Ahmed-i Hani Okuma Etkinliği - Çalakiya Xwendina Ehmedê Xanî
Ehmedê Xanî gibi bir zatı okuduğumdan beri pek çok kişiye özellikle her bir Kürde mutlaka okumasını tavsiye ve teşvik ederim. Bu faaliyeti 
DOĞUKAN YAZICI kardeşime bahsettim onun da desteği ile burda da yapalım dedik.
Kısaca Ehmedê Xanî hazretlerinden bahsetmek gerekirse 1650-1707 yıllarında yaşamış Doğubeyazıd'da doğmuş büyük Kürt Şairi aynı zamanda bir sosyolog, pedagog, dilbilimci, müderris, alim ve evliyadır.
Kesin olan ve günümüze ulaşan eserleri:
Nûbihara Biçûkan: 1683 yılında yazdığı ve ''Küçüklerin ilkbaharı'' olarak çevrilen çocuklar için hazırladığı Arapça-Kürtçe manzum bir eserdir. Kürd Medreselerinde çocuklara ezberletilirmiş.Pek çok açıdan bir ''ilk'' sayılmaktadır. Mesela Kürtçe'nin ilk bilinen sözlüğüdür.
Eqîdeya îmanê: 1687 yılında yazmış olduğu iman akidesi yani inanç risalesidir. Yine çocuklar için temel akaid bilgilerini kendi anadillerinde öğrenmeleri amacı ile yazmıştır.
Dîwan: değişik süreçlerde farklı münasebetlerle söylediği şiirleri içermektedir. Mülemma denilen dört dilde yazılan şiirleri de bulunmaktadır.
Mem û Zîn(1697): pek çok kişinin duymuş olduğu aynı zamanda dizi ve filmleri çekilmiş bir aşk hikayesidir. Aşk hikayesi milattan önceye dayanan Memê Alan destanına dayanır. Ehmedê Xanî hazretleri Kürt realitesi de dahil olmak üzere sosyal, siyasal, dinsel, kültürel,felsefi ve tasavvufi düşüncelerini kapsayan ve dile getirdiği bir eseridir.
Bu çok kısacık girizgahtan sonra gelelim etkinliğe, etkinlik 15 nisan günü başlayıp 15 mayıs Kürt Dili Bayramında son bulacaktır. Kitaplar Kürtçe ve Türkçe çevirileri ile okunabilir. Hatta prof. Dr. Kadri Yıldırım hocanın çevirdiği Mem û Zîn esrini tavsiye ederim. Hem divan edebiyatının inceliklerini ve deyimleri açıklamakta Kürtçe klasik eser okuyacaklar için çok iyi bir başlangıç olacaktır. Çalışmak bizden, Tevfik Allah'tan...
!!!UYARI: Kürtçe'nin hâlâ bir dil olduğuna tahammül edemeyen şovenistler bu iletiyi çirkin ve cahilane yorumlar ile kirletmesinler...
Zateke weke Ehmedê Xanî ji xwendina min a ewil heta aniha herkesî re peşniyar dikim. Min ev çalakîyê birayê xwe Rojhilat re vekir, ew jî eciband û me got em vê çalakîyê li vê derê jî bikin.
Bi kurtasî em behsa Ehmedê Xanî bikin, li salên 1650-1707 jiyaye û li bajarê Bazidê hatiye dinyayê. Helbestvanekî mezin ê Kurdan e û heman demê civatnas, perwedenas, zimanzan, müderris, alim û ewlîyayeke mezin e.
Berhemên ku bi misogerî tê zanîn û heta aniha gihiştine çar in:
Nûbihara Biçûkan: li sala 1683’yan de hatiye nivisandin ferhengeke Erebî û Kurdî ye. Ji bo zarokên Kurdan amade kiriye. Li medresayan hatiye jiber kirin. Ev berhem ji pir alîyan ve yekemîn e. Mînak ferhenga Kurdîya yekemin e.
Eqîdeya îmanê: 1687’an de nivisîye. Ji bo zarokên Kurdan bi zimanê xwe bawerîya îslamê fêr bibin amede kiriye.
Dîwan: helbesten Ehmedê Xanî ku demên cuda û bi hin hinceta gotiye dihewîne. Helebestên bi çar zimana mülemma tê gotin jî nivisiye.
Mem û Zîn(1697): kesekî nebihîstîye nemaye lê mixabin bi pirahî nehatiye xwendin. Çîrokek evînî a hezar salan destana Memê Alan awayekî helbestî honandîye. Ne tenê evînîye heman demê fikrên Ehmedê Xanî ên ku li ser Kurdan û siyasî,çandî, civatî , felsefî û tesewwufî dihundirîne. Û bi hinceta çîroka evînî tîne ziman.
Ji piştî ev vegotina herî kin em werin li ser çalakîya xwe: Ev çalakî dê li 15’ê Nîsanê destpê bike û hetanî 15’ê Gulanê a roja cejna zimanê Kurdî bidome. Em dikarin bi Kurdî û digel wergera Tirkî bixwînin. Ez pirtûka prof. Dr. Kadri Yıldırım a Mem û zîn pêşnîyaz dikim. Wêjeya dîwanê eşkere dike û hin gotinên nayê zanîn vedibêje. Kesên ku dê kitêbên klasîkên kurdî bixwînin re destpêkek baş dibe.
