Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Tayfun Bal

Kazanın maliyeti, kömür ve hidroelektrik endüstrisi üzerindeki etkileriyle birlikte Sovyet ekonomisi için çok yıkıcıydı. Bundan kısa süre sonra, ekonomiye daha da zarar verecek şekilde petrol fiyatları da eski değerlerinin neredeyse yarısına kadar düştü. Kaza, Gorbaçov'a Komünist Parti'yi daha şeffaf hale getirme girişimlerinde kendisine karşı çıkan üst rütbeli ordu üyeleriyle siyasi muhaliflerden kurtulmak için ihtiyaç duyduğu bahaneyi üretmişti; bu sayede 'glasnost ('şeffaflık') döneminde daha rahat ilerleyebilecekti. SSCB asla eski haline geri dönemedi; Çernobil, çöküşü hızlandıran birincil nedenlerden biri olarak görülüyor.
Sayfa 216 - İndigo KitapKitabı okudu
Reklam
Çatıda başka bir alternatif yoktu. Makineleri bile öldüren o tehlikeli ortamda insanlar çalışacaktı. En iyi robotlar, insanlardı.
Sayfa 162 - İndigo KitapKitabı okudu
Bir nükleer reaktörde – özellikle de yavaşlatıcı olarak grafit kullanılan RBMK reaktöründe en önemli konulardan biri, soğutma suyunun kesintisiz olarak çekirdeğe doğru akmasıdır. Soğutma suyu olmaksızın bir patlama ve erime meydana gelebilir. Reaktör kapatılmış olsa bile, reaktörde bulunan yakıt çekirdeğe hasar verecek şekilde bozunma ısısı üretmeye devam edecektir. Su akışını yönlendiren pompalar, tesisin kendi türbinlerinin ürettiği elektriği kullanır; ancak kesinti halinde elektrik kaynağı, ulusal şebekeye bağlanabilir. Bu durum da başarılı olmazsa, alanda bulunan dizel jeneratörler otomatik olarak su pompalarını çalıştırmaya başlar; ancak bunların o devasa pompaları çalıştırmaya başlamak için yeterince enerji toplaması yaklaşık 50 saniye sürer. 3 buçuk saniye içerisinde çekirdeğe toplamda 250 ton basınçlı su vermek üzere altı adet acil durum tankı bulunur ama RBMK reaktörü için saatte 37 bin ton su gereklidir – saniyede 10 ton - dolayısıyla, 250 ton bu 50 saniyelik boşluğu telafi edemez. Dolayısıyla: "Duran Ünite" testi. Elektrik arızası meydana geldiğinde, fisyon reaksiyonu hâlâ ısı üretmeye devam edecek ve borularda kalan su kısa bir süre boyunca hareketine devam edecektir. Yani buhar üretimi hâlâ devam edecektir. Buna karşılık her ne kadar katlanarak azalan bir kapasitede de olsa türbinler dönmeye devam edecek ve elektrik üretecektir. Elde kalan bu fazladan elektrik, birkaç hayati saniye boyunca pompaların çalıştırılması için kullanılabilir ve dizel jeneratörlere hızlanıp görevi devralmak için yeterince zaman sağlayabilirdi; burada test edilen şey bu görevin arkasındaki donanımdı.
Sayfa 70 - İndigo KitapKitabı okudu

Okur Takip Önerileri

Tümünü Gör
Reaktör çekirdeğinin içindeki nükleer reaksiyon sırasında, nötronlar bir diğer uranyum atomunun çekirdekleriyle çarpışıp bunu parçalıyor ve ısı enerjisi oluşturuyordu. Bu atom parçalanması, ekstra iki veya üç nötron daha oluşturuyordu. Bu yeni nötronlar daha sonra biraz daha U235 yakıtı ile çarpışarak bir diğer uranyum atomunu biraz daha nötron oluşturacak şekilde parçalıyor ve işlem bu şekilde devam ediyordu. Bu prosese fisyon zincirleme reaksiyonu adı veriliyor ve nükleer reaktörde ısı oluşturan reaksiyon da tam olarak budur.
