Bir kitabın iz buraxması üçün səhfələrin deyil, sözlərin, cümlələrin, ordakı xarakterlərin önəmi vardır. "Ağac əkən adam" da çox az səhifəli, amma çox anlamlı kitabdır. İnsan bugün nə edirsə, gələcək nəsilə iz buraxır. Bugün bizə kiçik görünən addımlar, bir çoxunun həyatında unudulmaz təsir buraxır.
Bu kitabı oxuyarkən, beynimdə daima bir cümlə fırlanırdı: Təmiz küçə istəyirsənsə, öncə öz qapının önünü süpürəcəksən.
"Ah, ben onları seviyorum ; o basit insanları, hırslı olmayan, sesi çıkmayan, kendi halinde olan o insanları seviyorum; onlardır katı ama adil olan. Kutsal kitaba göre dünya onların üzerine kurulmuştur."
İnsanlar gedir, geriyə qalan xatirədir. Kaş ki, özləri ilə xatirələrini də apara bilsəydilər. Tərk edərkən belə unudulmaz olmaq istəyirlər. Ölərkən də, yaşarkən də unudulmurlar. Necə də acı və ağır! Necə də qəddar bir arzu!
İnsanlar gider, geride kalan hatıradır. Keşke kendileriyle hatıralarını da götüre bilseler. Terk ederken bile unutulmaz olmak istiyorlar. Ölürken de, yaşarken de unutulmuyorlar. Nasıl da acımasız ve ağır! Nasıl da gaddar bir arzu!
Hayatımız, "bir yumağın sürekli sarılmasıdır" . Yaşadığımız her şey, ardımıza takılıp gelmekte ve doğal olarak da birikmektedir. Yol boyunca ne yaşandıysa toplamaktadır çünkü .
"Bugün" diye adlandırdığımız şey, "geçmiş ve geleceğimizin toplamıdır". Yani geçmişimiz; elimizden uçup gitmiş , kaybolmuş bir zaman değildir. Şimdiki zamanın içinde duran, bekleyen bir şeydir. Bu duran şeyin "bilinç" olduğunu ve aynı zamanda "belleğimizi" de kapsadığını, bu hikayeleri yazmak için sandalyeme oturduğum her seferinde hayretle fark ettim.
Qadın dedi, bil ki, sevirəm axı səni,
Ey, mənə şeirlər yazdıran adam,
De nədən heç sevmədin məni?
Mən oldum sevgimə vəfalı qalan.
Səni sevdim bitməyən bir hekayə tək,
Ümidsiz dünyama oldun bir bəzək,
Qayğısız ömrümə bir işıq oldun,
Gəl yaşayaq bu ömrü bitməz nağıl tək.
Bəlkə də bütün bunlar bir xülyadır,
Həyatın axmayan bir zamanıdır.
Mən yanılsam da, şübhə duysam da,
Sən gəl bu nağıla məni inandır.
Heç tanımadın şüşə tək qırdığın qəlbi,
Heç düşünmədin o qəlbin nədir bu dərdi.
Pərvanə tək uçsa da bir gün kəpənək,
Bir gün o kəpənək də uçub gedərdi.
Eşq dənizində qeyb olsan da sən,
Boğulmadan üzüb qurtulman gərək.
İşdir, məni bir gün yolda görərsən,
Yad kimi yanımdan yan keçmən gərək.
Müəllif: Nilufər Əşrəfli