Ali Ece

Ayak Oyunlarından Akıl Oyunlarına Futbol, Ali Ece’nin bir kitabı. Futbol/spor kitaplarını yıllardır düzenli olarak takip eden ve okuyan bir okur olmam rağmen bu kitabı gözden kaçırmışım. 2016’nın Mayıs ayında piyasaya çıkan kitap için ilk olarak şunu söylemem lazım; gerçekten beğendim.

İşin doğrusu, bir ortamda Ali Ece ile karşılaşıp, biraz futbol sohbeti yapmasak bu kitaptan yine haberim olmayacaktı. Sadece medyada tanıdığım Ali Ece ile sohbetimiz ona hem sempati duymamı sağladı hem de kendi kitabından hiç bahsetmese bile benim kitabı bulmama sebep oldu.

Ayak Oyunlarından Akıl Oyunlarına Futbol, üç bölümden müteşekkil. Bunlardan ilkinde Alman futbolu var. Daha doğrusu, Raphael Honigstein tarafından kaleme alınan ve bence en iyi futbol kitapları arasında yer alan Dördüncü Yıldız’da anlatılan Alman futbolunun dönüşme hikayesi… Ali Ece ile aşağı yukarı aynı kuşağın çocuklarıyız. Ancak onun sevmeye başladığı yeni Almanya’yı ben ezelinden beri seviyordum. Yani 1994 Dünya Kupası’nda Yordan Lechkov’un kafa golüyle Almanya, çeyrek finalde Bulgaristan’a 2-1 yenilip elenirken Ali Ece sevinç taklaları atarmış ancak ben üzüntüden ağlamak üzereydim… Ancak her ne kadar, doğal olarak üzerinde ayrıca çalışmış olsa bile Alman futbolu üzerine yazdığı her şey bana hitap etti. Çünkü 1991-92’deki kahır sezonundan beri sıkı bir Bayern Münih taraftarı olan ben, Avrupa futbolunda en çok Alman Liginin takip etmekteyim. Ali Ece, -buraya dikkat- adeta bir Simon Kuper ya da David Winner üslubuyla yazmış bu bölümleri, hatta kitabın tamamını…

İkinci bölümde ise Ece’nin tam bir uzmanlık, benim ise yarı ilgi alanım sayılabilecek olan İngiltere futbolu vardı. Acaba ilk bölümden aldığım hazzı burada da alabilecek miydim? Cevap: evet… Ali Ece, İngiltere Milli Takımı ve onun müzmin başarısızlıklarını merkeze alan harika bir anlatım yapmış. Kitabın genelinde olduğu gibi burada da altını çizdiğim epeyce kısım oldu.

Üçüncü bölüm ise transferler üzerine kurulu. Burada yine İngiltere ağırlıklı olmak üzere, Almanya, İtalya, İspanya takımları örnekleriyle dolu. Verilen örnekler hem hafıza tazeleyici hem ufuk açıcı. Genel bir ilkesi olduğu da açık. Kitabın genelinde olduğu gibi zaman zaman eliniz Google amca ya da Youtube dayıya gidiyor ve bazı şeyleri aratıyorsunuz.

Bu arada Ali Ece’nin transfer örneklerine Samsunspor cephesinden iki örnek de ben vereyim. Birincisi Sami Hyypia. Kitapta atıfta bulunulan ve övgüyle söz edilen bir isim olan Hyypia, henüz 20 yaşında iken bizim yaz başı kampımıza katılmış ama bir rivayete göre kendisi ayrılmış bir rivayete göre ise dönemin teknik direktörü Multescu tarafından beğenilmemiş; çok nazik bulunmuş. Belki iki rivayet de doğrudur, bilemiyorum. Ancak bildiğim bir şey varsa o da, Hollandalı büyük golcü Jimmy Floyd Hasselbaink’in aynı Multescu tarafından Ekim 1994’te, Samsun’a gelip bir hafta idmanlara çıkmasına rağmen beğenilmeyip gönderilmesidir.
Genel anlamda kitabı beğendim ve kısa sürede okuyup, bitirdim. Ali Ece, iyi bir iş çıkarmış doğrusu… Bitirirken bizim, bize özgü ve kötü hallerimizin bir kısmını oluşturan futbol medyamızla ilgili kitaptan bir alıntı yapmak istiyorum.

“2002 Dünya Kupası'nın en iyi 2. kalecisi ise Rüştü Reçber seçildi. Halen dün gibi... Brezilya ile oynanan yarı final maçında Ronaldo golü atınca, hemen arkamda Rüştü'ye, "Rezil herif, bir topu da tut" diyen geri zekalı, eğer Türk futbol gazeteciliğinden bu kadar zaman para kazandıysa bizim ülke futbolunun bu halde olması kaçınılmaz!”

Marcel Desailly’nin otobiyografisi niteliğinde olan Kaptan, 2001’de yayınlanmıştı. Yani, Desailly faal futbol hayatına ve dahi Fransa milli takımında oynamaya devam ederken. Bu ilginç bir durumdu zira bizde zaten çok az olan futbolcu otobiyografileri dünyada da genelde futbol hayatı bittikten sonra yayınlanır. Ancak Desailly, farklı bir yolu tercih etmişti.

Marcel Desailly, gerçek bir futbol yıldızı değildi. İyi bir futbolcuydu, harika bir kariyere sahipti ama mesela oynadığı takımların bir numarası asla değildi. Buna rağmen hayatı adeta bir roman gibi.

