Bugün metis 2020 ajandasını aldım ve üzerinde "Yâ Kebikeç!" yazıyordu. Anlamını bilmediğim için araştırdım. Şöyle,
"Şimdilerde olur da elinize bir el yazma eser geçerse, ve bu eserin kapağında ya da ilk sayfasında Kebikeç ismine rastlarsanız hiç şaşırmayın. O eserin elinize kadar ulaşması için muhâfızlık yapması niyetiyle kondurulmuş bir kitap muskasıdır o."
"Kebikeç, kitaplar kurtlanmasın, böcekler güveler kemirmesin diye, kitabın kapağına kondurulan bir çeşit efsundu. Tılsımlı olduğuna inanılan bu ismin, kitapları her türlü haşerâttan koruyan efsâne bir melek ya da bir cin olduğuna da inanılırdı. Kebikeç, kitap kurtlarının şâhı idi. Kitaplara 'Yâ Kebikeç' yazılması bir nevî 'Ey kurtçuk, bu kitap sana âit değil. Başkasının malına zarar verme!' îkâzıydı. O melek ya da cinden korkan (ya da saygı duyan) kitap kurtlarının, efendilerinin ismini kitabın üzerinde görünce "Bu kitap efendimizin himâyesinde" diyerek yaklaşamayacağına inanılırdı."
"Süryânicede 'Tüm böceklere hükmeden meleğin adı' şeklinde geçen Kebikeç, bâzı Arapça ve Osmanlıca kaynaklarda da 'sürüngen ve böceklere hükmeden melek ya da cin' şeklinde târif edilmiştir. Kebikeçe 'Hüdhüd Kuşu' diyenler de olmuş, hattâ bu kuşun tüylerinin, kitap sayfalarının arasına konmasıyla, güve, kitap kurdu gibi haşerâtın kitaba yaklaşamayacağı ifâde edilmiş."
Kaynak: Yenişafak