Madde ve Mana Arasındaki Denge
YouTube kitap kanalımda Rus edebiyatı kitapları okurken işinize yarayacak bilgiler verdim: ytbe.one/zT0CaAXppUc
"Sağlam birini akıl hastasından ayıran şey sağlamda bütün akıl hastalıklarının, akıl hastasındaysa yalnız birinin olmasıdır!"
[
Robert Musil, 
Niteliksiz Adam 3, s. 453]
Delilik ile dahilik arasında gidip gelen Dostoyevski karakterlerini sever misiniz? O halde bu kitabı ve içindekileri de çok seversiniz...
Hayatımda ilk kez Çehov okuyorum ve kesinlikle son kez olmadığını söylemem gerek. Sadece aşka odaklanan kitaplar görmekten o kadar sıkıldım ki, gerçekten farklı kitaplar arıyorum artık. Hayatın esas hakikatlerine yönlenen, insanın içindeki kasırgaları anlatan ve yapmacık olmayan kitaplar arıyorum.
Böyle bir arayışımın olduğu dönemde bu aralar Rus edebiyatı üzerine de çalışırken elime Çehov'un Altıncı Koğuş'u geçti. Hem Kafka'nın 
Dava hem de Dostoyevski'nin 
Suç ve Ceza kitabına benzer olduğunu düşündüğüm bazı yönler oldu. Neden mi?
Suçsuz olsan bile kendini suçlu hissedeceğin bir toplumda yaşıyoruz çünkü. Etrafımızdaki normlar ve kalıplar bizim kendi benliğimizi oluşturmamızı engelliyor. Hiçbir suçun olmasa bile sırf düşündüğün için suç işlemiş gibi hissediyorsun kendini. Bunları hissetmene sebep olan tek şey ise toplumun varlığı.
Bu kitaptaki karakterlerin çıkmazlarını o yüzden çok iyi anlıyorum. Biz birilerine deli, birilerine akıllı damgası yapıştırmayı çok seviyoruz. Ama deliliğin farklı bir düşünme biçimi olduğunu gözden kaçırıyoruz.
Fyodor Dostoyevski deli olmasa Raskolnikov gibi bir karakteri kurgulayamazdı. 
Franz Kafka deli olmasa kendini bir böcek olarak hissetmezdi. 
Anton Çehov deli olmasa Yefimıç ve Dmitriç karakterleri ortaya çıkmazdı. Belki de hepimiz deliyizdir, ama deli saydıklarımız esas akıllı olanlardır.
Her şeyi bir tarafa bırakalım, bu kitap bir insana sağlayacağı sorgulamalar için bile okumaya değer. Günlük hayatımızdaki rutin zorunluluklardan dolayı kendi içimize o kadar az zaman kalabiliyor ki, benliğimizin katmanlarında gezmeyi unutuyoruz. Oysaki hayatın içinde ruhun ölümlülüğü ve ölümsüzlüğü, akıl ve beden, madde ve mana gibi çok değerli konular bizden düşünülmeyi bekliyor.
Sürekli maddeyi arama hevesinde olan bir dünyada yaşıyoruz. Böyle bir dünyada ben kendi mana arayışımı kendim oluşturdum. Maddem ile manamı dengelemeyi öğrendim zamanla. Önceleri makineydim. Şimdiyse insan oldum. İşte bu kitaptaki karakterler de kendi maddeleri ile manalarını sorgulayanlardan oluşuyor.
Aslında hepimiz yaşadığımız ve bizim hacmimizi saran bu hayatı sorgulamalıyız. Bilincimiz bizi nereye sürüklüyor? İnsanoğlu bir gün ölümsüzlüğü bulabilecek mi? İnsan ölümden neden bu kadar korkuyor? Esas deli olanlar bizler olabilir miyiz? Gördüğünüz gibi soru soruyu doğuruyor ve bana böyle soru matruşkası sağlayan kitaplara kendi adıma bayılıyorum.
İnsanlar olarak ne yazık ki kesin cevaplara soruların kendilerinden daha çok önem veriyoruz. Çocukluğumuzdan beri soru çözmeye alıştırılmış olan bünyelerimiz o soruların kendileri yerine cevaplardan alacağı puanlara şartlandırılıyor. Belki de bazı sorular cevapsız kalmaya yazgılıdır. Ne dersiniz?
Yefimıç ve Dmitriç adlı karakterlerin bana düşündürdükleri bunlar oldu. Eminim söylediğimden çok daha fazlasını söyleyememişimdir yine. Umarım siz de bu kitabı okuyup kendinizi sorgulayabilirsiniz.
··
1 artı 1'leme
·18,6bin görüntüleme
peyami safa'dan da bir alıntı gelsin:
"Delilik, şüphesiz, aptallıktan iyidir. Delilik var olmuş bir zekanın yok oluşudur; aptallık, var olmamış bir zekanın var olmamaya devam edişidir. Deliliğin hiç olmazsa mazisi şanlı. Aptallığın şerefli bir tarihi bile yok."
delilik konusunda sevdiğim bir alıntıyı daha paylaşıp bugünlük aranızdan ayrılıyorum:
"Deli, aklını yitirmiş insan değildir: Deli, aklı hariç her şeyini yitirmiş insandır. Delilik yalnızca bir ilişkidir, akılcı olan, gerçek olan gibi. O bir gerçekliktir, bir nedendir."
Louis Aragon
en delilerden dostoyevski'nin delikanlı kitabında da delilik hakkında bu alıntıyı sevmiştim:
"Kimi davranışlarda öyle değişik, öyle alışılmamış düşünceler, tasarılar vardır ki, ilk bakışta yanılıp birer delilik sanılmaları pekala olasıdır."
delilik konusunda en sevdiğim alıntı:
"Yalnız sağlıklı insan aklıyla yaşasaydı değmezdi yaşamaya, can sıkıcı olurdu. Tam aksine, güzel olan, dünyanın gökyüzü altında bir deliler topluluğunu andırması."
Cesare Pavese
suçu yokken suçlu hissettiriyor bu toplum lafı bana George Orwell 1984'ü anımsattı. Bir kitaptan bahsederken başka kitapları anımsamamız ve farklı pencereler açıyor olması hoşuma gidiyor. Delilik hakkında da belki de delirmek en zoruydu, biz kolayı seçtik demek geliyor içimden.
evet hatta benim de aklıma düşünce suçu gelmişti tam olarak. öyle ki artık düşündüğümüz için bile suçlu hissedebiliyoruz
1 sonraki yanıtı göster
evet sevdiğim bir arkadaşım da önerdi o da listemde, teşekkür ediyorum
1 sonraki yanıtı göster
Deli yerine konan Doktor Andrey Yefimıç sistemin bir parçasıyken normaldi; ne zaman sistemin dışına çıktı, işte o zaman ortadan kaldırmak için deli yerine konuldu.
İncecik bir kitap olmasına karşın edebi değeri yüksek doyurucu bir okuma oldu benim için.
evet 68 sayfalık bir novellada anca bu kadar başarılı olunabilirdi. yefimıç'ın karakter seyrini izlemek güzeldi
Asıl akıllılar deli dediklerimizdir belki de...
Bir eylemin delilik olduğunu anlamak için akıllı mı olmak gerekir deli mi?!
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.