İnsan ahlâkıyla insandır,
Görüntüsüyle değil...
Bir kişinin başkalarının iyiliği için kendi menfaatinden vazgeçiyor göründüğü ahlaki bir davranış bile gerçekte kişinin kendi menfaatiyle motive edilmiştir. Kişi doğru şeyi yapmazsa hissedeceği suçluluk duygusundan kaçınmak ya da doğru şeyi yaparsa elde edeceği kendini tebrik heyecanını tecrübe etmek istemektedir. Fakat, bu tür duyguları olmayanlar için ahlaklı olmayı gerektiren bir motivasyon yoktur.
Sayfa 71 - Say YayınlarıKitabı okudu
Gazali Felsefeyi İslamın içine çekmiş, Kelamı boşa çıkarmıştır
Savaş felsefe, epistemoloji, metafizik, ahlak felsefesi, fizik ve ilahiyat gibi çok farklı alanlarda veriliyordu.
Günümüzdeki Kazakistan sınırları içinde doğan ve Batı'da Alfarabius olarak bilinen İslam aleminin en büyük filozofu Farabi 'nin metinlerinde bu savaş zirve noktasına ulaşmıştı.
Akılcıların iddialarını çürütmeye gayret ederek bu savaşa üç asır sonra son verecek olan bir başka dahi de yine bir Orta Asyalı olan Gazali idi.
Sayfa 250 - Kronik KitapKitabı okuyor
*****
İnsan dilde, müzikte, şiirde ve bilimde yeni dünyalar yaratmıştır; bunların en önemlisi, eşitlik, özgürlük ve zayıflara yardım yolundaki ahlak istemlerinin dünyasıdır.
*****
Sayfa 8 - Remzi KitabeviKitabı okudu
Felsefenin ilk dönemlerde ki serüveni
İlkçağ Yunan felsefesi bir doğa felsefesi olarak başlamıştı ama bir Tanrı felsefesi veya teoloji olarak sona erecektir. İlk Yunan filozofları evrenin neden yapıldığını, ana maddesinin ne olduğunu ve ondaki oluş ve değişmenin yasasını araştırmışlardı.
Sofistler ve Sokrates buna bir tepki olarak doğayı bir yana bırakıp insanla, toplumla ilgili konulara eğilmişlerdi.
Platon ve Aristoteles, bu iki ilgiyi birleştirmiş, insan ve toplumla ilgili problemleri evren ve Tanrı ile ilgili olarak geliştirdikleri genel metafizikleri için de ele almışlardı.
Helenistik dönem felsefesi ise hemen hemen tümüyle insan merkezci bir zemin üzerinde ilerleyerek insanın yapısı, evrendeki yeri ve mutluluğu ile ilgilenen bir antropolojiye, bir ahlak felsefesine dönüşmüştü.
İsa'nın doğuşunu izleyen ilk yüzyıllarda ise ahlakla ilgili problemlerin felsefenin ilgi odağından tam olarak uzaklaşmamakla birlikte ruhun kurtuluşu, gelecek dünyadaki hayat, Tanrı-evren arası ilişkiler gibi özü itibariyle dinsel diye adlandırılabilecek problemierin felsefenin merkezine yerleştiği görülmektedir.
Stoacılığın son döneminde açık bir şekilde ortaya çıktığına tanık olduğumuz bu gelişme Yunan felsefesinin son büyük akımı olan Yeni Piatonculuk ve onun en önemli temsilcisi olan Plotinos'ta doruk noktasına ulaşmaktadır
Sayfa 20 - İSTANBUL BiLGİ ÜNİVERSİTESİ YAYlNLARIKitabı okuyor
Teorik Felsefe; Matematik, Fizik, Metafizik. Pratik Felsefe; Ahlak ve Siyaset
Felsefenin ana ereği, asıl meyvesi insana nasıl yaşaması, mutlu olması gerektiği konusunda kılavuzluk etmek, yol göstermektir.
Ancak bu işin veya görevin başarılması için insanın kendisinin ve içinde yaşadığı evrenin doğasının ne olduğu hakkında bazı bilgilere ihtiyacı vardır. Bu bilgiyi sağlayacak olan şey, bir bütün olarak doğa felsefesi veya fiziktir.
