Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Takriri Sükûn Kanunu
Daha hükümet tasarısı okunur okunmaz muhalefet bunun anayasaya aykırı olduğu ithamıyla ortaya çıktı. Kanun üç maddelikti ve görünüşte son derece basit, hatta ılımlıydı. Birinci maddede denilen şuydu: "İrtica ve isyana ve memleketin içtimai nizamıyla huzur ve sükuneti ve emniyet ve asayişini ihlale bais (sebep olan) bilumum teşkilat ve tahrikat ve teşvikat ve teşebbüsat ve neşriyatı hükümet, Reisicumhurun tasdiki ile resen ve idareten mene mezundur. İşbu efal erbabını (böyle davrananları) hükümet İstiklal Mahkemesi'ne tevdi edebilir." İkinci madde kanunun iki yıl yürürlükte kalacağını, üçüncü madde de bunun Bakanlar Kurulu tarafından yürütüleceğini bildiriyordu. Kısa ilk maddeyle hükümetin eline geçen yetki parti kapatmaktan gazete kapatmaya kadar gidiyordu ve zaten maksat da buydu. Tasarıyı bir gece evvel, Çankaya'da, bizzat cumhurbaşkanıyla başbakan kafa kafaya verip hazırlanmış bulunduklarına göre kararların tasdikinde bir güçlüğün çıkmayacağı aşikardı.
Sayfa 85 - Birinci Bölüm: Patlayan Bir Kurşun ve Sonrası | IX - İsmet Paşa BaşbakanKitabı okudu
Karabekir Paşa'nın Takriri Sükûn Kanununa tepkisi:
Kanuna karşı en şiddetli hücumlar bizzat Karabekir Paşa'dan geldi. Muhalefet lideri şöyle diyordu: "- İstiklal Mahkemeleri, adından da anlaşıldığı veçhile, İstiklal Harbi zamanına aitti. İsmet Paşa Hazretleri İstiklal Mahkemelerini ıslahat aleti zannediyorlarsa pek ziyade yanı­lıyorlar."
Reklam
Mecliste Takriri Sükûn Kanunu tartışmaları:
Muhalefet adına Gümüşhane Milletvekili Zeki Bey, Fe­ridun Fikri Bey, Karabekir Paşa bunun anayasaya aykırılığını ispata çalıştılar. Feridun Fikri Bey anayasanın "hürriyeti te­fekkür (fikir hürriyeti) ve hürriyeti kelam (söz hürriyeti) mef­humlarının mündemiç (kapsamış) bulunduğu"nu söylüyor, ge­tirilen tasarının bunların ikisini de yok ettiğini ekliyordu. CHF'den Konya Milletvekili Refik Koraltan Bey ise di­yordu ki: "- Söylediğiniz hukuku amme bu kanunla siyanet edile­ cektir (korunacaktır). Biz kelimeleri münakaşa ederken ora­ da kan akıyor. Milletin hayatı mevzuu bahistir. Cumhuriyetin hayatına suikast eden mürtecilerin izalesi için bu kanun şarttır"
Takriri Sükûn Kanunu(birinci maddesi) TCF buna itiraz etmiş:
"İrtica ve isyana ve memleketin içtimai nizamıyla huzur ve sükuneti ve emniyet ve asayişini ihlale bais (sebep olan) bilumum teşkilat ve tahrikat ve teşvikat ve teşebbüsat ve neş­riyatı hükümet, Reisicumhurun tasdiki ile resen ve idareten mene mezundur. İşbu efal erbabını (böyle davrananları) hü­kümet İstiklal Mahkemesi'ne tevdi edebilir."
Takriri Sükûn Kanunu teklifi:
Teklif TCF sıralarına sanki bir bomba düşmüş tesiri ya­rattı. Tartışmalar derhal en şiddetli seviyeye yükseldi. Bir ta­rafta bir avuç muhalif, diğer yanda koca çoğunluk partisi var­dı. Muhalefeti Kâzım Karabekir Paşa idare ediyordu. Muha­lefetin ağır topları Ali Fuat Paşa'yla Rauf Bey'di.
Takrirî Sükûn Kanununun varlığı, milletin bazı gericiler tarafından geniş ölçüde zehirlenmesini önlemiş oldu.
Sayfa 632Kitabı okudu
31 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.