Item: Kırmızı Saçlı Kadın
Author: Murat Sezgin

Murat Sezgin

@Muratsezgin

04 Kasım 2018 20:14

204 syf.

· Kitabı okudu

Puan vermedi

Beğendi

11 günde okudu

Spoiler var. Ama siz bilirsiniz. “Hayat efsaneyi tekrar eder! dedim, heyecanlanarak “Siz de öyle düşünmüyor musunuz?” syf. 191 Yazmamayı düşünüyordum ama yukarıdaki sözden sonra ben de efsaneyi tekrar etmeye karar verdim. İlk defa bir efsanenin ya da kitabın yeniden yazıldığını okumuyorum. Calvino okumuştum mesela. Don Kişot yeniden yazılıyordu. Alain Robbe Grillet’in Silgiler’ini okudum. Orada da Oidipus yeniden yazılıyordu. Flaubert Madame Bovary’le yine Don Kişot’u yazmış. Orhan Pamuk da Oidipus’u yeniden yazmış. Yazar son cümlesine noktayı koyduğu anda bir metni tamamlanmış saymak çok normal olabilir. Ama böyle kitaplar bize ‘başlayan ama bitmeyen öyküler dünyasında yaşadığımızı’ gösteriyor. Oidipus’u hatırlamak için: #30619141 Silgiler incelemesinde de (#31017839) şöyle iki cümle kurmuşum: “Metinlerarasılık kuramına göre, bir metin başka bir metne alıntılama, anıştırma, gönderge gibi pek çok biçimde çağrışımda bulunabilir. Silgiler kitabı metinlerarasılık bakımından incelendiğinde çok eski ve ünlü bir mitoloji hikâyesi olan Oidipus’un modern bir çeşitlemesi olarak görülebilir.” Bir inceleme tekrarlanıyor şimdi de: Kırmızı Saçlı Kadın kitabı metinlerarasılık bakımından incelendiğinde çok eski ve ünlü bir mit olan Oidipus’un modern bir çeşitlemesi olarak görülebilir. Sadece bu açıklama bile bir inceleme sayılır okur için. Çok tekrara düşmemek için sadece mekan ve romanın yapısı ile ilgili bir iki şey söyleyeceğim. Önce Kırmızı Saçlı Kadın’daki mekanın Oidipus’taki mekana hangi açıdan benzediğine bakalım. Thebai kentinin kuruluş hikayesinde bize yol gösterecek bir kısım var: “Bu şehrin ilk kurucusunun Kadmos olduğu söylenir. Şehri sonradan ele geçiren Amphion ve Zethos kardeşler şehri büyütmüşlerdir. Kadmos kız kardeşinin başına gelen felaketi aydınlatmak için bir rahibeye başvurur. Rahibe bunun imkânsız olduğunu bir düvenin peşinden gitmesi ve düvenin durduğu yerde bir şehir kurmasını söyler. Kadmos çaresiz buna uyar, takip eder ve düvenin durduğu yerde şehri kurmaya hazırlanır. Ama şehre su kaynağı sağlayacak kaynaklar bir ejderhanın kontrolündedir. Savaşır ve yener…” Şehre ejderhanın yenilmesiyle su geliyor. Yani meşakkatli bir iş ejderhayı yenip su kaynağını kurtarmak. Kırmızı Saçlı Kadın kitabında ise Mahmut Usta Öngören’de bir kuyu kazdırılmak için çağrılıyor. Su bulmak için çok çaba sarf ediyor(“Ertesi gün Mahmut usta hiç beklemediği kadar sert