Sayfa 44 - İndigo KitapKitabı okudu
Bütün bu olaylar tek başına değerlendirildiğinde rahatsız edici olsa da nükleer gücün genel anlamda enerji üretim yöntemlerinden en zararsız olmaya devam ettiğini unutmamak gerek. Tarihsel üretim verilerini kullanarak NASA'da görev yapan bilim insanları 2013 yılında nükleer gücün aslında hava kirliliğiyle ilişkili ortalama 1.84 milyon ölümü ve 1971 ile 2009 yılları arasında fosil yakıtların yakılmasından ortaya çıkabilecek 64 milyar ton karbondioksite eşit sera gazı emisyonunu engellediğini belirlemişler." Bu veriler, dünyanın diğer bölgelerine göre daha temiz olma eğilimi gösteren Avrupa ve Birleşik Devletler'de bulunan santrallerden elde edilmiş. Bir diğer ifadeyle, bu rakamlar aslında çok daha yüksek olabilir. Tsinghua Universitesinde doçent doktor Teng Fei tarafından gerçekleştirilen bir çalışma, Çin'de kömürden dolayı kirlenmenin 2012 yılında tedirgin edici şekilde 670 bin ölüme neden olduğunu ve küresel ortalama kömür nedenli ölümlerin üretilen bir Terawatt/ Saat elektrik üretimi başına 170 ölüm olduğunu göstermiş. Karşılaştırma yapmak açısından, 2012 yılından elde edilen verilere göre; petrol kullanılarak üretilen elektriğin TW/s başına 36 ölüm, biyolojik yakıtın TW/s başına 24 ölüm, hidroelektrik santrallerin TW/s başına 0,15 ölüm hatta Banqiao felaketi de işleme katıldığında TW/s başına 1,4 ölüme yol açtı ve civardaki toprağa da önemli ölçüde zarar verdi. Çernobil ve Fukuşima ile birlikte nükleer güç ise bir TW/s başına 0,09 kişinin ölümünden sorumlu.
Sayfa 39 - İndigo KitapKitabı okudu
Reklam
"Her çocuğun, 'Ne istersen olabilirsin. Sen özelsin,' sözünü duyduğu bir nesil bu," diyor Twenge. Düzenli bir narsisizm diyetiyle beslendik hepimiz ama sınırsız olanaklarla dolu koca dünyaya salındığımız anda giderek daha çoğumuz hezimete uğruyoruz. Dünyanın soğuk ve katı, rekabet ve işsizlikle yoğrulmuş olduğunu anlıyoruz. Bir yıldıza bakıp dilek tuttuğumuz ve tüm hayallerimizin gerçekleştiği Disneyland değil, başarıya ulaşamamamız halinde suçlayacak kendimizden başkasını bulamayacağımız çetin bir yarış alanı burası.
Sayfa 17 - Domingo - 2. BaskıKitabı okuyor
Hemen herkesin zengin, emniyette ve sağlıklı olduğu iyi yaşama hoş geldiniz. Şimdi tek bir eksiğimiz var: Sabahları yataktan çıkmamızı gerektirecek bir neden.
Sayfa 10 - Domingo - 2. BaskıKitabı okuyor
Kediler Neden Çok Uyur?
Kediler toplam on altı saat uyuyan süper uykuculardır ve bu süre insanın uyku süresinin iki katıdır. Bunun anlamı, ömrünün sonuna yaklaşan dokuz yaşındaki bir kedinin, toplam olarak yalnızca üç yıl ayık kalmasıdır. Bu durum diğer birçok memelide görülmez ve kedinin özel bir gruba, dakik avcı grubuna girmesini sağlar. Kedi o çok besleyici gıdasını sağlamakta o kadar verimli çalışır ki boşa geçireceği çok zamanı kalır ve bu boş zamanı uyuyarak ve belki de rüya görerek geçirir. Köpekler ve firavun kedisi gibi diğer etoburlar çevrede aceleyle koşuşturmak, av aramak ve kovalamak için çok daha fazla zaman harcarlar. Kedi oturup bekler, bazen avını sezdirmeden izler, öldürür ve yer. Bundan sonra iyice doymuş bir gurme gibi şekerleme yapar. Hiçbir yaratık kedi kadar kolay bir şekilde uykuya dalamaz.
Sayfa 147 - Dost Yayınevi - 1. BaskıKitabı okudu
Dilin dudaklar üzerine hızlı bir şekilde vurulması, bir şey karşısında büyülenmiş ya da şaşırmış durumdayken, aynı zamanda kedinin heyecanlandığının ve altüst olmaya başladığının işaretleridir.
Sayfa 135 - Dost Yayınevi - 1. BaskıKitabı okudu
İnsanlar "yaşlılık"tan dolayı ömürlerinin kabaca son üçte birlik döneminde istırap çekerler. Ancak kediler açısından bu dönem hayatlarının son onda birlik bölümüdür. Bu yüzden kedilerin düşkünlük yılları bereket versin kısadır.
Sayfa 132 - Dost Yayınevi - 1. BaskıKitabı okudu
Reklam
Kediler Niçin Alay Eder Gibi Bakarlar?
