Bilginin Arkeolojisi
Michel FoucaultBilginin Arkeolojisi Sözleri ve Alıntıları
Bilginin Arkeolojisi sözleri ve alıntılarını, Bilginin Arkeolojisi kitap alıntılarını, Bilginin Arkeolojisi en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Çelişkiler, boşluklar, teorik eksiklikler bir bilimin (ya da bilimsellik iddiasındaki bir söylemin) ideolojik fonksiyonunu çok iyi gösterebilir; bu fonksiyonun etkilerini yapının hangi noktasında gösterdiğini belirlemek olanağını verebilir. Fakat bu fonksiyon hakkındaki çözümlemenin pozitiflik ve oluşumun kuralları ile bilimselliğin yapıları arasındaki ilişkiler düzeyinde yapılması gerekir.
Bir toplumun, bir grubun ya da bir sınıfın siyasî tutumunun belirli ve betimlenebilir bir söylemsel uygulamanın içinde yer alıp almadığı görülmeye çalışılacaktır. Bu pozitiflik, kesinlikle, ne dönemin siyaset teorileriyle ne de ekonomik belirlemelerle aynı zamana rastlayacaktı: o siyasetin dile getirilme konusu olabilen şeyleri, bu dile getirmenin alabildiği biçimleri, siyasette açığa çıkmış bulunan kavramları, ve siyasette işlev gören stratejik seçimleri tanımlayacaktı.
Birey YayıncilikKitabı okudu
Bir bilimin ideolojik fonksiyonunu, onu ortaya çıkarmak ve değiştirmek için, eleştirmek bu fonksiyonu sürekli kılabilen felsefî varsayımlar ortaya atmak değildir; onu mümkün kılmış ve ona meşruiyet kazandırmış olan temellere geri dönmek değildir: bu onu söylemsel oluşum olarak yeniden gözden geçirmektir;
Genel tarih tasarımı, bir medeniyetin bütünlük biçimini, bir toplumun -maddî ya da manevî- ilkesini, bir dönemin bütün fenomenlerindeki ortak anlamı, onların bağlantılarını açıklayan yasayı, -metaforik olarak bir dönemin «çehresi» denilebilecek olan şeyi- yeniden kurmaya çalışan bir tasarımdır.
Birey YayıncılıkKitabı okudu
Genel Dil bilgisinin arkeolojik bölgesi, Fabre d'Olivet'in (asla bilimsel statü kazanmamış ve daha ziyade mistik düşüncenin kütüğüne kaydedilmiş olan) düşlerini, (açıklığın ışığıyla birlikte kabul edilmiş olan, ve jenerativ gramerin bugün kendisinde onun önceden belirlenmiş doğruluğunu kabul edebildiği) yüklemli önermeler hakkındaki çözümlemeden daha az olmamak şartıyla, ihtiva eder.
Nesnelerin oluşum kurallarını çözümlemeksizin, gördük ki, onları ne şeylerin içine yerleştirmek ne de kelimeler alanına bağlamak gerekiyordu; ifade tiplerinin oluşumunu çözümlemek için onları ne bilen özneye ne de psikolojik bir bireyselliğe bağlamak gerekiyordu. Aynışekilde, kavramların oluşumunu çözümlemek için, onları ne idealliğin ufkuna ne de idelerin empi-rik yoluna bağlamak gerekir.
Demek ki, metinden düşünceye, gevezelikten sessizliğe, dışarıdan içeriye, uzaysal dağılmadan anın saf murakabesine, yüzeysel çokluktan derin birliğe geçmeye çalışmıyoruz. Söylemin boyutu içinde kalıyoruz.
Düşüncelerin tarihi,... başlangıçların ve bitimlerin disiplini, belirsiz sürekliliklerin ve geri dönüşlerin betimlenmesi, tarihin çizgisel biçiminin içindeki gelişmelerin yeniden kuruluşudur. Fakat düşüncelerin tarihi aynı zamanda her alandaki bütün karşılıklı ilişkiler ve aracılar oyununu betimleyebilir: o bilimsel bilginin nasıl yayıldığını, felsefî kavramlara nasıl yer verdiğini, ve muhtemelen edebî eserlerde nasıl biçim kazandığını gösterir; problemlerin, kavramların, temaların dile getirildikleri felsefî alandan bilimsel ya da siyasal söyleme doğru nasıl yer değiştirebildiklerini gösterir; eserleri kuramlarla, alışkanlıklarla ya da sosyal davranışlarla, tekniklerle, ihtiyaçlarla ve sessiz pratiklerle ilişkiye sokar; söylemin en çok özümsenmiş biçimlerini, somut görünüm içinde, onların doğuşunu görmüş olan büyüme ve gelişme ortamında, yeniden canlandırmaya çalışır. Bu durumda düşüncelerin tarihi birbirinin içine girmelerin disiplini, eserleri çevreleyen, onları belirginleştiren, yeniden birbirlerine bağlayan ve kendileri olmayan her şeyin içine onları yerleştiren aynı merkezli dairelerin betimlenmesi olmaktadır.
Sayfa 176 - Birey Yayıncılık.
Bir ifadenin dâima başka ifadelerle doldurulmuş kenarları vardır.
Sayfa 127 - Birey Yayıncılık.