Hakkında
Okurlar
10 okur okudu.
18 okur okuyacak.
Sözler ve Alıntılar
Öznelliğe ilişkin her modern felsefe, her anlam ufkunun minimal varsayımının dökümünü yapar. Hiçbir şey kolayca
verilmez; Gerçeğin uyumlu, tutarlı bir "gerçeklik" deneyimiyle olan evcilleşmemiş ilişkisini düzenlemek için, özne,
mevcut uçurumu engin bir özgürlük eylemiyle kapatmalıdır tıpkı Jean-Paul Sartre'ın dediği gibi, özne kendi temel varoluşsal projesini seçmelidir. Etkin bir biçimde bu seçim, Batı felsefesinin nesneleşmiş nedenidir (object-cause). Descartes, Kant ve Hegel için her düşünen fail mantıksal olarak direk deneyimde temellenmeyen anlam kategorisiyle yüzleştirilir fakat yine de kökensel düşünme riskini alır; yapıbozumcu ve
yapısal dilbilimciler için dili olan her özne varoluşsal olarak dilin yitirdiği bilgiye bağlıdır ama yine de o bilgiye sahip değilmiş gibi eylemeye mahkumdur; Freud ve Lacan için arzulayan her özne kaçınılmaz bir biçimde ilksel fantezinin yanlış olduğu bilgiye bağlıdır, ama her şeye rağmen bu fantezi doğruymuş gibi eylemeye mecburdur. Tüm bu versiyonlar
arasında ortak olan fikir, günlük sosyal gerçekliğimizde yaptığımız seçimlerden daha temel bir seçimin var olduğudur,
içinde seçtiklerimizin olduğu koordinatları tesis eden bir ilk seçim (protochoice).
Slavoj Zizek'in İdeolojinin Yüce Nesnesi adlı kitabında ileri sürdüğü fikir olan, "özne boşluktur, Ötekinin içindeki
deliktir," fikrini alırlar (1989, s. 196). Özne böylece pozitif bir varlık olmaktan çıkarak belirleyici ve.zorunlu bir şekilde
Öteki'nin yakasına yapışır. Sembolik düzenin yapısı içinde anlamlandırılması imkansız, algının tökezleyen bir kalıbıdır.
Özne, Sembolik düzenin eksikliğinin ve parçalanmışlığının bir sonucu olarak zuhur eder. Eğer Sembolik düzen eksiksiz
bir bütün halinde olsaydı ve pürüzsüz bir şekilde işleseydi, öznellik problemi asla gün yüzüne çıkmazdı
Jean-Louis Baudry'nin öne sürdüğü gibi,
[sinema] özneyi, merkezi bir konumun -bu konum Tanrının ya da başka bir temsilcinin de olsa- hayali sınırlaması ile kurar. Bu, belirli bir ideolojik etki barındırmaya yazgılı, baskın
ideoloji için ise kaçınılmaz gereklilikte bir aygıttır: öznede bir fantazmatikleşme yaratarak, idealizmin korunmasında istenen sonucu elde eder
98 Yapımı "Pi" Filminden
Babalar aniden her yerde ortaya çıkıp kendi zevklerini elde etmenin fırsatları kollarlar
Lacancı film teorisi, izleyiciliğe bakışının doğası nedeniyle
bu tür eleştirilerin kurbanı olmuştur. Film teorisi izleyiciliğe
filmsel metnin kendisinden ayn bir süreç olarak baktığı anda
yorumlayıcı olur ve bu nedenle de teorik olmaktan çıkar. Bu
bağlamda, Lacan'ın psikanaliz için oluşturduğu temelden
ayrı düşer. Lacan'a -aynı zamanda Freud'a- göre psikana-
liz bir yorumlama işidir ve deneysel araşbrmalarla uzaktan
yakından ilgisi yoktur. Klinik psikanalitik yorumun ruhsal
metne odaklanması gerektiği gibi, filmsel psikanalitik yorum
da filmsel metne odaklanmalı ve metnin dışındaki izleyiciden
ziyade metne içkin olan izleyiciyi keşfetmelidir. Lacancı film
teorisi, yorumlamaya bu tür bir geri dönüş aracılığıyla, sine-
mada zevkin gücünü belirleyebileceği ve Gerçeğin bilincine
varmak amacıyla hayali nesnenin çekiciliğini gün yüzüne
çıkarabileceği en uygun yeri, psikanalizin uzmanlık alanını
yeniden ele geçirebilir.
İletiler
Henüz kayıt yok
Yorumlar ve İncelemeler
Henüz kayıt yok