Vusala
@vusailla
Gazeteci
Master
Baku
13 Nisan 2002
107 okur puanı
Kasım 2019 tarihinde katıldı
Şu anda okuduğu kitap
Okuma Hedefleri
Kitabın adı ilk oxuduğum dəqiqələrdən elə məni düşündürürdü. Niyə yazıçı bu adı seçib? Sonlara yaxın niyəsini anladım. Merso özünü bu dünyaya yad hiss edirdi. Onda artıq həyat eşqi qalmamış idi. Ona görə də bəzən nəyi niyə etdiyini də anlamırdı.
Əslində bu, mənə görə, psixoloji narahatlıqdır. Ola bilməz ki, insan həyatdan doysun, bezsin. Amma ona bəzən əsəbləşirdim. Çünki Merso ona çox yaxşı davrananlara layiqincə davranış sərgiləmirdi. Əvvəlcə onun eqoist biri olduğunu düşündüm. Əsərin ortalarına yaxın onun xarakterini tamamilə analiz etdim. Düşünürəm ki, Mersonun belə vəziyyətə gəlib çıxmasında nəsə başqa bir səbəb yatır.
Sonda isə o, həyatın mənasını, xoşbəxtliyi başqa bir şeydə gördü. Lakin öz sonunu özü hazırladı. Bu cür pessimist olmağı o seçmişdi. Elə həyatının sonunu da.
A.Camusdan oxuduğum ilk əsər idi. İnsanı düşünməyə vadar edən tərzdə qələmi var imiş.
Yad
Albert Camus
101-ci otaq
Bu kitabı neçə il idi ki, oxumaq istəyirdim nədənsə alınmırdı. Hər cümləsi, hər ifadəsi bugünkü, yaşadığımız dünyanı xatırladırdı. Lakin bir çox hissələri mənə SSRİ dövrünü də xatırlatdı. İnsanların bir amal uğrunda kütləşdirilməsi, ərzaqların xüsusi bir çəkiylə alınması (sovetdə "talon"la alınırdı), hər kəsin məcburi şəkildə işləməsi, təkpartiyalı sistem (sovetdə də belə idi), gizli satılan məhsullar (sovetdə xüsusi "alverçilər" var idi), yeni dilin yaradıb insanları ana dilindən məhrum etmək (sovetdə dəfələrlə rəsmi dilimiz, əlifbamız dəyişdiririlib), ateizm və s. bu kimi xüsusiyyətlər tamamilə SSRİ dövründə ölkəmizin başına gələnlərlə birə-bir eyni idi.
Uinston Smitin və Culiyanın macəraları isə mənə görə yersiz uzadılmışdı. Uinstonun güvəndiyi insanlara mən də güvənmişdim. Onun hissləri çox gözəl şəkildə ifadə edilmişdi. Həqiqətən də, əsərin bəzi yerlərində bir ümid işığı görürdüm. Sonunu belə düşünməmişdim. Culiya mənə eqoist insan təsiri bağışladığı üçün tək üzüldüyüm obraz Uinston oldu. Bizim ikimizin də ümidlərimiz var idi axı. Culiya ilə son görüşlərində isə istəmsizcə ağladım. Çünki o hissəni oxuyarkən təsadüfən "If you want me" mahnısına qulaq asırdım. Mahnı ilə həmin hissələr səsləşdiyi üçün kövrəldim.
George Orwellə isə söz ola bilməz. Oxuduğun ikinci kitabıdır. Bir insan necə bu qədər geniş təsəvvürlərə malik ola bilər.
Eh, Uinston, gəl, mən sənin yerinə deyim: iki üstəgəl iki dörd edir.
1984
George Orwell
Ah, Martin. Mən necə yanmayım, axı sənə? Sən necə dürüst, ağıllı bir insan imişsən. Sən əsl xoşbəxtliyə layiq idin.
Rufdan nə qədər zəhləm getdiyini isə izah edə bilmərəm. Ruf onun xəyallarına, arzularına güvənmirdi. Amma mən güvənirdim nədənsə)) Ruf ona heç layiq deyildi. Elə hey onu dəyişdirməyə çalışdı. Martinin dostu Bressenden onun yanında durdu. Ona məşhurluqla bağlı fikirlərində tərəfdar olmasa da, o, əsl dost idi. Düşünürəm ki, bəlkə də, bu hadisələrin sonunu gördüyü üçün İdeni bu yoldan çəkindirməyə çalışırdı. Martinin əzmi, dürüstlüyü elə onu həmin məqama çatdırdı. Qarşısına qoyduğu məqsədin sonunun nə ilə nəticələnəcəyini düşünməsə də, hədəflərinə irəlilədi. Martinin düşüncələrinin türkcə desək, necə də "olgun" olduğu adamı vəcdə gətirirdi.
