Qəbul olunmuş təsəvvürlərin "yekdil bəyənilməsi" kimi cəmiyyətin düşüncə tərzi barədə çaşqınlıqlara yol açan ikinci heç nə yoxdur. Əgər hər hansı bir ideya və ya hisslər toplusu əksəriyyət tərəfindən qəbul edilirsə, sonuncuların haqlı olduğu kimi sadəlövh bir fikir irəli sürülür. Bu fərziyyə qədər həqiqətdən uzaq olan ikinci bir fikir tapmaq mümkün deyil. Yekdil bəyənmə öz-özlüyündə nə məntiqi düşüncə, nə də ruhi sağlamlıqla bağlı deyil. Necə ki "folie a deux"(iki nəfərin ağılsızlığı) var, eləcə də “folie a millions"(milyonların ağılsızlığı) mövcuddur. Axı milyonlarca adamın eyni nöqsana mübtəla olması heç də bu nöqsanı ləyaqətə çevirmir; çox sayda adamın eyni səhvi etməsi heç də bu səhvi həqiqətə çevirmir və milyon adamın eyni psixi patologiya formasından əziyyət çəkməsi heç də bu adamları sağaltmır.
Böyük keçmişin alayarımçıq şəkildə dərk edilən bir abidəsinin ətrafında qeyri-adi bir canfəşanlıqla və bütpərəstəsinə və sanki "Baxın, gerçək və həqiqi sənət budur, nəsə yeni bir şey axtaranlara və nəyəsə can atanlara fikir verməyin!" demək istərcəsinə rəqs etdiklərində onların yoluna sədd çəkiləcək, onların havası qaraldılacaqdır. Göründüyü qədərilə, bu rəqs edən kütlə hətta "yaxşı zövq" imtiyazına da sahiblənib.
Bir kitap okudu
260 syf.
·
Puan vermedi
Okur Takip Önerileri
Bir kitap okudu
Bu əllər onların hamıdan çox işləsələr də, hamıdan az yediklərini, bu arıq vücudlar hamıdan xəstəhəl görünsələr də, hamıdan gec öləcəklərini müjdələyirlər. Onlar hər gün eyni cəzanı çəkən heç ölmək bilməyən əsirlərə bənzəyirlər, bilirəm ki, taleyin vaxtaşırı hücumları nəticəsində hər şeylərini itirən və onun muzdlu köləliyini qəbul edən bu adamlar yaşamaqla özlərini cəzalandırırlar.
Güc başqalarını cəzalandırmaqdan zövq aldığı kimi, gücsüzlük də sahibini cəzalandırmaqla həyat dan zövq alır. Güc cəzalandırıb zövq aldığı başqasının tez ölməsini istəmədiyi kimi, gücsüzlük də cazalandırıb zövq almaq üçün öz sahibinin çox yaşamasını istəyir. İşgəncə həzzinin ölümdən zəhləsi gedir. Buna görə də, bədbəxt adamlar çox vaxt uzunömürlü olurlar, hamıdan sonra ölürlər. Bəzən heç ağlayanları da olmur. Nə bu adamlar, nə də atam heç vaxt intihar etməyəcəklər, çünki onlarda özünücəzalandırma vərdişləri artıq bir zövq mənbəyidir. İntihar cəzanı vərdişə, vərdişi zövqə çevirə bilməyənlərin acizliyidir.
O sanki öz üzərində yalansız yaşamaq təcrübəsi aparırdı və bu təcrübənin nəticələri belə idi: bir - ailən səndən imtina edir; iki - işdən qovulursan; üç – içkiyə qurşanırsan; dörd - dostlar bir-bir yoxa çıxır; beş - küçə pişiyi kimi zirzəmidə ölürsən, tək-tənha və səs-səmirsiz!