Kurtuluş Savaşı'nın ilk bir buçuk yılında bölgesel isyanlar ortaya çıktı. Marmara Bölgesi'nde, Çanakkale Biga'dan, İzmit ve Adapazarı, Düzce ve Hendek'e kadar iki devre halinde Anzavur'un ayaklanması olmuştur. Anzavur'un saray çevreleri ve Damat Ferid ile yakın ilişkisi vardı ama cahildi. Diğer yandan "kabilesinin mensuplarını etrafına topladı" diyemeyiz. Çünkü Kurtuluş Savaşı isyanları sadece Marmara bölgesi ve bu yörenin Çerkezleriyle sınırlı değildir. 1856'dan beri Çerkezler imparatorluğun her yerine (Marmara, Bolu, Maraş, Kayseri, Çorum, Amasya ve Hatay ve Suriye ve Filistin) yerleştirilmişti. Ayrıca isyanlar Konya ve Bozok'u (Yozgat) da kapsıyordu. Buralarda ise yerli ahali önde gelmektedir. Balkan Savaşı'nın ve uzun bir dünya savaşının Anadolu halkını askerlik ve harbden bezdirmiş olması sebebiyle bu tepki normaldi. Ancak bu normal antimiliter tepkiyi Anadolu'da yuvalanan eksik eğitimli, Müslüman kanat gösteriyordu. Yine de İstiklal Savaşı boyunca din görevlilerinin bazılarının aktif rolünü ve Kuva-yı Milliye'yi destekleyen hareketlerini de görmezlikten gelemeyiz. Bu alanda çok önemli bir kadro kalabalığı vardır. Başta Ankara Müftüsü Börekçizade Rıfat Efendi, hem payitaht hem vilayetlerde Anadolu hükümetinin fetvalarını destekleyen, vaaz veren, propaganda yapanlar vardı. İstiklal Savaşı bir iç savaş, kardeş savaşı olarak gelişte göstermek eğilimindeyken Millet Meclisi hükümetinin nizami orduyu teşkili ve İstanbul'dan gelen subayların katılmasıyla bu safha sona erdi.
Sayfa 185Kitabı okudu
·
79 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.