Lakin sonda gözləmədiyim və istəmədiyim şeylər oldu. Heç istəməzdim, heç. Sən daha yaxşı şeylərə layiq idin, Martin.
Bu kitab "Dorian Qreyin portreti"ndən sonra ikinci favorit kitabım oldu. Səninlə tanış olmaq çox xoş oldu, Martin..
Martin İden
Jack London
Okur Takip Önerileri
Nisbətən zəif kitab idi. Sanki nəyinsə xatirinə yazılıb. Axıcılığı da o qədər deyildi. Mövzusu maraq çəksə də, ətraflı yazılmayıb. Daha geniş şəkildə bu mövzunu işləmək olardı. Müəllif hər mövzudan az-az yazıb bitirməyə çalışıb sanki. Amma obrazlar yaxşı işlənilmişdi. Xarakterləri aydın təsfir olunmuşdu.
Sevdasız Aylar
Salam Qadirzade
Vulf Dornun mükəmməllərindən
Bu yazara aşiqəm. Kitabı bir an belə əlimdən kənara qoymaq istəmirdim. Bu cür axıcı, maraqlı mövzu adamı darıxmağa heç qoymur.
"Psixiatr" əsəri də sonda məni şoka salmışdı, bu da həmçinin. Əslində təxminlərim tamam fərqli idi. Sonluğunu başqa cür düşünmüşdüm.
Heç gözləmədiyim bir şeylər oldu. Ən çox Yan üçün sevindim. Uşaqlığından bəri əzablar içində idi. Yanın bu qədər əzmkar olub məsələni araşdırmağa yönəlməsi onun xaraktercə əslində bir qədər güclü olduğunu bizə deyir. O travmalarla heç kəs onun kimi həmin məqama gəlib çata bilməzdi.
Ümumilikdə, obrazlar gözəl işlənilmişdi. Əsər boyu adam həyəcan içində qalır ki nə baş verir. Təsvir sevmirəm. Amma yazar özünün qurduğu təsvirlər ilə oxucuya şərait yaradır ki, o da təsəvvür edə bilsin. Tezliklə Vulf Dornun digər kitablarını da oxuyacağam.
Şizofrenik
Wulf Dorn
Daha bir çox axıcı kitab. O qədər gözəl yazılıb ki, həm o dövrün həyat tərzini, həm də obrazları aydın şəkildə təsəvvür etmək mümkündür. Kitabın üz qabığıyla əsərin heç bir əlaqəsi yoxdur.
Nuriyyənin azad ruhlu, oxumuş və öz ayağı üstündə duran personaj kimi təqdim edilməsi o dövr üçün inanılmaz bir şey idi. Əsərin əvvəlindən sonunadək ona heç bir mənfi fikirdə olmadım. Çünki onun hissləri yalnız qəlbində idi, dilinə gətirmirdi. Muradın həyat yoldaşı Səadətlə Nuriyyənin dialoqu əsərin zirvə nöqtəsi idi. Həm də bu onun necə yetkin, nəcib bir insan olduğuna işarə idi. O hissəni oxuyanda dedim ki, bu necə bir kamillikdir axı. Kim belə ürəyə sahib ola bilər? Onun belə cəsur addımı məni bu obraza daha da aşiq etdi.
Murad da cəsarətli idi. Amma atdığı bəzi addımları ilə onu Nuriyyəyə heç yaraşdırmırdım.
Ciddi söhbətlərdən savayı gülməli dialoqlar da var idi. Hələ Nurəddinin həyat yoldaşı ilə söhbətləri hər dəfə mənə əsl Azərbaycan ailəsini xatırladırdı.
Sonluqda Nuriyyəyə daha başqa həyat arzulayırdım. Bir tək yaxşı olan şey onun çoxdankı arzusunq çatması idi. Amma şəxsi həyatı ilə bağlı fərqli şeylər düşünürdüm. Əsl xoşbəxt olmağa layiq bir obraz idi.
Söyüdlü Arx
İlyas Efendiyev
Zənnimcə, bu kitabın adı dəyişdirilib "DEPRESSİYAYA DÜŞÜN" qoyulsa, daha yaxşı olar.
Oxuyarkən o qədər qarışıq hisslər yaşadım ki. Sözün həqiqi mənasında depressiyaya düşə biləcəyimi hiss edirdim artıq. Türklərin "Anlatılmaz yaşanılır" ifadəsini bu kitaba uyğunlaşdıraraq "İzah edilə bilməz, oxunmalıdır" kimi mənimsədim. Çünki nə qədər bu kitab haqqında danışsaq, yenə də Osamu Dazainin yaşadıqlarını təsvir və izah edə bilmərik.
