Çağlayanlar bir öykü kitabıdır.Ahmet Hikmet Müftüoğlu’nun “Türkeli Zeybeklerine” başlığıyla yazdığı sunuşta belirttiği gibi, “Bu vatan ya senindir, ya kimsenin!” diyerek okura seslenen, onu vatana, örf, adet ve dinine sahip çıkmaya çağıran hikâyeler toplamıdır. Bunların sayısı on yedidir.
Yazar, kitabında bizlere bölümler halinde sunmuş olduğu destanlar, hikayeler ve anılarla; okurda yoğun bir Türklük bilinci oluşturmakta. Bu topraklarda yaşayıp kendini Türk hisseden herkesin okuması, çocuklarına okutması ve kütüphanesinde bulundurması gereken bir kitap...
Kısa kısa öykülerden oluşan kolayca okunabilir bir eser. Çoğu öykünün altında tarih yazıyordu bu yüzden yaşanmış olaylar mı pek anlayamadım. Yurtdışında okuyan o iki TÜRK öğrencinin yurduna, savaşa gelmesini anlatan, ülkesi için faydalı işler yapmaya çalışan insanları okudukça içimden VATAN SİZE MİNNETTAR dedim durdum.
"...Türk'ün milli şairi Fuzuli'dir. İnsanlara saadet vadeden aşk bile Türkler için beladır. Ah Şark'ta bela olan aşk, safa olan muhabbetten bin kere çok değil midir?" (Çağlayanlar, 110. sayfa, Ahmet Hikmet Müftüoğlu) Çağlayanlar, milli duygularla yoğrulmuş hikayelerden oluşuyor.
" -Evet, bu zavallı vatanın yarasını kanatan sizsiniz, sizin gibi onu beğenmeyenler, ona i'timad etmeyenler, dâima onun kusurunu gören onun sevgilileridir. "
Fakat bu kadar turan hayali kuran bir yazarın bu kadar yabancı kelime kullanmış olması tam bir hayal kırıklığıydı. Türk milletinin mimaride, dansta, edebiyatta hiç de geri kalmadığını anlatmak için Farsça, Arapça kelimeler kullanmak ne kadar etkili olabilir? Gerçek Türkçülük bunu mu gerektirir?
