Hüseyin Can Sözleri ve Alıntıları
Hüseyin Can sözleri ve alıntılarını, Hüseyin Can kitap alıntılarını, Hüseyin Can en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Kürtlerin bir kısmının Ekim Devrimine olumlu katılımlarının
yanısıra, bazı Kürtlerin de devrim sürecinde Çarlığın yanında yer
alarak olumsuz bir rol oynadıklannı da görmek gerekiyor.
Modem revizyonist önderlikli Sovyetler Birliği'nin dağılışının res
men ilan edilişinden sonra, bir dönem kendilerini "ML" olarak
adiandırma hususunda "hassas" davranan kimileri da bu ricat yıltlarında komünizme karşı en yoğun saldın seferberliğinin yaşandığı bir anda "eleştiri" oklarını Lenin-Stalin dönemi sosyalist Sovyetler Birliği'ne yöneltınede gecikmediler. "Çoğulcu proleter devlet" türün den bir hilkat garabetini savunmaya karar verdikleri andan itibaren, özellikle 1 920'lerin başından başlamak üzere proletarya diktatörlüğü devletinin kültür alanındaki bakış açısını ve uygulamalarını küçük düşürmeye, burun kıvınnaya· varacak ölçüde reddetmeye koyuldular. Yaşanan sosyalizm deneyinden dersler çıkarma adına modem revizy onist bir dizi görüşü yeniden dillendiren ve "Bu sonun başlangıcını SSCB'nin kuruluş döneminden almak gerekir" kanaatine vararak Leninizmin teori ve pratiği hakkında kuşku yayma rolüne soyunanlar, söz Stalin dönemine gelince hepten rotayı şaşırarak "yabancılaşma, halktan kopma, bürokratlaşma" tespitlerinde buluşmada hiçte gecikmediler.
Ermenistan cumhuriyetleri sınırları boyunca uzanan bir bölgede milliyetleri ve yönetsel otonamileri resmen tanınmış olarak yaşıyorlardı. Bu otonam ulusal Kürt bölgesinin başkenti Laçin'di ( 1 923-29) -ve Kürtler burada " Sovetskii Kürdistan" gazetesini ilk kez Kürtçe olarak bastılar. Sonra da Azerice yayınladılar. Bu gazete 1 96 1 'e kadar yayınını sürdürdü. Bununla birlikte, Ermenistan Cumhuriyeti'nde önce Enneni alfabesini, sonra Latin ve daha sonra Kril alfabesini kullanan bir Kürtçe s ı edebiyat kampanyası başlatıldı. Bu 1939'a kadar sürdü. Erivan Kürt kültür hayatının önemli bir merkezi oldu. . . . Sovyetlerdeki Kürtçe uzmanları Leningrad ve Moskova'da eğitildi. Sovyetler Birliği'nde bir Kürt entelejansiyası doğdu.
Sovyetler Birliği'nde Kürt dilini geliştirme ve Kürt dili, tarihi vs.
konularda araştırma gayretleri de göze çarpar. Hiçbir ülke Kürt halkı üzerinde çalışmalar yapan böylesine çok sayıda dilbi limci, folklorist, müzikbilimci, sosyolog, tarihçi . . . gibi bilim adarnma sahip olacak kadar şanslı olmadı. Bu bilim adamlarının çoğu Kürt kökenlidir." (Stockholm Kürt Konferans Doz Yayınları, sayfa 1 1 5- 1 1 6)
Parti, I 924
yılının şubat ayında Ereb şemo'yu Kürtler içinde faaliyet yürütmek üzere Ermenistan'a gönderir. Kendisinden aktaralım:
"Ermenistan Komünist Partisi beni azınlık milliyeti örgütlemekle
görevlendirdi. O gün, hayatıının yeni bir sayfası açılmış oluyordu. Kürt beylerinin kan emicilerine, ağalarına, taşnaklara ve beylere karşı mücadelede yerimi aldım. Bu mücadele onların egemenliğini yıkıp yerine köylü, arnele ve fabrika sovyetleri kurma mücadelesiydi. Büyük bir heyecan içinde, dağlarını, kırlarını gördüm vatanımın." (Ereb şemo, Kürt Çoban)
Bizler terörist değil asimile olmayan Kürtleriz …
Ampül ;yarın patlamaya hazır mısın ahahahah
“Ez kurdım,Ez serbılındım,Ez neqewım “…
Sayfa 1
“Ev demekî çiwaye,kes kesî fêhm nake .”
Kürtçe öğretmen gereksinimini gidermek için 1 93 1 yılında Erivan KafkasÖtesi Teknik Pedagoji okulu açıldı
Liseye kadar okullar Kürtçe eğitim yapabiliyordu. Kürtçe gazetekitap yayınlanabiliyordu. Kürt Yazarlar Sendikası kurulmuştu. Kürtçe yayın yapan radyomuz da vardı. . . .R ojnamei Sovyet Kürdistanı diye bir gazetemiz yayınlanıyordu. Suşe kentinde Kürt dili üzerine enstitü kurulmuştu. (R. Bal/ı, a.g.e., sayfa 580)
Sovyetler Birliği'ndeki Kürtler kültür, iktisadi ve siyasi cihetten
sür'atle gelişmektedir. Sovyet Kürtleri'nin kendi okullan, pedagoj ik teknikomları, gazeteleri, mecmuaları . . . vardır." (Mehmet Bayrak, Kürdoloji Belgeleri, Özge Yayınları, sayfa 355)
Bolşevikler Ermenistan'da iktidarı ele geçirdikten sonra Kürt bölgelerinde 5 okul açtılar, okuma yazma bilmeyenler için özel kurslar verdiler. Birkaç yıl içinde okul sayısı l 3'e çıkarıldı. Ve birçok özel eğitmenler atandı. ı 92 1 'de Kürt alfabesi oluşturuldu ve "şems" adlı eğitim kitabı okullar için çıkarıldı. Kafkas ötesi KP'Ier 1 930'lara kadar Kürtlerin durumu ile yakından ilgilendiler. Kürtlerin uyanmasına katkıda bulunmak için bir çok toplantı yaptılar (KP'Ier), eğitim ve sağlık sorunlarını çözmek için girişimlerde bulundular." (Newroz Ateşi dergisi. Sayı 10. sayfa
Bazı bilgilere göre 1 923'1e ı 929 yılları arasında Kürtçe konuşulan okullar açılmıştı. Kitaplar, çalışma kitapları, roman ve şiir kitapları, gazete Sovyet Kürdistanı'nda basılıyordu. Gerçekten de ı 96 ı 'e kadar varlığını koruduğu için bir gazetenin varolduğu kesindir. Okullar konusuna gelince; onlar bütün Kürdistan'da yaygın değillerdi ama,başlıca Laçin ve şuste şehirlerinde vardı . . . . Bununla birlikte 1930-31 yıl ında Kürtçe öğretim yapan okullar açma teşebbüsleri oldu. Kürdistan'daki eğitim bölümünün eski lideri lsmailov 1931 yılındaki konuşmalarında, yalnızca Laçin bölgesinde yüzden fazla okulun ve bir
tarımsal-teknik okulun açıldığını söyledi
Kîne ‘em ?
Gelê serfiraz
Dijminê dijmin
Dostê aştîxwaz
Em xwe mirov in
Ne hirç û hov in
Lê çibkim bê şer
Dijmin naçê der.
_______________
Kimiz biz?
Onurlu halk
Düşmanın düşmanı
Barışseverin dostu
Biz iyi insanlarız
Ayı ve yabani değil
Fakat; ne yapayım savaşsız
Düşman çıkmıyor dışarı …