Hacı Sami Beyin Enver Paşaya Anadolu hakkındaki mektubu
Bekir Sami de Mustafa Kemal’in bizim dahile gitmekliğimizi muvafık görmeyeceğini söylüyor. Bütün bu mütalaalar, dahilde ve hariçte çalışanların bir program ve bir maksat etrafında birleşemedikleri değil, birleşmek fikrinde olmadıklarını ihsas ediyor. Rusların bize ne derecelerde müsait bulunacağını burada keşfetmek ve o müsaadelerinin şeklini yine buradan takip etmek mümkün değildir. Ancak benim mülahazam şöyledir:
“Biz evvel emirde dahil ile anlaşmalıyız. Bizi rakip görmesinler. Biz posta oturmuş ve ondan bıkmış olduğumuzdan onlara rakip olamayız. Binaenaleyh onlar güzel idare etmek ve aralarında ihtilaf çıkarmamak şartıyla içeride çalışsınlar ve bizimle sürekli ilişki kursunlar. Gayelerimizi birleştirip, çalışma alanlarımızı ayırarak ve birbirimizden haberdar olarak çalışmalıyız. Eğer Ruslar bize emniyet ederlerse, İslam memleketlerinde yapılacak askerî teşkilatın başına siz geçer, Cemal Paşa, Halil Paşa, Nuri Paşa ve diğer beyleri birer cephe komutanlığına tayin edersiniz. Bununla hem Anadolu’ya maddî yardım yapar, hem de İran, Irak vesair cihetlerde İngiliz kuvvetlerine taarruz ettirerek
Ruslara ve gene bizimkilere manevi yardımlarda bulunursunuz… Hülasa, mutlaka anlaşmak ve müttehiden çalışmak taraftarıyım… Gözlerinizden öperim, kuzum Enverciğim. Gücenme! Ben düşündüklerimi yazıyorum.”
