Fazla tutarlilik siradan aydınlara has bir meziyettir. Necip Fazıl,hiçbir zaman bu manada tutarlı olmadı. Büyük zekalar ancak büyük fikir sistemleri kurarak tutarlı olabilmişlerdir.
Necip Fazıl gibiler hakkında yazılabilecek her cilt, onları ancak bir taraflarıyla yakalayabilir. Bütünüyle kavramak, ruh ve zeka portrelerini eksiksiz çizmek imkansızdır.
Eskiler insana "küçük alem" derlermiş. Ne kadar doğru. Her insan ayrı bir aleme açılan bir o kapıdan içeri girdikten sonra labirentlerinde kaybolmak işten bile değil.
Türk edebiyatı tarihinin en büyük alimi Prof. Fuat Köprülü'nün derslerinde söylediği bir söz vardır: Bütün Türk edebiyatını terazinin bir gözüne Dede Korkut'u öbür gözüne koysanız Dede Korkut ağır basar.