bir kaya ile karşılaşınca…”). Yani kuyudan su çıkarmak Thebai kentiyle alakalı olabilir. Ejderhadan suyu alınınca Thebai gelişip büyüyordu. Öngören’deki arazide su bulununca öyle olmadı mı? Öngören isminin de bilinçli seçildiğini düşünüyorum. Okur Oidipus mitini biliyorsa dikkatli olmalıdır, bu kitapta da neler olabileceğini ön-görmelidir, demek istemiş bence Pamuk. Okur dediğin öyle olmalı zaten sadece metni okuyup bitirmeyle kalmamalı. Şimdi de giriş cümlesine bakalım. “Aslında yazar olmak istiyordum. Ama anlatacağım olaylardan sonra jeoloji mühendisi ve müteahhit oldum.” Bazılarınız ne gerek var metnin yapısına şekline, ne anlatıyor onu söylesen yeter okuru olduğunuz için(Orhan Pamuk açıksözlülüğü var bende) önemsemiyorsunuz bu tür şeyleri. Kitabın giriş cümlesiyle üstkurmaca okura hissettirilir. Yani metnin yazılış süreci metnin içine konumlandırılır. Son paragrafta da şunlar yazar: “Pazartesi gene geleceğim" dedim gülümseyerek. Çantamdan çıkardığım Dante Rossetti’nin yırtılmış, yapıştırılmış kırmızı saçlı kadın resmini verdim. “Romanını yazacağını bilmek ise oğlum, çok mutlu etti beni!” dedim. “Bitince kapağına bu resmi koyar, biraz da güzel ananın gençliğini anlatırsın. Bu kadın, bak, biraz benziyor bana. Tabii romanına nasıl başlayacağını sen daha iyi bilirsin ama kitabın, benim son sahnedeki monologlarım gibi hem içten hem de bir masal gibi olmalı. Hem yaşanmış bir hikâye gibi sahici, hem de bir efsane gibi tanıdık olmalı. O zaman yalnız hâkim değil herkes anlar seni. Unutma, aslında baban da yazar olmak istemişti.” Yani şimdi Cem Bey yazar olamadı mı? Yapmayın lütfen Orhan Bey. :) Kaymak gibi üstkurmaca. Böyle bir romanı kim yazabilir? Elbette, ‘okura okuduğu metnin kendisinden nasıl bir okur olmasını istediğini sorduran ve kendisine adım adım gideceği yolu gösteren, nasıl ilerlediğini keşfettirmek isteyen örnek bir yazar’ yazabilir. “Harika kitapları, onlardan zevk alıp mutlu olmak için değil, bir işe yarasın diye okumayı alışkanlık edinmiş ve okuryazarların halkın geri kalanına hizmet etmesine koşullanmış fakir bir ülkede (hatırlattığım için özür dilerim) yaşadığımı sık sık hatırladığım için kitapları okura sevdirmenin kolay, ama aldatıcı bir yolunu bulurum: Bu da, işte kitapların okura öğreteceği şeylerden başlamaktır” diyen bir yazar yazabilir. Okuruna küçük postmodern oyunlar oynayan bir yazar yazabilir. Yani Orhan Pamuk yazabilir. Orhan Pamuk’u çok bilmiyorum daha. Sadece gördüğümü yazabilirdim. Öyle yaptım. #35053256 etkinliği kapsamında okudum. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.