Sözün düzü, əsərin əvvəllərində hətta ortalarında yazara o qədər əsəbləşirdim ki, kitabı oxumaq belə istəmirdim. Çünki başına gələn hər bir pis hadisəni onun əməllərinə bağlayırdım. Amma sonluğu üzümə sanki şillə vurdu. Bütün fikirlərim alt-üst oldu. 3 dəfə uğursuz intihardan sonra 4-cüsündə məqsədinə çatması (spoiler deyil) da taleyin ayrı bir ironiyasıdır.
Bilmirəm, mən bu şəxsi tam olaraq anlaya bilmədim, əslində. Çünki özü də nə istədiyini və nə etdiyini bilmirdi. Özünü daha necə məhv edə biləcəyinə fokuslanmışdı. İnsanın öz canına necə bu qədər zərər verə biləcəyini düşüncələrim qəbul etmirdi. Sadəcə əvvəl çox qınadım. Sona çatanda qınamağın necə yersiz olduğunun qərarına gəldim. Hətta yazığım da gəlməyə başladı. Çünki çoxumuza bir dəfə bəxş edilən həyat ona 3 dəfə bəxş edilmişdi. Bəlkə də, 4-cü intiharı ilə arzusuna çatdı, amma o yaşamağın qədrini, həyatın mənası bilmədi.
Osamu Dazai
İnsanlığımı Yitirirken
Hələ bu qədər axıcı kitab oxumamışdım. O qədər gözəl nəql edilib ki. Əsərə gəldikdə isə Səriyyə heç vaxt ideal qadın obrazı ola bilməz. Azadlıq axtarışında olmağı bir yandan doğrudur, bir yandan da yox. Çünki bu həyatı özü seçmişdi, özü boyun əyirdi Adilin istəklərinə. Adilin də düşüncəsi sağlam deyildi. Qadının özündən aşağı olmasını istəməsi, el nə deyər fikirləri ilə yaşaması və şiddətə meyilli olması onun mənfi yönlərindəndir. Lakin ayrı-ayrılıqda bəzi şeylərdə həm Səriyyəyə, həm də Adilə haqq qazandırmaq mümkündür. Buldozerçi də nəfsinə yiyə dura bilmədi. Xarakterlərin hər biri məndə müəyyən dərəcədə qıcıq yaratdı. Ümumiyyətlə, əsərdə ideal obraz yoxdur.
İlyas Efendiyev
Körpüsalanlar
·
Puan vermedi
Həmişə Kafkanı xatırlayanda adam nədənsə qəmgin olur. Əslində səbəb bəllidir. Bu məktubunda da melanxolikliyini büruzə verib. Atasına olan hisslərini o qədər aydın şəkildə izah edib ki, oxuyarkən elə bildim yanlarındayam. Ailəsinin, xüsusilə də atasının ona yaşatdığı travmaların necə ağır olduğunu təsvir edib. Bunlar Kafkanın uşaqlığında baş versə də, yetkin olduğu vaxtda da olanları unutmadığını göstərib. Özünün o qədər çarəsiz və yazıq olduğunu bildirir, amma atası hökmranlığından əl çəkməyib. Aralarındakı bu uyğunsuzluğu belə izah etməsi insanı yaralayır. Adından da göründüyü kimi "Ataya məktub"-dur, "Atama" yox. Oxuyarkən son səhifəsinədək ağladım. Bir uşağın valideyninin ona belə travmalar yaşatması bağışlanılmazdır.
Babaya Mektup
Franz Kafka
1 ildən çox idi ki, bu kitabı oxumaq istəyirdim. Sonluğunda ağladığım kitablardan biri oldu. Əhməd Cavadın xanımı Şükriyyənin ALJİR-də başına gələnləri bu qədər təsəvvür etmirdim. Onun timsalında repressiya qurbanlarının nə yaşadıqlarını da öyrənmək mümkündür. Cümhuriyyətimizin qurulması, Azərbaycanın görkəmli mütəfəkkirlərinin birgə dialoqları insana qəribə hissləri bəxş edirdi.
Çox ağrılı və dəhşətlidir. Bilmirsən ki, günahsız olmalarına, ya yarımçıq qalan həyatlarına üzüləsən. O illər necə də dəhşətli olub. Necə qıya biliblər ziyalılarımıza. Üstəlik bunu edən həmyerlilərimiz idi. Əhməd Cavadın və onun qələm yoldaşlarının xalqı oyatmaq üçün çabaları axırda özlərini kül etdi. Lakin heç birimiz o əməlləri, o qurbanları unutmadıq.
Şükriyyə Taleyim
Ülviyyə Tahir
Qorxu janrında oxuduğum ilk kitabdır. Çox maraqlıdır. Heç düşünməzdim ki, əsər məndə belə təsir yaratsın. Bitirəndən sonra qorxurdum, elə bilirdim mənim də arxamca düşən var. Bu yazarın digər əsərlərini də oxumağı planlaşdırıram. Sonunun düşündüyümdən fərqli çıxması məni əsərə lap bağladı. Hər sətrində oxuyucunu tətikdə saxlayır. Bir sözlə, oxumağa dəyər.
