Bilim ve Teknik - Sayı 675 (Şubat 2024)
Bilim ve Teknik DergisiBilim ve Teknik - Sayı 675 (Şubat 2024) Gönderileri
Bilim ve Teknik - Sayı 675 (Şubat 2024) kitaplarını, Bilim ve Teknik - Sayı 675 (Şubat 2024) sözleri ve alıntılarını, Bilim ve Teknik - Sayı 675 (Şubat 2024) yazarlarını, Bilim ve Teknik - Sayı 675 (Şubat 2024) yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Fiziksel Hareketlilik ve Egzersiz Zihin Sağlığını İyileştiriyor
Yayımlanan bir derleme makalesinde, fiziksel hareketliliğin zihinsel sağlık için danışman desteği ve başlıca ilaçlara göre 1,5 kat daha etkili olduğu yönünde bulgular ortaya kondu. Toplam 1.039 klinik deneme ve 128.119 kişiye ait verileri kapsayan 97 derleme makalesinin incelendiği araştırma; fiziksel hareketliliğin depresyon, kaygı ve psikolojik sıkıntı belirtilerini iyileştirmede çok faydalı olduğuna işaret ediyor. Depresyonda olan toplam 2.264 kişiye ait verileri içeren 41 makalenin incelendiği bir başka araştırmada da egzersizin depresyon üzerindeki iyileştirici etkileri ortaya kondu. Sonuçlara göre egzersiz depresyon belirtilerinin iyileştirilmesinde o kadar etkili ki araştırmacılar egzersizin “kanıta dayalı bir tedavi seçeneği” olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyor.
Kalori Kısıtlı Beslenme
Kalori Kısıtlı Beslenme Sağlıklı Yetişkinlerde Yaşlanmayı Yavaşlatıyor Olabilir
Yapılan bir araştırmaya göre daha az kalori tüketmek, sağlıklı yetişkinlerde yaşlanmayı yavaşlatıyor ve yaşam süresini uzatıyor olabilir. CALERIE adlı uzun soluklu kalori kısıtlaması içeren bu ilk klinik deneme 220 yetişkin üzerinde 2 yıl süreyle uygulandı. Araştırmanın lideri Dan Belsky, bugüne kadar kalori kısıtlı diyetlerin yaşlanmayı geciktirmek de dâhil insan sağlığına kayda değer faydalar sağladığına işaret eden çok sayıda kanıt olduğunu, CALERIE araştırmasında da bunları destekleyici bulgular elde edildiğini belirtiyor. Bir başka araştırmada da kalori kısıtlı diyetin 10 yıllık etkilerinin incelenmesi planlanıyor.
Yapılan bir araştırmada keyif amaçlı kitap okumaya erken yaşta başlayan çocukların sonraki yıllarda akademik testlerde daha yüksek puan aldıkları ve zihin sağlığı açısından daha iyi durumda oldukları belirlendi. Araştırmada, haftada 12 saatlik optimal bir okuma süresi ile ergenlik dönemine gelindiğinde bilişsel testlerde daha başarılı performans sergilendiği belirlendi. Araştırmacılar bunun erken yaşta keyif amaçlı okuma ile bilişsel gelişim ve zihinsel sağlık arasında güçlü ilişkiler tespit eden ilk araştırma olduğunu belirtiyor. Araştırmada yapılan beyin taramaları erken yaşta kitap okumaya başlayan ergenlerin, bilişsel işlev açısından önemli bölgeler de dâhil olmak üzere daha büyük beyin yüz ölçümüne ve hacmine sahip olduğunu da gösterdi.
Günlük 4.000 Adım Atmak Bile
Günlük 4.000 Adım Atmak Bile
Sağlığa Faydalı Yapılan bir araştırmada, sağlık açısından faydaların görülmeye başlandığı günlük adım sayısının daha önce sanılandan daha düşük olduğu belirlendi. 17 ayrı araştırmadan alınan, dünyanın çeşitli yerlerinde yaşayan toplam 225.000’den fazla insana ilişkin verilerin değerlendirildiği araştırmaya göre günde en az 3.967 adım atılırsa herhangi bir nedene bağlı ölüm riski, günde en az 2.337 adım atıldığında ise kardiyovasküler (kalp ve kan damarlarıyla ilgili) hastalıklara bağlı ölüm riski azalmaya başlıyor.
