Aydınlanma Rüyası: Modern Felsefenin Yükselişi

Anthony Gottlieb

En Beğenilen Aydınlanma Rüyası: Modern Felsefenin Yükselişi Sözleri ve Alıntıları

En Beğenilen Aydınlanma Rüyası: Modern Felsefenin Yükselişi sözleri ve alıntılarını, en beğenilen Aydınlanma Rüyası: Modern Felsefenin Yükselişi kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Leibniz, kavramlara sayılar verip onları matematiksel olarak işle­yerek, önerdiği dilin tüm entelektüel anlaşmazlıkları basit hesap meselelerine indirgeyebileceğine inanıyordu. Hatta dini hakikat­ler bile bu şekilde ayan beyan ortaya konabilir, böylece misyoner­ler de dinsizleri daha kolay bir şekilde imanlı hale getirebilirdi.
Locke'a göre ekonomik eşitsizliğin meşruluğu.
Medeniyetler gelişip nüfus arttıkça, özellikle de paranın or­taya çıkmasıyla işler daha karmaşık hale geldi. Sözgelimi, insan­lar yiyecek gibi daha kısa sürede işe yarayacak malların altın par­çalarıyla takas edilebileceğine karar verdiğinde, bozulamayacağı için büyük miktarlarda biriktirilebilecek bir şeye değer yüklemiş oldular. Bu şekilde paranın icadı sadece büyük ekonomik eşitsizlikleri mümkün kılmakla kalmadı, Locke'a göre, bu eşitsizlikleri meşru hale de getirdi.
Reklam
Spinoza, en haz dolu duygusal durumların, dış etkenlerden en az etkilenenler olduğunu söyleyen psikolojik bir analiz de yaptı. İnsan kendi kontrolünde olmayan şeyler yüzünden üzün­tüye kapıldığında, hatta böyle şeyler yüzünden sevindiğinde de olabilecek en verimsiz hayatı yaşar. Ne var ki, düşüncelerimizi, duygularımızı ve arzularımızı bir dereceye kadar aklın egemen­liği altına alabilirsek bunların idaresini elimize alabiliriz. Bunu yapmanın yolu da altlarında yatan nedenleri keşfetmektir, zira bizi belli bir şekilde hareket etmeye sevk eden nedenlerin far­kına vararak zihinsel durumlarımızı çevrenin getirdiği sonuç­lar olmaktan çıkarıp kendimize dair aktif dışavurumlar haline getirebiliriz. Mesela beni incitmiş birine yönelik öfkemin nihai nedenlerini keşfedersem öfkemi daha az yıkıcı ve acı verici hale getirebilirim, Spinoza'ya göre. İncinmeme sebep olan ve benim buna tepkimi belirleyen şartları daha iyi anladıkça, tüm suçu düşmanıma atma eğilimimden de kurtulabilirim. Rasyonel anla­yış hiddetin yerini alır ve böylece daha sakin bir zihinsel duruma erişirim.
Ahlak ve siyaset felsefecileri doğa filozoflarının ve matematikçilerin yolundan giderse siyasetin başlıca sorunla­rından biri olan iç savaş ihtimali bertaraf edilebilir Hobbes'e göre.
Leibniz
Yoksulluk, işsizlik ve yetersiz eğitimin, mutsuzluğun başlıca sebepleri olduğunu yazmış, bu yüzden de halkın refahını artırmanın kilit noktalarından birinin bu olumsuzluklara karşı mücadele etmek olduğunu söylemişti. Bu mücadelede insanın elini taşın altına koyup iş dünyasına bulaşması gerekiyordu, zira yoksullara kendilerini geçindirmenin yolunu öğretmek gerek, sadece bağışlarla olmaz ... ayrıca tarımla ilgilenerek, zanaatkar­lara malzeme ve bir pazar sağlayarak, ürünlerini geliştirmeleri için onlara eğitim vererek ve ... üretim ve ticaret alanındaki suiis­timalci uygulamalara son vererek.
Leibniz'e göre, bu Newtoncı tez, Tanrı'ya hakaret ni­teliği taşıyordu ve Tanrı'nın, kendi başına işleyecek bir mekaniz­ma kuramayacak kadar yeteneksiz bir zanaatkar olduğunu ima ediyordu. Clarke'a göreyse esas dinsiz olan Leibniz'in fiziğiydi, zira Tanrı'ya düşen çok az şey vardı bu sistemde. Leibniz ayrı­ca, büyük mesafeler arasında işleyen gizemli bir gücü de içeren kütleçekim kavramına şüpheyle yaklaşıyordu.
Geri15
56 öğeden 51 ile 56 arasındakiler gösteriliyor.