"Mümin, nefsinin cihâdı ile tasavvufî hayata girer, kâmil bir mürşidin elini tutar, dünya zindanından günahlarının bukağısını tövbe/pişmanlık ile kırar, ellerinin bağı gibi olan nefsinin çirkin haz ve lezzetlerini de çözerse, Allah ona hayırlar ilhâm eder."
[ İmâm-ı Gazâlî rah. ]
“Gücün yettiği kadar kime olursa olsun iyilik et. Eğer o iyiliğe layık değilse sen layıksın..”
• İmam-ı Gazâlî (rah.)
Her kim bir kavmi severse dünya ve âhirette onlarla birlikte olur. Nitekim Resûlullah Efendimiz sallallâhü aleyhi ve sellem: “Kim bir kavmi severse, Allâhü Teâlâ onu, o kavimle beraber haşreder.” buyurmuşlardır.
Bununla birlikte Hasan-ı Basrî (rah.) şöyle demiştir: “Ey Âdemoğlu! ‘Kişi, sevdiği ile beraberdir’ kelâmı, seni gurura sevk etmesin.
İLİM TALEBESİNE BAZI İKAZLAR
İmâm Gazâlî (rah.), şöyle buyurmuşlardır:
İlim talebesine düşen en mühim vazife, nefsini kötü ahlâktan temizlemektir. İlim, kalbin bir ibadetidir. Nasıl ki namaz için, âzâları temizlemek yani abdest almak şart ise kalbin ibadeti olan ilim için de kalbin, kötü ahlâktan temizlenmesi şarttır. Hadîs-i şerîfte, “Din, temizlik üzerine bina olunmuştur.”
İLİM TALEBESİNE BAZI İKAZLAR
İmâm Gazâlî (rah.), şöyle buyurmuşlardır:
İlim talebesine düşen en mühim vazife, nefsini kötü ahlâktan temizlemektir. İlim, kalbin bir ibadetidir. Nasıl ki namaz için, âzâları temizlemek yani abdest almak şart ise kalbin ibadeti olan ilim için de kalbin, kötü ahlâktan temizlenmesi şarttır. Hadîs-i şerîfte, “Din, temizlik üzerine bina olunmuştur.”
AHLÂKINIZI GÜZELLEŞTİRİNİZ
İmam Gazâlî (rah.) buyurmuştur ki: Bazıları, insanın huyunun, ahlâkının değişmeyeceğini iddia etmişlerdir. Fakat bu, doğru değildir. Zira Peygamber Efendimiz (s.a.v.), “Ahlâkınızı güzelleştiriniz.” buyurmuşlardır. Eğer huy değişmeyecek olsaydı, ahlâkı güzelleştirmeye dâir olan hadîs-i şerîflerin, vaazların, teşvik ve tehditlerin ne faydası olurdu?
Ahlak Güzelliği
İmam Gazâlî (rah.) buyurmuştur ki: Bazıları, insanın huyunun, ahlâkının değişmeyeceğini iddia etmişlerdir. Fakat bu, doğru değildir. Zira Peygamber Efendimiz (s.a.v.), “Ahlâkınızı güzelleştiriniz.” buyurmuşlardır. Eğer huy değişmeyecek olsaydı, ahlâkı güzelleştirmeye dâir olan hadîs-i şerîflerin, vaazların, teşvik ve tehditlerin ne faydası olurdu? İnsanın, aklıyla hareket ettiğinde huyunu güzelleştirebileceği nasıl inkâr olunabilir? Hâlbuki aklı-fikri olmayan hayvanlar bile vahşî iken ehlîleştiriliyor, terbiye edilerek yerli yerince hareket etmesi öğretilebiliyor. Bu, huyun değişebileceğine açık bir misaldir.
SEVMENİN ALÂMETİ SEVDİĞİNE TÂBİ OLMAKTIR
Her kim bir kavmi severse dünya ve âhirette onlarla birlikte olur. Nitekim Resûlullah Efendimiz sallallâhü aleyhi ve sellem: “Kim bir kavmi severse, Allâhü Teâlâ onu, o kavimle beraber haşreder.” buyurmuşlardır.
Bununla birlikte Hasan-ı Basrî (rah.) şöyle demiştir: “Ey Âdemoğlu! ‘Kişi, sevdiği ile beraberdir’ kelâmı, seni gurura sevk etmesin.
"Ahmaklar ilimden bir şey bilmezler.
Aynı zamanda kendilerinin bilmediği meseleleri; büyük âlimlerin de bilmediğini zannederler.”
İmam Gazâlî (rah.)
Kalbin yükselme hali, Allah Tealâ'yı zikretmekle gerçekleşir.
İmam-ı Gazâli (rah.a)
İmam-ı Gazâlî hz. (rah.) buyuruyor ki:
İnsanların gözünden perdeler kalksa, birbirlerine baksalar,
‘Ne durumda bu adamın mânevî durumu?’ diye
Herkes görecekti ki, insanlar nefsinin karşısına geçmiş, el pençe divan durmuş, kimisi rükûda, kimisi secdede;
‘Emret nefsim!’ diyor
Seven kimse sâdık, sevgisi de samimi olursa bu sevgi, sevgiliye ait her şeye sirâyet eder.
Öyle ki sevgilinin eşyaları, mekanları, hâtıraları hatta hayvanları bile ona sevgili olur.
Bunu, ancak gerçek anlamda sevmenin ne olduğunu bilenler kavrayabilir.
[ İmâm-ı Gazâlî rah.a ]
"Çocuk ebeveyninin yanında bir emanettir.
Temiz kalbi de her çeşit nakış ve suretten hâlî,saf kıymetli bir cevherdir. O, her nakşa kabil olduğu gibi, meylettirilen her şeyi almaya da kabiliyetlidir.
Eğer o, hayra alıştırılır, hayır üzere büyürse
dünya ve ahirette mes'ud olur."
İmam Gazâli (rah.a)