Peygamber efendimiz de buyurdu ki:
“Bir Müslüman’ı tövbe ettiği bir kusurundan dolayı ayıplayan, o kusuru işlemeden ölmez.”
Osmanlı kılıç kuvvetiyle buralara gelmemişti. İman gücüyle, insanlık hizmetiyle, adalet ve merhametiyle hepsinden öte Cenab-ı Hakkın emirlerine sadakatle sarılmasıyla gelmişti. Nerden nereye!
Bir gün Peygamber efendimiz Ebu Hüreyre hazretlerine hitaben; “Senden uzaklaşana yaklaşıp nasihat et, sana zulmedeni affet ve malını, ilmini, yardımını senden esirgeyene bunları bol bol ver!” buyurmuşlardır.
İlim olmazsa doğru ibadet yapamayız. Allahü teala iman selametliği versin. Âmin...
İnsanlara her zaman balık tutup veremezsiniz ama balık tutmayı öğretebilirsiniz. Önemli olan balık vermek değil, balık tutmayı öğretmektir. Bu anlayışla hareket eden Osmanlı her gittiği yerde öncelikle teşkilatlanmaya önem veriyordu.