlê meyxane me
Ey Netê Tû
Ey ne`tê tû ez erş heta ferşê şehîra
Ey pertewê nûra te cîhan geşte munîra
Ey seyyidê alem bike perwayê esîra
Qed kane leke`l-fedlû lek el cûdû kesîra
Ursilte île`l xelqî beşîren we nezîra
Taha tu resûlê milkê erşê ezîm î
Der behrê kemalî tu tenê durra yetîm î
Lu`lu` sifet î der sedef î behrê kerîm î
Ehsentir î ez Yûsufê sedîqê helîm î
Ma kane
El Wefayî Wesla Canan Xemzîdara Min
el wefayî wesla canan xemzîdara min nehat
ya tu qelbê asiqan î, gulnîgara min nehat
mam di qeyda derd û daxan xemgusara min nehat
subhe nabit wê şevê dengê menara min nehat
derd û dax im, bê qerar im, bê bihar im, bê çîmen
bê hebîb im, bê tebîb im, hem xerib im bê weten
şubhê yaqûbî ji işqa yûsifê gulpîrehen
mûnisê derd û xeman im