Psixiatr
Wulf Dorn
Bu kitab dəfələrlə oxunmağa layiqdir. Bir insanın həyatda qalması üçün etdikləri və çırpıntıları adamı dəhşətə gətirir. Sırf yaşamaq üçün necə hər yola əl atmaq olarmış. Cəmi 2 dəfə oxumuşam. Amma hər oxuduğumda yeni nəsə kəşf edirdim. Bunu oxuyandan sonra insan heç bir problemi dərd etmək istəmir. Çünki baş qəhrəmanın bacardığını görürsən və "Niyə də mən yox?" deyirsən. Həyatın bu qədər vacib olduğunun təsviri yazara təşəkkür etməyə sövq edir.
Həyat Eşqi
Jack London
Bu cür "salgın" mövzulu əsərləri çox sevirəm. Koronavirus pandemiyası ilə oxşar olması insana tanış hissləri yaşadır. Dünyanın sonu, bəşəriyyətin yox olması – daim insanların diqqətini çəkən mövzulardır. Bu əsərin də keçən əsrdə yazılması daha da maraq doğurur. Yazarın bu qədər geniş düşüncəyə sahib olması və öngörücülüyü kitabı zənginləşdirir. Düşünürəm ki, bu əsərə film çəkilməlidir.
Kızıl Veba
Jack London
Belə söhbətcil kitab heç oxumamışdım. Baş vermiş hadisələri anlatma şəkli gözəl idi. Elə yaxşı izah edir ki, hiss edə bilirsən hər şeyi. Holdenin bu qədər məzəli biri olması hər dəfəsində məni güldürürdü. Xarakterin həm də öz mənfiliklərini açıqlıqla deməsi də hekayəni daha real edir. Onun nifrət etdiyi obrazlara sanki mən də nifrət edirdim. Sadəcə belə necə deyərlər, lağlağı kitab heç oxumadığım üçün diqqətimi çəkməyi bacardı. Lakin bəzən bu qədər məzəli, ancaq söhbətdən ibarət olması məni yorurdu.
Çovdarlıqda Uçurumdan Qoruyan
J. D. Salinger
Necə deyərlər, çox "soft" bir kitab idi. Təsvir çox sevməsəm də (özümün təsvir etməyimə maneə yaradır), bu əsəri rahatlıqla oxuya bildim. Xarakterlər o qədər yaxından təsvir olunub ki... Hər biri ayrı dünyaymış kimi düşüncəsi yaradılıb. Bacıların bir-biri ilə münasibəti, xasiyyətlərinin nə dərəcədə fərqli olması hekayəyə ayrı bir rəng qatır. Digər obrazların da xüsusiyyətlərinin oxşar olmaması əsəri canlı edir. Hələ ingilis cəmiyyətinin təsviri... Elə təbii təsvir edilib ki, tam olaraq onların adət-ənənələrini, yaşam tərzini, geyimlərini və təbiətini gözündə canlandıra bilirsən. Ən çox sevdiyim yanı isə elə bu oldu.
Jane Austen
Akıl ve Tutku
Kitab heç gözləntilərimi qarşılamadı. Təsvirə çox yer verilib. Bu da təsəvvürümdə baş verənləri canlandırmağa mane olur. Mövzu olaraq yaxşı idi, amma heç cəlb edə bilmədi.
Venesiyada Ölüm
Thomas Mann
Müharibə görmüş ölkənin vətəndaşı kimi bu kitabın mənə necə dərindən təsir etdiyini izah edə bilmərəm. Bitirəndən sonra boş-boş divara baxıb "Mən nə oxudum?" dedim. Müharibəni bu qədər təsəvvür etmirdim və o dərəcədə dəhşətli olduğunu da düşünmürdüm. Müharibə iştirakçısı olmamışam, amma bu kitab məndə travma yaratdı. Oxuduqca hər şeyi gözümdə canlandırırdım və dəhşətə gəlirdim, tüklərim biz-biz olurdu. Bu qədər açıqlıqla yazılması həm möhtəşəmdir, həm də ürəkağrıdan. Yarımçıq qalan həyatlar, ailələr və xatirələr... Həqiqətən də, niyə müharibələr baş verir? Niyə sülh içində yaşamırıq? Remarkın şah əsəri məni bu sualların cavablarını düşünməyə vadar etdi.
Qərb cəbhəsində yenilik yoxdur
Erich Maria Remarque
Qərb cəbhəsində yenilik yoxdurErich Maria Remarque · Əli və Nino Nəşriyyatı və Qanun Nəşriyyatı · 03,278 okunma