Kırmızı Saçlı KadınOrhan Pamuk · Yapı Kredi Yayınları · 201950,2bin okunma

··

1.808 görüntüleme

Metin T.

@zikodima ·

17 Kasım 2018 04:00

Soğuktur OP. İfade eder evet. Soğuktur ama. Duyguları manipule etmez. Düşünmeye sevk eder. Der ki düşün önce sonra konuşalım. Benim için ayarsız 1 numaradır. OP'nin adı mı geçti her şeyi yeniden düşünürüm.Gerekirse yeniden kurarım. Benim bir numaramdır.

Murat Sezgin

@Muratsezgin ·

17 Kasım 2018 12:36

Katılıyorum Metin Abi. Açıksözlülüğüne hayran kaldım. :)

Ayşe*

@zezola ·

04 Kasım 2018 20:25

Mit’in detayını tam olarak bilmediğim için şehre gelen su ve Mahmut usta bağlantısını kuramadım ama şimdi sen böyle anlatında çok akla yatkın ve zekice bir kurmaca gibi geldi gözüme. İyi ki ısrar etmişim yaz yaz diye :))) Bilmediğim bir detayı fark ettim. Ağzına sağlık Murat, şahane.

Murat Sezgin

@Muratsezgin ·

04 Kasım 2018 20:54

Aslında ısrar ettiğin için ben teşekkür etmeliyim Ayşe. 😅😅 Herkes yazamaz bu romanı. Orhan Pamuk severleri bunu pek sevmemiş nedense. :)

6 sonraki yanıtı göster

Bu yorum görüntülenemiyor

Roquentin

@elif22 ·

03 Ekim 2019 17:33

Orhan Pamuk başka roman kuruyor, onun karakterleriyle özdeşim kurmasanız da varlıkları bambaşka düşündürüyor, her romanda kendi var da dedirtiyor, kafa yapıyor gibi de oluyor, bizimle alay da ediyor, başka pencere de açıyor gerçi ordan içeri almıyor ama neyse :) Metinlerarası kısmı da çok güzel olmuş, inceleme de, eline sağlık:)

Murat Sezgin

@Muratsezgin ·

04 Ekim 2019 08:45

Teşekkür ederim. Kral Oidipus'u konuşurken metinlerarası kısmından da bahsetmiştik. :)

Meltek

@Meltek ·

04 Kasım 2018 22:39

Kitaba başlarken arkasını okumadan başladım. Sürpriz olmasını seviyorum. Oidipus'tan bahsettiğini görünce hoşuma gitti, hemen kitaplığım ile göz göze geldim. Hatta bana mektup bile yazdırdı bu tesadüf :) Neyse, sevdim mi bu tesadüfü? Evet, oldukça ilgi çekici geldi bana. Tek sorun sürekli sonunu söylemeye çalışıyor izlenimiydi bana kalırsa. Sonunda şaşırtabilmek için bilinçli olarak yanlış yola sevk etmesi ve bunu çok göz önüne getirmesi birazcık rahatsız etti beni. Yani mitlerin sonunu dönüp dönüp anlatmak yerine üstü kapalı bahsedip gerisini okuyucuya bırakabilirdi gibi geldi bana. Öngören ismi bende de bir takım çağrışımlar yaptı ama kuyu ile ejderhayı bağdaştıramamıştım. Şimdi daha iyi oldu. Fikirlerine sağlık :)

Murat Sezgin

@Muratsezgin ·

04 Kasım 2018 23:43

Oidipus'u ele alan neredeyse tüm eserlerde bu şey var. Sanırım mitin kendisinden dolayı. Öyle bırakmayı tercih etmiş. Metin her şeyiyle Oidipus'a hizmet ediyor. Oidipus'u okuduk beraber. Kahin Oidipus'a hakkındaki kehaneti söylüyordu. Burada da sence Ayşe değil miydi bu görevi üstlenen. Arıyor Cem'i kaç oradan diye. Daha buna benzer bir sürü şey. Kuyu ile ejderha şeyini de ondan bağlantıladım. Teşekkür ederim. :)

NigRa

@nigra ·

04 Kasım 2018 22:32

Derin okuma olmuş bu bildiğin. =) Kitabı harika anlatmışsın spoiler bile sayılmaz hatta anlattıkların, altyapın da uygun olduğundan inceleme de çok doyurucu olmuş.

Murat Sezgin

@Muratsezgin ·

04 Kasım 2018 23:38

Daha yazmak isterdim ama yazma keyfim bu aralar olmadığından ancak böyle oldu. Teşekkür ederim. :))

Lumiére

@LightMoonrise ·

30 Nisan 2021 22:17

Orhan Pamuk ve Kırmızı Saçlı Kadın kitabını bir de Fikir İle Gelecekten dinlemek ve daha fazla bilgi sahibi olmak isterseniz içeriğimize göz atabilirsiniz. 👩‍🦰💃 fikirilegelecek.com/satir-arasi-kir...

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Murat Sezgin