Aslında tereddüt ve şüphe bilimsel düşünmenin ve ilerlemenin temeli olan iki kavram. Fakat bir buhran döneminin sonunda bir yıkımın başlangıcı olabilirler. Roman dünya savaşı sonrası insanların ruh halini bu iki kavramla ele almaya çalışmış roman boyunca. Savaş gibi insanlığın icat ettiği en büyük kötülüğün toplumların sadece fiziksel değil aynı zamanda da ruh dünyasında ne kadar uzun sürecek kalıcı hasarlar bıraktığını da gözler önüne seriyor. Bu yıkım sonrası birbirine geçmiş bir çok kavramın sonrasında insanların zihninde nasıl bir karmaşaya yol açtığını da görüyoruz. Peyami Safa ve dönemi bir çok yazarın ele aldığı ve belki de günümüzde de pek dile getirilmese bile canlılığını koruyan batılılaşma kavramını da alt metinde okuyoruz. Roman kahramanları hep bir tereddüt ve şüphe içindedir ki, bu tereddüt ve şüphe ilişkilerini de bir nevi tekinsiz ve sağlıksız kılmaktadır. Bu yüzden insanlar mutsuz ve melankoliktir. Köklerinden uzaklaşmak zeminini yitirmek ve sürekli tutunacak bir yer aramak anlamına geliyor, diyor yazar adeta. Romanda üç ana karakterle karşılaşıyoruz: Yazar(muharrir), Mualla ve Vildan. Yazar için Mualla ulaşmak istediği mutluluk, Vildan ise içindeki tereddüt ve şüphenin vücut bulmuş halini temsil ediyor. İki kadın arasında kalan yazarımız roman boyunca bu arada kalmışlığı, bir çok felsefik ve psikolojik çıkarımlarla tüm hayata genelliyor. Biraz da biyografik bir eser olan bu kitap, yazarın bir çok konuda düşüncelerini belirtmesi için de zemin oluşturuyor. Her ne kadar günümüz okuyucusu, karakterlerle birebir empati kurmakta zorlacak olsa da, kendimizden muhakkak bir şeyler bulabileceğimiz bir roman.
Peyami Safa ...
Başta anlayamayıp bu kez olmamış desem de hikaye ilerledikçe yine hayran kaldım kalemine...
Roman tereddütler kraliçesi Mualla ile başlasa da ilginçlikler abidesi Vildan'ın -veya Angel ya da her kimse- sırra kadem basmasıyla bitiyor. Ve tabii ki bu kadınlar arasında bir muharrir yani kitapları yazan yazar...
