Hakkında
Nuruddin Abdurrahman b. Nizamiddin Ahmed b. Muhammed el-Cami. 23 şaban 817' de (7 Kasım 1414) Horasan'ın Cam şehrinin Harcird kasabasında doğdu. Daha çok Molla Cami unvanıyla tanınır. Birinci divanının mukaddimesinde Câm şehrine nisbetle ve Ahmed-i Namekiyi Cami'nin (ö. 536/ 1141) hatırasına saygısının bir ifadesi olarak Câmi mahlasını aldığını söyler. İsfahan'dan Horasan'a göç eden dedesi Şemseddin Muhammed, burada İmam Muhammed b. Hasan eş-Şeybani (ö. 189/ 805) neslinden gelen birinin kızıyla evlenmiş, bu evlilikten babası Nizameddin Ahmed dünyaya gelmiştir. Câmi ilk tahsiline babasının yanında başladı. Babası Herat'a gidip Nizamiye Medresesi'ne müderris olunca (823/ 1420) öğrenimini orada sürdürdü. Devrinin meşhur âlimlerinden Mevlana Cüneyd-i Usûli'den Arap dili ve edebiyatının temel eserlerini okudu. Ardından Seyyid Şerif el-Cürcani'nin öğrencisi Ali es-Semerkandi ile Teftazani'nin öğrencisi Şehabeddin Muhammed el-Cacermi gibi ünlü bilginlerin derslerine devam etti. Daha sonra Uluğ Bey zamanında büyük bir ilim merkezi haline gelen Semerkant'a giderek orada dokuz yıl kaldı. Uluğ Bey Medresesi'nde Bursalı Kadızade-i Rümi'den (ö. 841/1437) riyaziyyat dersleri aldı. Bu arada Mevlana Fethullah-ı Tebrizi'nin derslerinden de faydalandı. Keskin zekâsı, yeteneği, ilmi meseleleri anlatma gücü ve görüşünü çok açık olarak ortaya koyabilme kabiliyeti sayesinde herkesin hayranlığını kazandı. Kâşifi, Reşahat'ta Câmi'nin tahsiliyle ilgili hayret verici hatıralar nakleder. Ünlü astronomi ve matematik âlimi Ali Kuşçu Herat'a gittiğinde Câmi'ye astronomiyle ilgili zor sorular sormuş, cevabını hemen alınca hayranlığını gizleyememiş, onunla riyazi meseleler üzerinde çalışmalar yapmış ve kendisini takdir etmişti. Genç yaşta döneminin bütün ilimlerine vakıf olmasına rağmen bu ilimler Câmi'yi tatmin etmedi. Semerkant dönüşünde Nakşibendî şeyhlerinden Sa'deddin-i Kaşgari'ye intisap etti. Onun vefatından sonra (860/ 1456) halefi Hace Ubeydullah Ahrar'a bağlandı. Ubeydullah ile birkaç defa görüştü. Ayrıca mektuplaşmak suretiyle kendisiyle devamlı temasta bulundu. Manzum ve mensur eserlerinin çeşitli yerlerinde onu her fırsatta öven Câmi ölümünde de (895/1490) uzunca bir mersiye kaleme aldı. Ubeydullah Ahrar'ın Câmi üzerindeki tesirinin diğer Nakşi şeyhlerinden daha fazla olduğunda şüphe yoktur. Câmi 877'de (1472) hacca gitmek için Herat'tan ayrıldı. Bu yolculuk sırasında Bağdat'ta iken bazı Şiiler Silsiletü'z-zeheb mesnevisinin Ehl-i beyt sevgisiyle ilgili bölümünü tahrif ederek Câmi'nin aleyhinde kullanmak istedilerse de Câmi Ehl-i beyti sevmenin Kur'an'ın emri olduğunu söyledi ve Silsiletü'z-zeheb'in Ehl-i beyt'le ilgili bölümlerini okuyarak muarızlarını susturdu, orada bulunan alimlerin takdirini kazandı. Hac dönüşünde Tebrize gitti. Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan'ın Tebriz'de kalmasını istemesine rağmen oradan ayrıldı. 18 Şaban 878 (8 Ocak 1474) tarihinde Herat'a döndü. Burada Sultan Hüseyin Baykara'nın kendisi için yaptırdığı medresede Arap dili ve edebiyatı, hadis ve tefsir dersleri okuttu. 18 Muharrem 898 (9 Kasım 1492) cuma günü Herat'ta vefat etti. Cenazesi, başta Hüseyin Baykara ve Ali Şir Nevai olmak üzere devrin bütün ileri gelenlerinin iştirakiyle kaldırıldı, şeyhi Sa'deddin-i Kaşgari'nin kabrinin yanına defnedildi.
