Yaşar Kemal’in satırları buram buram Çukurova kokan masalsı romanı; İnce Memed.
Bu kitabı ilk olarak ortaokul döneminde Türkçe ders kitabında görünce hikayesini merak edip okumuştum.
Aklımda sadece kitabın finalindeki mağara bölümü ve İnce Memed’in eşkiya oluşu kalmıştı. Bugün yıllar sonra okuduğumda, İnce Memed benim için sömürüye karşı direnişin, mücadelenin adı oldu.
Kitap, Anadolu’da Cumhuriyet’in ilan edilmesinden hemen sonraki dönemde, köy ağalarına karşı sömürülen, ezilen, hor görülen Çukurova halkına arka çıkan İnce Memed’in mücadelesini anlatıyor.
Anadolu halkının geri kalmışlığını, yoksulluğunu, gördüğü eziyeti yazar çok iyi anlatmış. Hepimizin köylerimizde bir dönem yaşanan hayatı bu kitap içinde barındırıyor.
Kitaptaki her karakter kültürümüzü çok iyi yansıtıyor, hepimizin Anadolu’da her hangi bir köyde, bir yerde rastladığı karakterleri okuyoruz. Tanıdığımız insanlar, tanıdığımız hayatlar anlatılan. Bu sebeple Anadolu’yu en iyi anlatan yazar olabilir; Yaşar Kemal.
Yazarın betimlemeleri öyle güçlü ki; yeri geliyor okurken o toprakların sıcağı seni de kavuruyor, kışın ortasında; yeri geliyor köyün ağasının topraklarında ırgatlık yaparken sömürülen emeğin için isyan ediyorsun; yeri geliyor dayak yiyorsun ama sesini çıkaramıyorsun.
Öyle içine çeken tasvirleri var, kitabın.
Yazar Osman Şahin bir röportajında “Ben öykülerimin çoğunu kişilerden dinleyerek ya da mahkeme tutanaklarından okuyarak yazarım. Yaşar Kemal, Necati Cumalı, Fakir Baykurt gibi abilerimiz de öyle yapardı. Bunu da öğütlerlerdi bize.” demişti. Bu da Yaşar Kemal’in bu coğrafyayı bu kadar iyi yazmasının sebebidir, yaşanan hayatları kaleme almış. Hiçbir abartı yok kitaplarında.
Ülkemizin kültürünü hiç bilmeyen ama tanımak isteyen birine bu eserin, tek bir romanla yaşandığı dönemi çok iyi aktaracağını düşünüyorum.
Bir çok kişiye göre Türk edebiyatının en iyi romanıdır; İnce Memed. Benim içinse Türk edebiyatının en iyi seri romanı. Bu kadar vurucu etkiye sahip bir romanı hala okumadıysanız mutlaka okuyun derim.