Gana’da başlayan ve küçük yaşta Fransa’ya, Nantes’a doğru yol alan bir hayat hikayesi var. Annesi’nin üç farklı evlilikten olan dört çocuğunun en küçüğü Marcel. Adını taşıdığı kişi ise gerçek babası değil, Gana’da da görev yapan yaşlıca bir Fransız diplomat.

Desailly’nin kitabı oldukça dobra şeylerle dolu. Yani pembe renkli hayatlar ve herkesin iyi, herkesin mükemmel olduğu bir öykü değil. Ancak özellikle 90’lı yıllar biz futbolseverler için pek çok tanıdık simayı da içinde barındırıyor. Marsilya’dan Abedi Peleve başkanları Bernard Tapie, AC Milan’da yine başkan Berlusconi başta olmak üzere teknik direktör Fabio Capello ile oyuncular Tassotti, Baresi, Maldini gibi isimler… Fransız futbolundan Jean Pierre Papin, Eric Cantona, David Ginola gibi sonradan bertaraf edilecek oyuncular ile Desailly kuşağından Zidane, Djorkaeff, Lizarazzu, Dugarry, Leboeuf, Thuram, Blanc, Petit… Yeni nesilden Anelka, Henry, Trezeguet, Pires gibi oyuncular… Ama en önemlisi Desailly’nin çocukluk arkadaşı da olan Deschamps.

Kitapta Deschamps da kendine epeyce yer buluyor ve iyi futbolculuğu kadar sağlam karakteriyle de kendini gösteriyor. Marcel’in Nantes’ta başlayıp, Marsilya, AC Milan ve Chelsea ile devam eden kariyeri, aile hayatı ve pek çok düşüncesi bu kitapta hayat buluyor.
Gana ile Fransa arasındaki gelgitleri de ilgi çekici. Bir dönem Gana ile olan bütün bağlarını reddediyor mesela, kendini tam bir Fransız olarak görüyor. Ama sonrasında dengeyi sağlamayı başarıyor.

Kitapta sıkı itiraflar da var. Özellikle Tapie dönemi Marsilya’sı ile ilgili bunlar. Marcel’in en sık telaffuz ettiği şeylerden birisi de para oluyor. Açık yüreklilikle futbolcular için en önde gelen şeyin para olduğunu anlatıyor.

Eğer okumayı da seven bir futbol severseniz ve yaşınız da 90’ların futbolunu hatırlama için idealse bu kitabı beğeneceksiniz.

Futbol yorumcuları arasında farklı bir soluk Ali Ece. Bunu kitabında da yansıtıyor. Programlarda İngiltere 3. Liginden topçu önermesi ya da bilmem kaç sezonundaki bir maçın iki takımın onbirlerini sayması gibi enteresanlıkları da var. Kitap da enteresan olmuş. :))

Ali Ece'nin ekrana çıkmasının boşa olmadığını gösteren kitap, salt gol sevinci için futbol izleyenlerden farklı olarak, derin bir bilgi ile futbolun felsefesine bakış atan bir kitap..

Kitap aslında gençliğimizi anlatıyor. Ben 80 lerin sonunda doğmuş biri olarak 80 leri yaşamadım ama 90 ları iyisiyle, kötüsüyle yaşadım. ''Sokakta oynayan son çocuklardık'' Kitabı okurken de kendimi 90 larda yaşıyormuş gibi hayal ettim neredeyse tüm çocukların, gençlerin hayatın bir döneminde, futbol olsun müzik olsun bir türlü ne olmaya karar veremediği, olmak istediği kişi ile olduğu kişi arasında kaldığı dönemler. Şimdi mesela o dönemlerde elimizden tutan biri olsaydı daha farklı olurduk diye genel olarak düşünürüz. İşte kitapta ''Ruhi abi'' gibi biri olsaydı eminim bende farklı yerlerde olurdum :) Okurken hayallere dalıp çocuklukta yaptıklarınızı yaşayabilirsiniz. Belki kitapta bahsedilen dönemi, şarkıcıları, yazarları falan çok anımsamayabilirsiniz (ilginiz yoksa tabi) onun yerine kendi döneminizi hayal edip okuduğunuzda keyifli olacağını düşünüyorum.

Futbol severlerin zevkle okuyacağını düşündüğüm bir otobiyografi. Fransa'nın büyük kaptanının hikayesi oldukça ilgi çekici, özellikle milan dönemi...

Spor kitapları okumayı sevenler için, Ali Ece'den Avrupa'daki futbol kültürünün zaman içindeki gelişimi ve bunların ülkemize yansımaları hatta yansıyamamaları üzerine güzel bir kitap. Bilhassa 90'lar ve 2000'lerin başlarındaki Avrupa futbol atmosferi ve ülkelerdeki bakış açılarının farklılığı, kulüp yapısı ve transfer kriterleriyle çok güzel anlatılmış.

Kendi döneminin önemli futbol yıldızlarından Marcel Dessailly gerçekten ilginç olan hayat hikayesini akıcı bir dille anlatmış. Dessailly soy adını alışı, Fransa'ya yerleşmesi, futbolcu olan abisine hayranlığı, yıllar geçtikçe yaşadığı yükseliş ve elit bir futbol yıldızı haline gelişi ilham alınası birçok hikayeyi içinde barındırıyor.