GİRİŞ
İstanbul, İnsan Manzaraları'nı 1941 yılında Bursa hapisanesinde yazmaya başladım. Daha önce «Meşhur Adamlar Ansiklopedisi» üzerinde çalışıyordum. «Ansiklopedi»min kahramanları generaller, sultanlar, seçkin bilginler, sanat adamları ya da güzellik kraliçeleri, katiller ve milyarderler değil; işçiler, köylüler, zanaatkârlar,
İnsan Manzaralarımda «Ulusal Kurtuluş Savaşı Destanı» başlıklı bir bölüm vardır. Daha o sırada, ben hapisteyken, dışarda biliniyordu bu destan. Hapisten çıktıktan sonra, bir yayıncı, bu bölümü yayımlamak istedi. Kabul ettim, bir sözleşme imzaladık
ve oldukça yüklü bir avans aldım. Fakat sözleşmede yayın tarihi belirtilmemişti. Sonradan, yayımcının, ulusal-kurtuluş savaşı bölümünü yayımlamamı engellemek için hükümetin buyruğuyla benimle bir sözleşmeyi imzaladığını öğrendim. Avansı geriye verecek durumda değildim, iş uzadı ve kitap yayımlanmadı.
İnsan Manzaraları'nın üçüncü kitabı, 1961 yılında İtalya'da İtalyanca ve Türkçe metinler karşılıklı olarak yayımlandı. Gelecek yıl her üç kitabın Fransa'da yayımlanması gerekiyor.
İşte böyle sayın okurlarım. Son olarak bir şey daha söyleyeceğim: İnsan Manzaralarında -kimi zaman beş dizede, kimi zaman bütün bu üç kitap boyunca-anlatılan insanların hiç değilse yarısı, yaşamlarına kişisel olarak tanık olduğum kimseler; diğer yarısı benim imgelemimin kahramanlarıdır. Her üç kitapta, kimileri
tüm dünyaca tanınan, kimilerini ise komşularından başka kimsenin tanımadığı insanların yaşam öykülerini bulacaksınız. Bir araya toplanan bu yaşam öyküleri, temel çizgileriyle 1908-1941 yılları Türkiye tarihinin tablolarını oluşturmaktadır. Bu tablolara birbiri arkasına bakmak sıkıcı olmayacak mı sizin için, bilmek isterdim..
Ulusal Kurtuluş Savaşı'na katılmak üzere geldikleri Anadolu'da kendilerine kurulan tuzakta öldürülen Türkiye Komünist Partisinin lideri Mustafa Suphi ve
arkadaşlannın yaşam öyküleri az çok bilinmesine karşın, bu heyetin içinde bulunan bir kadından pek söz
edilmez. TKP'nin kuruluş kongresinde merkez komite üyeliğine seçilen ve Anadolu 'ya gelecek olan heyette de bulunan bu kadın, Mustafa Suphi'nin yeni evlendiği eşinden başkası değildir. Sonu, belki de Mustafa Suphi ve arkadaşlarının sonundan daha trajik olmasına rağmen, tarih daha çok katillerin iğrençliklerini not etmekle yetinmiştir ne yazık ki.
II. Dünya Savaşı (1939-1945), insanlık tarihinin en büyük savaşlarından biridir. 62 ülkenin dâhil olduğu savaş, üç kıta ve dört okyanusun sularında gerçekleşti. 40 ülkenin toprağında çatışmaların yaşandığı savaşta 27.000.000’u cephede yaklaşık 65.000.000 insan hayatını kaybetti. Askerî harcamalar 4.000.000.000.000 Dolar’ı aştı, binlerce şehir ve
II. Dünya Savaşı (1939-1945), insanlık tarihinin en büyük savaşlarından biridir. 62 ülkenin dâhil olduğu savaş, üç kıta ve dört okyanusun sularında gerçekleşti. 40 ülkenin toprağında çatışmaların yaşandığı savaşta 27.000.000’u cephede yaklaşık 65.000.000 insan hayatını kaybetti. Askerî harcamalar 4.000.000.000.000 Dolar’ı aştı, binlerce şehir ve