Tam adı:
Nuruddin Abdurrahman b. Nizamiddin Ahmed b. Muhammed el-Cami / Mevlana Abdurrahman-ı Cami
Unvan:
İranlı Filozof
Doğum:
Afganistan, 7 Kasım 1414
Ölüm:
Herat, Afganistan, 9 Kasım 1492
Okurlar
127 okur beğendi.
514 okur okudu.
33 okur okuyor.
404 okur okuyacak.
13 okur yarım bıraktı.
Kitaplar
Baharistan
8.2/10
Baharistan'dan Seçmeler
9.2/10
Evliya Menkıbeleri
9.4/10
Ney'in Feryadı / Nay-Name
9.4/10
Sırlar Denizi Lüccetül Esrar
9.8/10
Sufilere Armağan
6.5/10
Peygamberlik Müjdeleri ve Muci...
9.1/10
Salaman ve Absal
7/10
Aşk ve Şaraba Dair
10/10
İyilerin Tesbihi (Subhatul Ebr...
10/10
Seyr u Sülûk ve Vahdet-i Vücûd...
0/10
Üzüm Çubuğu Yaratılmadan Evvel...
10/10
Ariflerin Tesbihi
7.3/10
Tefsîru Mollâ Câmî
10/10
İtikadname
9.6/10
Yusuf ile Züleyha
0/10
Baharistân Seçme Hikayeler
0/10
Bilgelikler Kitabı
7/10
Tecelliler - Levayih
0/10
Şerh-i Rubaiyyat
6/10
Sözler ve Alıntılar
Gönül aynadır..
(Güzel bakan kendini görür)
YÇ
Şeyhlerden birine:
-Soysuz kimdir? diye sordular.
-Allahü Teâlâ'ya cehenneme gitmek korkusu yahut cennete girmek ümidiyle tapınıp ibadet eden kimsedir, cevabını verdi.
İbn Cüreyc demiştir ki: Azim yolunu tutmayan ilerleyemez.
Sayfa 241 - Marifet Yayınlan, Ocak 1998 İstanbul, Tercüme ve Şerh: Lamii Çelebi, Hazırlayanlar: Prof. Dr. Süleyman Uludağ, Prof. Dr. Mustafa KaraKitabı okudu
Aşk, söylenemeyen ama iki yüz perdenin arkasında da olsa gizlenemeyen bir sırdır.
Sayfa 81 - Akçağ YayınlarıKitabı okudu
Ebû Hâşim Sofî
- İğne ile dağları kazıp yerinden sökmek kalbden kibri ve kendini beğenmişliği çıkarıp atmaktan daha kolaydır.
Sayfa 145 - Huzur YayıneviKitabı okudu
İletiler
Sıcaktan kaçan ve bir ağaç gölgesine sığınan adam, ne gariptir ki, ağaçtan hoşlanmaz da gölgeyi sever.
Molla Câmî
* * *
Biri iste, Biri çağır, Biri talep et
Biri gör, Biri bil, Biri söyle
Öyle dar ki kapı, kalbinde iki muhabbetle geçemezsin oradan.
Molla Câmî
“Aşk, söylenemeyen ama iki yüz perdenin arkasında da olsa gizlenemeyen bir sırdır.”
Molla Câmî
Yorumlar ve İncelemeler