Kedi, teknik olarak flehmen tepkisi olarak adlandırılan bu tuhaf surat buruşturma hareketini yaptığında, aslında, tatlı bir kokunun tam olarak keyfini çıkarmaktadır. Bunun böyle olduğunu, testler sonucunda, cinsel arzu duymayan dişi kediler erkek kedilerde çok daha zayıf bir surat buruşturmaya neden olurken, şiddetli cinsel arzu duyan dişi kedilerin sidiklerinin erkek kedilerde, güçlü bir surat buruşmaya neden olduğunun kanıtlanmasından dolayı biliyoruz. Bu davranış, büyük ölçüde, aç bir insanın yemek pişmekte olan bir mutfaktan gelen baştan çıkarıcı kokuları koklamasına benzetilebilir.
Sayfa 128 - Dost Yayınevi - 1. BaskıKitabı okudu
Erkek Kediler Çiftleşirken Dişi Kedileri Niçin Ensesinden Tutar?
Erkek kedilere darbeler indiren ve onlara vuran dişi kedidir. Dişinin ensesinden isırması vahşice görünebilir, ancak, aslında, erkeğin kendisini dişinin daha fazla saldırısından korumak için yaptığı umutsuzca bir hiledir. Bu özel bir korunma tarzıdır. Kıvrılmaması ve kendisine saldırmaması için, güç kullanarak, dişiyi yere bastırma davranışı değildir. Dişi kedi bunu yaptırmayacak kadar güçlüdür. Tersine, bu, erkeğin oynadığı bir "davranış oyunu'dur. Erkek ya da dişi, tüm kediler enselerinden tutulmaya karşı özel bir tepki gösterirler ve bu da çocukluk günlerine kadar uzanır. Yavru kediler anneleri tarafından bu şekilde tutulmaya karşı kendiliklerinden bir tepki gösterirler. Anne kedi yavrularını güvenilir olmayan bir yerden güvenli bir yere taşırken bu yola başvurur. Yavru kedilerin, yaşamlarının tehlikede olduğu bu gibi durumlarda çırpınıp durmamaları çok önemlidir. Bundan dolayı, kedilerde enseden tutulmaya karşı bir "donup kalma" davranışı gelişmiştir.
Sayfa 122 - Dost Yayınevi - 1. BaskıKitabı okudu
Kediler Niçin Yavrularını Yeni Bir Yuvaya Taşırlar?
İlk yuvanın seçilmesindeki nedenler rahat ve güvenli olmasıdır. Yavrular o sırada çok çaresiz durumdadırlar ve her şeyden önce korunmaya ihtiyaçları vardır. Ancak, yaşamlarının ikinci ayında, dişleri çıktıktan sonra, annelerinin getirdiği avları ısırmayı ve çiğnemeyi öğrenmeleri gerekir. Bu yüzden, bu işleri kolaylaştırmak için ikinci bir yuvaya ihtiyaç doğar. Artık temel ihtiyaç, annenin yavrularına devamlı yiyecek taşıma görevini azaltacak olan, en iyi yiyecek kaynağına yakın olunmasıdır.
Sayfa 107 - Dost Yayınevi - 1. BaskıKitabı okudu
Yavrular Süt Emerken Niçin Kavga Etmezler?
Doğumdan birkaç gün sonra her yavru kolaylıkla tanıdığı kendi kişisel memesini tanımıştır. Buna inanmak güç olabilir, ancak bu, her memenin özel bir kokusu olması nedeniyle mümkün olmaktadır. Bunun böyle olduğunu şuradan biliyoruz: Annenin karın bölgesi sahipleri tarafından yıkanırsa ve böylece doğal kokusu ortadan kaldırılırsa, yavrular en sevdikleri meme ucunu bulamayacaklardır. Alıştıkları meme ucunu kavga gürültü olmadan bulamayacak ve nereye yöneleceklerini bilemeyeceklerdir. Karışıklık doğacak ve kavga çıkacaktır.
Sayfa 103 - Dost Yayınevi - 1. BaskıKitabı okudu
Kedi karanlıkta hareket ederken sert nesnelere dokunmadan bunların etrafindan dolaşması gerekir. Yaklaştığı her sert nesne havada hafif anaforlar, hava akımında küçük kar- şıklıklar yaratır. Kedinin bıyıkları o kadar duyarlıdır ki havadaki bu değişimleri hissedebilir ve sert nesnelere dokunmaksızın onların varlığını dikkate alır.
Sayfa 93 - Dost Yayınevi - 1. BaskıKitabı okudu
482 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.