Doğa bilimi için mantık veya bilgi kuramı; ahlak felsefesi, ethik, pratik felsefe veya bilgelik için doğa bilimi; mutlu olmak, mutluluğa erişmek için bir yaşama sanatı olarak da pratik felsefe veya ahlak felsefesi.
Sayfa 26 - İSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİ YAYINLARIKitabı okudu
Platon, Hristiyan,Müslüman tüm mistik düşünürlerin ilham kaynağı
Antik dönemden başlamak üzere başını Plotinos'un çektiği ve Platon'dan hareket ettiklerini ileri süren Yeni-Platoncularla, Aziz Augustinus gibi Hristiyan, Farabi, İbni Tufeyl, Sühreverdi gibi Müslüman birçok filozof Platon'u böyle bir yönde, yani en yüksek varlığın, ilkenin, tözün bilgisiyle ilgili olarak mistik bir bilgi kuramını savunan bir filozof olarak yorumlamakta te reddüt etmemişlerdir.
Hatta bunlardan Plotinos, Farabi, Sühreverdi gibi bazı filozof veya düşünürler bununla da kalmamış, metafizik ve ahlak öğretilerinde bu tür bir bilgi anlayışına uygun bir varlık ve ahlak felsefesi geliştirmişlerdir.
Bu varlık felsefesi ilerde göreceğimiz gibi Tanrı'yı evrenin tözü, evrenin Tanrı'nın bir süduru (emanation), açılımı olarak gören panteist bir varlık felsefesi; söz konusu ahlak felsefesi ise insan için en büyük mutluluğu bu ilkeye kavuşmak, onunla birleşmekte gören bir ahlak felsefesi olmuştur.
Sonuçta Platon, Hristiyan ve Müslüman dünyasında sadece bu tür bir öğretiyi savunan dar anlamda filozofların değil, aynı zamanda daha geniş bir anlamda tüm mistik düşünür ve yazarların temel ilham kaynağı olmuştur.
Sayfa 343 - Bilgi Üniversitesi YayınlarıKitabı okudu
Kanaat, "bir lokma bir hırka", "bir dilim ekmek, bir yudum su" dininde; zillet , dilencilik, zavallılık ve ahlak felsefesi olmuştur! Yaşamı yemek odası, yatak odası ve ihtiyaç odası arasında gidip gelmekten ibaret olan insanların dünya görüşü oldu kanaat... Kanaat ve sabrın böylesini biz köpeklerde de gördük.
"Ahlâk felsefesi Kant'ın çok açık bir biçimde gösterdiği gibi, insanın seçme özgürlüğünü varsaymak, talep etmek zorundadır. Özgürlük yoksa ahlâklılık da yoktur."
Sayfa 193 - Adres Yayınları - 21.Baskı: Temmuz 2014Kitabı okudu
Platon'un, Epistemoloji, Psikoloji, Etik ve Siyaset Felsefesi inşaası
İnsandan insana değişmeyen evrensel bir doğrunun varlığını da tesis et miş olacaktır (bilgi felsefesi veya epistemoloji).
Söz konusu bilgi aynı zamanda bize insan doğasının gerçeğinin ne olduğunu, ona gerçek mutluluğunu verecek olan şeyin ne olduğunu gösterecekti (ruh bilgisi, ruh bilimi veya psikoloji).
Böylece evren, varlık, insan doğası, insan ruhu hakkında edinilen hakikatler, bunların bilgisi sayesinde ahlaki değerlerin insan doğası zemininde evrensel geçerliliğini kanıtlama im kanı bulunacaktı (ahlak felsefesi veya etik).
Bütün bunların sonucunda toplum için konulması gereken doğru kuralların, adil yasaların neler olması gerektiği tesbit edilecek ve bu kurallar, yasalar üzerinde ide al bir toplumu, ideal siyasal bir rejimi inşa etmek imkanı elde edilecek ti (siyaset felsefesi).
Sayfa 230 - Bilgi Üniversitesi YayınlarıKitabı okudu