İslam'ın kendi köklerinden farklı yabancı kültürlerle
temasa geçtiğinde, meydana gelen etkileşim olgularını
kuşkusuz önemsemek gerekir: Yadsıma, uyarlama, bağdaştırma,
seçmeci davranma (eklektizm), sapmalar veya
yolun anlaşılması için derinleştirmeler. Kültürler arasındaki
bu mübadelelerin incelenmesi için ciltler gerekir.
Tasavvufun uygulamasına
Hermetik felsefe Kozmik Yasalar
I. Zihinsellik Prensibi :
” Bütün, zihindir. Evren zihinseldir.”
Bu prensip “Bütün zihindir” prensibini somutlar. Bu prensibe göre bütün; ” maddi evren”, ” hayat fenomeni “, ” madde” , ” enerji” terimiyle tanıdığımız bütün dış görünüşlerin ve ifadelerin, kısacası maddi duyularımıza görünür olan her şeyin altında yatan tözsel gerçeklik, ” tin ” dir. Tin bilinmez ve tanımlanamazdır fakat bir evrensel, ebedi, canlı zihin olarak düşünülebilir.
Bu prensip ” enerji ” , “güç ” ve ” madde “nin gerçek doğasını ve bütün bunların niçin ve nasıl ” zihin hâkimiyeti” nden sonra geldiğini açıklar.
Hermetik felsefe Kozmik Yasalar
II. Tekabül Prensibi :
” Yukarıdaki aşağıdaki gibidir, aşağıdaki yukarıdaki gibidir.”
Bu prensip ” varlık ” ve “hayat” ın çeşitli planlarına ait fenomenlerle yasaların arasında her zaman bir tekabül ilişkisi olduğu hakikatini anlatır.
Bu prensip çeşitli maddi, zihinsel ve spiritüel evrenlerde var olan ve geçerli bir ilke, bir ” evrensel yasa” dır. Kadim Hermesçiler bu prensibi insanın ” bilinmez ” i gözlerden saklayan engelleri aşmasını mümkün kılan en önemli zihinsel araçlardan biri olarak kabul ederdi.
Hermetik felsefe Kozmik Yasalar
III. Titreşim Prensibi :
” Hiç bir şey durmaz, her şey hareket eder, her şey titreşir.”
Bu prensip madde, enerji, zihin, hatta ruhun çeşitli tezahürleri arasındaki farkların, büyük ölçüde farklı titreşim oranlarına bağlı olduğunu açıklar. Saf tin olan ” bütün ” den en kaba madde formuna kadar her şey titreşim içindedir. Titreşim ne kadar yüksekse, evren hiyerarşisindeki yer o kadar yüksektir. “Tin” in titreşimi öylesine sonsuz bir hıza ve yoğunluğa sahiptir ki, pratik açıdan, tıpkı çok hızla hareket eden bir tekerleğin sabit olması gibi sabittir o. Ölçeğin diğer ucunda titreşimi öylesine düşük kaba madde formları vardır ki onlar da hareketsiz görünürler. Bu iki uç arasında milyonlarca farklı titreşim vardır. Taneciklerden elektronlara, atoma ve moleküle, dünyalardan evrenlere kadar her şey titreşimli hareket halindedir.
Bu durum, farklı titreşim derecelerinden başka bir şey olmayan enerji ve kuvvet planları, titreşimlere bağlı olan zihinsel planlar, hatta spiritüel planlar için de doğrudur.
Bu prensibin anlaşılması, hermetik öğrencilerin, uygun formüllere sahip oldukları takdirde, kendilerinin ve başkalarının zihinsel titreşimlerini kontrol etmelerini mümkün kılar. Üstatlar bu prensibi çeşitli şekillerde doğa fenomenine de uygular.
Hermetik felsefe Kozmik Yasalar
IV. Kutupluluk Prensibi :
” Her şey ikilidir ; her şey iki kutba sahiptir, her şeyin kendi zıt çifti vardır; benzeyen ve benzemeyen aynıdır; zıtların doğası bir, dereceleri farklıdır; uçlar buluşurlar; bütün hakikatler yarım hakikatlerdir; bütün paradokslar uzlaştırılabilir.”
Bu prensip, her şeyde iki kutup ya da iki yön olduğunu, “zıtlar”ın gerçekte yalnızca aynı şeyin iki ucu olduğunu ve bu uçlar arasında o şeyin çeşitli derecelerinin var olduğunu açıklar.
” Kutupluluk sanatı “, Hermesçi üstatlar tarafından bilinen ve uygulanan ” zihinsel simya” nın bir aşamasıdır.
Hermetik felsefe Kozmik Yasalar
V. Ritim Prensibi :
” Her şey akar, içe ve dışa; her şey dalgalanır, yükselir ve alçalır; her şeyde sarkacın salınımı vardır; sağa salınım, sola salınımla aynıdır, ritim kendini telafi eder.”
Bu prensip; her şeyde, daha önce açıklamış olduğumuz ” kutupluluk yasası ” gereği iki uç arasında ölçülebilir bir ( öne ve arkaya, içe ve dışa, ileri ve geri, sarkaçsı ) gelgitimsi dalga hareketi ve akışın tezahür ettiği hakikatini anlatır.
Hermetik felsefe Kozmik Yasalar
VI. Sebep- Sonuç Prensibi :
” Her sebebin bir sonucu, her sonucun bir sebebi vardır; her şey yasaya göre olur. Değişim bilinmeyen yasadan başka bir şey değildir; bir çok nedensellik planı vardır, hiçbir şey bu yasadan azade değildir. “
Bu prensip; hiç bir şeyin ” kendiliğinden olmadığını”, “yasaya göre olduğunu”, rastlantı diye bir şey olmadığını, var olan başka planlar olsa da, yüksek planlar alt planlara egemen olsa da, hiçbir şeyin tümüyle bu “yasa”dan kaçamayacağını açıklar.
Hermetik felsefe Kozmik Yasalar
VII. Cinsiyet Prensibi :
“Her şeyde cinsiyet vardır; her şeyin eril ve dişil prensipleri vardır, cinsiyet bütün planlar için geçerlidir.”
Bu prensip; ” cinsiyet” in her şeyde tezahür ettiğini, eril ve dişil prensiplerin her zaman faal olduğunu somutlar. Bu, sadece ” fiziksel plan” için değil, zihinsel, hatta spiritüel plan için de geçerlidir. Fiziksel planda prensip ” cinsiyet ” olarak ortaya çıkar. Daha yüksek planlarda prensip daha yüksek formlara bürünür, fakat prensibin varlığı sabit kalır.