Doğu Anadolu Gözlemevi İlk Işığı Alıyor
Dört metrelik ayna çapıyla Türkiye’nin en büyük optik ve ilk kızılötesi teleskobu olan Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG) yakında ilk ışığı alıyor. Ayna ve diğer sistemlerin entegrasyonu sonlanırken test gözlemlerinin devam ettiği DAG Teleskobu’nun bu yılın ilk çeyreğinde ilk ışığı alması ve ardından bilimsel gözlemlere başlaması planlanıyor. Ülkemizin en büyük teleskop projesi olan DAG’ın, hassas gözlemler yapabildiği optik bölge dalga
boyu aralığının ötesine geçerek 4 mikrometre dalga boyuna ulaşması bekleniyor
Süpernova patlamaları yaydığı şok dalgaları ve ısı nedeniyle yıldız oluşumunu pozitif
ve negatif yönde etkileyebilir.
Boyları 270 cm, ağırlıkları 181 kg kadar olabilen pembe yunusların ömrü yaklaşık 30 yıldır. Sadece tatlı sularda yaşar, okyanusa girmezler.
Sayfa 83
Amazon Nehri'nin kıvrıla kıvrıla akan sularında sıra dışı bir canlı yaşar: Amazon nehir yunusu ya da yaygın bilinen adıyla pembe yunus (Inia geoffrensis).
Sayfa 82
Dünya’nın merkezinde demir yönünden zengin bir iç çekirdek ve onun etrafında erimiş demirden oluşan sıvı bir dış çekirdek bulunur. Hem iç hem de dış çekirdek bir dönme hareketi yaptığı için Dünya gezegen ölçeğinde bir manyetik alana sahiptir. Yer kabuğundaki plakaların hareketleri sonucu depremler oluşur ve sismik dalgalar Dünya’nın merkezi boyunca ilerler.
İlk Türk uzay yolcusu olan Alper Gezeravcı, ülkemizin ilk insanlı uzay görevi olan Axiom Mission 3 (Ax-3) kapsamındaki tüm eğitimlerini başarıyla tamamladı.
Sayfa 66
2023 yılında Dünya dışı canlılarla doğrudan temas kurulduğuna dair birçok iddia öne sürüldü. Ancak bu iddiaların hiçbirinin gerçeği yansıtmadığı anlaşıldı.
Sayfa 66
Keşfedilen ötegezegen sayısı 2023 yılında 5.500'ü aştı.
Sayfa 54
Büyük Dil Modeli Nedir?
Büyük dil modeli, yapay zekâ alanında kullanılan özel bir programdır. Bu model, büyük miktarda metin verisini analiz ederek dilin nasıl kullanıldığını öğrenir. Tıpkı bir öğrenci gibi binlerce kitap okuyarak ve insanların nasıl konuştuğunu dinleyerek dil öğrenir.
Büyük dil modeli, insanların yazdıklarına veya söylediklerine benzer cümleler oluşturmaya çalışır. Örneğin bir insan gibi sorulara cevap verebilir, hikâyeler yazabilir veya bir konu hakkında bilgi verebilir. Bu model, çok fazla bilgiyi hızlı bir şekilde işleyebilir ve insanların dilini anlamakta ve taklit etmekte çok iyi olabilir.
Bu modelin önemi, özellikle dil bazlı görevlerde ortaya çıkar. Örneğin çeviri yapma, insanların yazdıklarını anlama hatta yeni ve ilginç özgün içerikler oluşturma gibi işlerde kullanılabilir. Ayrıca insanların yazdıklarını düzeltmek, eğitim vermek, insanlarla sohbet etmek gibi amaçlarla da kullanılır.
Bu modelin çalışma şekli hayli karmaşıktır. Ancak temel olarak
büyük miktarda dil verisini analiz ederek dilin kurallarını ve desenlerini öğrenir. Sonra bu bilgileri yeni cümleler oluşturmak
veya metinleri anlamak için kullanır. Yani büyük bir dil bilgisi havuzundan faydalanarak dilin nasıl kullanıldığını anlar ve bu bilgileri uygulamalara aktarır