Divan-ı Hulusi-i Darendevi’den Şerhler
KolektifDivan-ı Hulusi-i Darendevi’den Şerhler Gönderileri
Divan-ı Hulusi-i Darendevi’den Şerhler kitaplarını, Divan-ı Hulusi-i Darendevi’den Şerhler sözleri ve alıntılarını, Divan-ı Hulusi-i Darendevi’den Şerhler yazarlarını, Divan-ı Hulusi-i Darendevi’den Şerhler yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Kapısı kulluğudur başda saadet tâcı
Bir hakîr bendesiyiz izzetimiz yâr iledir
Hulûsi dostdan bir nişân bulanlar oldular bî-nişân
Yele gidip nâm u nişân dost gayrı var unutulur
Bir güzeli sever ki cân cümle güzelden göz yumar
Bir sırra erer ki nihân ne var unutulur
Ey yâr olmak istemedin bir lahza âşinâ bana
Hastalığım bilip derdimi eylemedin şifâ bana
N'ideydim yâr u ağyârı n'ideydim bülbül-i zârı
N'ideydim gül ü gül-zârı sana giryân olaydım yâr
Dünyada yaşadığım sürece senin dışındaki hiçbir şeyi (gül, bülbül) istemiyorum sadece senin sevgini istiyor, senin için gözyaşı döküp günahlarımdan arınmayı istiyorum.
Dünyadaki aşklar, güzellikler, mevkiler, muhabbetlerin hepsi fanidir. Bunların hiçbiri benim yüreğimdeki boşluğu dolduramaz. Gül gün gelir solar, bülbül ölür; makam devredilir; dünya sevgilisinden ayrılır insanoğlu. Bu yüzden bunları değil seni istiyorum; çünkü sen ebed-i saadetin kendisisin. Senden kopup bu dünyaya geldik, tekrar sana dönmek istiyorum.
Ey alemeynin serveri urdun bu câna hançeri
Terk eylemem versem seri Hulusi ser-füru gibi
...
Hançer; ucu eğri ve sivri olup kamaya benzeyen bazen tek bazen de iki yüzü keskin bir bıçak türüdür.” Klasik şiirimizde ise sevgilinin kaşı eğri olması sebebiyle; göz, gamze ve kirpiği de âşıkta açtığı yara nedeniyle hançer olarak kabul edilir.” Bu beyitte şair nazar etmeyi kast etmektedir. Bu beyitte gamze kast edilmiştir. Gamze ise “Göz kaş hareketi anlamındadır. Gözün kenarında görülen, insanı mest eden hareket... Yan bakış, göz süzme. İdrâk edilen işaretler.”* Gamzenin en büyük vasfı ise öldürücülüktür. Çünkü gamze de öldürücü vasfa sahip olan göz, kaş ve kirpiğin de görevi vardır. Yani gamze yan bakışa dayanmaz.
Zülfünle bir dâm eyledin hicrinle nâ-kâm eyledin
Vaslınla tâ râm eyledin cân u dili câdû gibi
(Saçın ile bir tuzak eyledin, ayrılığında nasipsiz eyledin, kavuşmanla can ve gönlümü cadı gibi tâ râm eyledin.)
Zülüf, yüzün iki yanına şakaklara dökülen, kulakların önünde halkalanan saça denir.” “Sevgilinin saçı âşıkları avlamak için kurulmuş bir tuzaktır. Kuş avlarken iplik ya da saç teli kullanılır. Saçın ucundaki kıvrımlar, halkalar da ilmiktir. Sevgilinin yanağındaki beni de kuşu aldatmak için tuzağa konan danedir.”” Ancak bu beyitte danenin karşılığı yoktur. Çünkü şair zülüf ile kemendi kast etmektedir. “Sevgilinin saçının kıvrımları daima kemende benzetilmiştir.”
Kementin en çok kullanıldığı alan da avcılıktır ve eskiden av hayvanları kement ile avlanırmış.“ Kement ise ilmik, bağ, düğüm, ip, öldürülmek istenen adamın boynuna atılarak sıkılmak suretiyle canını almakta kullanılan ip demektir.” Dâm ise vahşi hayvan, kuş veya balık yakalamakta kullanılan ağ, tuzak; dağlarda,kırlarda gezip yırtıçı olmayan vahşi hayvanlara denir.Sevgili bu zulüf ile aşiklarini avlar.
Ersin BayramKitabı okudu
“Ben siyahtır, kâfirdir... Sevgilinin yüzü vahdetinde ben kesrettir. Yani yüzü üzerinde ben bir siyah nokta, bir kusurdur. Vahdeti zedelemiştir.”“ Sinedeki siyah noktalarda öyledir. Sine üzerineki çok nokta, çok yara demektir. Bu da sine-i sâd-pâre ifade eder. Bu da tam mânâsıyla parçalanmış gönlü, küfür üzre olmayı ifade eder. Bin şekil ile kalbin istekleri karşılanır. Bu isteklerin bini de Allah'a ait olmalıdır.
Tasavvufi anlam kastediliyor burda.Kitabı okudu
Dudak, ağız, yokluktur, vahdetin remzidir. La'l dudak da aynı şekilde vahdettir ve sevgilinin sözü ve bunun içerdiği mesajdır. Ayrıca manevi feyz ve neşe; kelâm, Allah'ın sözü, sözün gizli söylenmesi ve sır mânâlarına gelir.“ “Leb, dudak ikidir. Dudak kelimesini tekrar edince iki dudak oluyor. Yani dudak açılıyor ve iki görünüyor. Bu dudağın iki görünmesi meleküt âlemi ile mülk âlemininiki ayrı varlık gibi göründüğü hâlde esasen tamamlanmış “ bir olduğunu göstermek içindir. İki göz gibi.”“ La'l-i leb insanı fenafillâh'a eriştirecek olan bütün tecellilerin başıdır.“
La”l dudak sevgilinin sözü ve mesajı olduğuna göre, şair arkasından da hazineye değindiği için kast etmiş olduğu şey Kur'ân-ı Kerim'i. Çünkü Kur'ân Allah kelâmıdır. Cebrâ'il vasıtasıyla Peygamberimize indirilmiştik Diğer taraftan “Lâl ma'deni dağlarda bulunur.” Yani ona ulaşmak çaba gerektirir. Bunun yanında madeni bulmak için kişinin ön hazırlığının olması gerekir.Kur'ân'ın feyzinden yararlanmak da böyledir. Ayrıca vahdete vasıl olmak seyr ü sülüku tamamlamakla olur. Vahdetin remzi olan dudak da nokta gıbı yoktur.
Ersin BayramKitabı okudu
Gam,manevi iztirabtir ve gönülde olur.Gam, gönüldeki aşk ıztirabidir.Gam vuslata erememekten kaynaklanır.Gam bittiği yerde vuslat kendini gösterir.