Arefe, Kurban Bayramından bir önceki gün, hicri takvime göre Zilhicce ayının 9. günüdür.
Lügatta arefenin birkaç manası vardır: Tanışmak, öğrenmek, itiraf etmek ve güzel koku.
Birinci manaya göre, Hz. Âdem (as) ve Hz. Havva Arefe gününde Arafat’ta buluştukları için bugüne ve yere bu isimler verilmiştir.
Bir diğer rivayete göre ise, Hz. İbrahim (as) oğlu İsmail ve hanımı Hacer’i Mekke’de bırakıp Şam’a döndükten sonra yıllarca görüşememişler ve en sonunda Arafat’ta buluşmuşlar. Bu sebeple bugüne Arefe ve Arafat isimleri verilmiştir.
Öğrenmek manasına göre, Cebrail (as) Hz. Âdem’e (as) hac ibadetinin nasıl yapılacağını öğretmiş; sonra da Arefe günü Arafat’ta vakfe yaptığı zaman ona “Artık öğrendin mi?” diye sormuş; Hz. Âdem de (as) “Evet, öğrendim” demiş; bunun üzerine oraya Arafat, o güne de Arefe günü adı verilmiştir.
İtiraf manasına göre; Hz. Âdem (as) ve eşi Hz. Havva ile buluştuğu zaman birlikte “Ey Rabbimiz, biz nefsimize zulmettik. Bizi bağışlamaz ve bize merhamet etmezsen muhakkak biz zalimlerden oluruz.” diye itirafta bulunmuşlardır.
Güzel koku manasını esas alanlar ise, mü’minlerin Arefe gününde Arafat’ta günahlarından istiğfar ettiklerini, günahlarının bağışlandığını, günahların manevi kirlerinden temizlendiklerini, yerine güzel manevi kokular süründüklerini belirtirler.