Xebat ji me, serkeftin ji Xwedê ye…
1. DOĞUKAN YAZICI Mem û Zîn
2. 
Mihemedê NOJDAR Mem û Zîn (arap harfleri ile)
3. Mihemedê NOJDAR Reyahin-i Aşk
4. https://1000kitap.com/MamosteRenas Mem û Zîn
5. 
Büşra Mem û Zîn
6. https://1000kitap.com/enfexion Mem û Zîn
7. 
Esra Kurt Mem û Zîn
8. https://1000kitap.com/salakoglan
9. 
mustafa siso Nûbihara Biçûkan
10. 
Bûka Baranê Dîwan
11. Bûka Baranê Mem û Zîn
12. 
İsa Mem û Zîn
13. 
aslixan Mem û Zîn
14. 
Zeyneb Öztürk Mem û Zîn
15. 
Yılmaz yılmaz Dîwan
16. https://1000kitap.com/H_ibrahim 
Reyahin-i Aşk
17. 
Buğra D. Mem û Zîn
18. https://1000kitap.com/kervanci Dîwan
19. https://1000kitap.com/kervanci Mem û Zîn
20. https://1000kitap.com/roza123 Mem û Zîn
21. https://1000kitap.com/Seyyah34
22. https://1000kitap.com/sumeyasamikiran Dîwan
23. 
Icetree 3.Öğretmen Xani
24. 
M. İlhan Dîwan
25. https://1000kitap.com/muyesserarslan Mem û Zîn
26. 
Dünde yarını... Mem û Zîn
27. https://1000kitap.com/viyan21
28. 
Sîyajîn Mem û Zîn
29. https://1000kitap.com/merdumgiriz11
30. 
Son Kitap Bükücü
31. https://1000kitap.com/mazkap Mem û Zîn
32. 
M.çepık
33. https://1000kitap.com/hopshalalalaa Mem û Zîn
34. https://1000kitap.com/hsnbl Mem û Zîn
35. 
Roquentin Mem û Zîn
··
231 görüntüleme
Ez pir kêfxweş bûm bi rastîhevdîtina vê çalakîye. :) Dest û dilên we sağ bî. Navê min jî bi pirtûka Diwan're binivîsin ji kerema xwe re. Ji hemû xwendevana re xwendinên bikêf hevî dikim.
ji bo ev hestên teyên ji dil em zehf sipas dikin :)
1 sonraki yanıtı göster
Kürt dil bayramımız kutlu olsun, her günümüz kürtçe ile bayram olsun :) inceleme yazmaya çalıştım, biraz uzunca oldu mazur görün. #29670131
Bu yorum görüntülenemiyor
Malumunuz etkinliğimiz bitti, 1000K hoş bir sada bıraktık. Sizlere çok teşekkür ediyorum. Kısada olsa bir inceleme yazabilirseniz çok seviniriz.
bu hafta acil nöbetlerim baişadı. Biraz yavaş ilerliyorum ama takip ediyorum sizleri. açıkçası başlangıçta bu kadar kişinin katılacağından ümitvar değildik. En güzeli de canı gönülden sahiplenmiş olmanız. İleride bize ve başkaları için Mehmed Uzun, Feqiyê Teyran, Melayê Cizirî, Cegerxwîn,,, vb etkinlikler için ilham olacak inşallah
Çok isabetli bir karar olmuş, sonuçta kardeş halkın kültürünü de bilmek gerekir;)) yıllar önce okumuştum. Tabi ki Mehmet Emin Bozarsalan tarafında Latin harflerine çevirisini. Bence en iyi versiyonudur. Çok önemli bir eser, eğer salt bir aşk hikayesi gözü ile okunmasa, toplumsal sosyolojinin çok ince ayrıntıları görülecektir. Mesneviler dönemin de her kes eserini dönemin otoritesini razı etmek için yazarken Ehmedê Xanê hem kürtçe hem de sadece sıradan İnsanalara eserini ithaf etmiştir. Daha sonra onun yaşamını romanlaştıran Jan dost, hem koşullarını hem de iç dünyasını çok iyi yansıttığını belirtebilirim. Romanın adı Kürtçe “mirname”ydi. Sanırsam Türkçeye “Mîre mektup” diye çevirilmişti. Mem û Zîn’den sonra okunursa yada öncesinde daha iyi anlaşılacaktır. Her kese iyi okumalar.
Mem û Zîn kitabının pdf formatlarını burdan paylaşayım dedim. Kitap alıp Kürdçe basım yapan yayınevlerine destekte bulunmanızı daha çok isterim. :)
Mehmet Emin Bozarslan'ın 1968 baskısı ve çevirisi ile..
Kürdçe okumanızı daha çok tavsiye ederim. :)
Kürdçe: docs.google.com/file/d/0B4HO5r4...
Türkçe: docs.google.com/file/d/0B4HO5r4...
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.