Barış Özener Sözleri ve Alıntıları
Barış Özener sözleri ve alıntılarını, Barış Özener kitap alıntılarını, Barış Özener en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Koşmak için tasarlanmış insan bedeni
Bedenlerimiz adeta uzun mesafeler yürümek ve koşmak için tasarlanmış gibidir. Hatta Bramble ve Lieberman’a göre tam tersine, uzun mesafeleri koşmak bizi tasarlamıştır. (…) Homo erectus, kendinden önce yaşamış atalarına göre yaklaşık %10-20 oranında daha uzun bacaklara sahiptir. Uzun bacaklar her adımda daha uzun mesafe kat etmemizi sağlamakla kalmaz, yürürken ve koşarken daha az kalori harcamamızı da sağlar.
(…) Uzamış aşil tendonu ve kütlevi kalça kasları koşma esnasında vücudun ürettiği mekanik enerjinin neredeyse %35'ini depolar ve bacakların bir yay gibi fırlamasını sağlar. Diğer taraftan kısalmış kollar, genişlemiş omuzlar, incelmiş bele eşlik eden daralmış kalça kemiği, koşarken vücuda momentum kazandırır. Koşma esnasında başımızın sağa sola savrulmaması da önemlidir. Uzun mesafeleri koşarak kat eden hayvanlarda (örneğin atlarda) kafanın sabit tutulmasını sağlayan güçlü bir ense bağı vardır (nuchal ligament). Tempolu koşma esnasında görüşün sabitlenmesini sağlayan bu bağ, primat türleri içinde sadece insanda bulunur.
Sayfa 109Kitabı okudu
Yeryüzünde altı tür kuyruksuz büyük maymun yaşamaktadır. Bunlardan beşi tropik ya da yarı tropik iklimlerde yaşamını sürdürmekteyken, içlerinden birisi yeryüzünün neredeyse her bölgesinde yaşayabilme ayrıcalığına sahiptir. Bu türü tahmin edeceğiniz gibi bizi diğer kuyruksuz iri kuzenlerinden ayıran temel anatomik fark, arka ayakları üzerinde dik biçimde yürüyebilme yeteneğine sahip olmasının yanısıra, yaşayan en büyük beyinli hayvan olmasıdır. Yapılan çalışmalar, türümüzün ortalama 6-7 milyon yıl önce kuyruksuz iri kuzenlerinden ayrılarak kendine has farklı bir evrimsel serüvene atıldığını ortaya koymaktadır. İnsan evrimindeki ilk anatomik dönüşüm, kuşkusuz iki ayak üzerinde durmak ve yürümektir. İnsanı insan yapan ikinci kilit uyarlanma, son 2.5 milyon yıl boyunca kademeli olarak beynin büyüklüğünün artmasıdır. Charles Darwin, 1871’de elinde hiçbir fosil kanıt olmamasına rağmen, türümüzün insansı maymunlardan türediğini ve kendine has iki ayaklı dik yürüme biçiminin bu süreçte ortaya çıktığını belirtmiştir. Beynin büyümesi ve ellerin serbest kalması yaklaşık 2 milyon yıl önce doğadaki cisimleri alet olarak kullanmak üzere yeni bir adaptif dönüşümün önünü açmıştır. Bu türün bireyleri çakıl taşlarını birbirine sürterek keskin ve sivri uçlu taş aletler yapmış, vahşi etçiler tarafından öldürülen hayvanların leşlerini parçalara ayırmış, lezzetli ve besleyici yağı ve iliği çıkartmak için kullanmıştır. İlk insan olarak anılmayı hak eden bu türe Homo Habilis diyoruz.
Diğer primatlardan farklı olarak insanların neden postu yoktur?
Eğer bir özellik hayatta kalmak ve üremek açısından daha fazla avantaj sağlıyorsa, bu özelliğin daha etkin hale gelmesine engel olan, daha önce kazanılmış bazı adaptif yetenekler feda edilebilir. Bu kurala evrimsel takas ilkesi (trade-off) diyoruz. Basitçe açıklamak gerekirse; kalın bir post iyi bir şeydir, ancak sıcakta soğumamıza yarayan çok sayıda ter bezine sahip olmak çok daha iyi bir şeydir. Yaklaşık 1 milyon yıl önce ateşi, gecelerimizi aydınlatmak ve ısıtmak için kullanmaya başladığımız düşünüldüğünde, kalın postumuzdan bu kadar kolay vazgeçmemiz şaşırtıcı olmasa gerek.
Sayfa 107Kitabı okudu
Günümüzde yeryüzünde sadece tek bir insan türü yaşasa da, 2 milyon yıl önce 5 ya da 6 kadar insan türünün Doğu Afrika da aynı coğrafyada yaşadığı bilinmektedir. Bu türlerden sadece birinin günümüz insanının atası olduğu düşünülmektedir.
Yaygın inanışın aksine türler bir formdan diğer bir forma kitlerler halinde dönüşmezler ; aksine çok uzun süreler değişmeden kalırlar.
Evrimsel serüvenimizin en önemli son aşaması ise, 100-200 bin yıl öncesinde Homo cinsi içinde yeni bir grubun ortaya çıkışıdır. Bu grup diğer insan gruplarından daha zeki, anatomik olarak daha narin ve fiziksel olarak daha atletiktir. Bu tür tahmin edeceğiniz gibi hepimizin soyundan geldiği insan grubudur. İnsan evrimi üzerindeki yanlış algılardan biri, yukarıdaki kronolojinin tek bit çizgi ve düz bir hat üzerinde yürütüldüğü algısıdır. Bu algı insan evrimini resmeden klasik ilüstrasyonda da açıkça görülür. Bu illüstrasyonda en en önde mağrur biçimde yürüyen modern insan (nedense hep erkek olur), arkasında klasik mağara adamına benzeyen bir kaç takipçisi, daha arkalarda yarı insan yarı maymun bir tür ve en arkada paytak paytak yürüyen bir şempanze yer alır.