İnsanlar için en güzel örnek olan Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, insanlara sadece Kur’ân’ı tebliğ etmekle kalmamış, dine dair hususlar yanında edep ve ahlâka dair de açıklamalarda bulunmuş, kurallar koymuştur. Hadis âlimleri de Hz. Peygamber’in edep ve ahlâka dair hadislerini bir araya getirmek için büyük gayretler göstermişler, bu alanda pek çok eser kaleme almışlardır. Bunların en büyüğü ve en meşhuru ise el-Edebü’l-müfred’dir.
Anne-babaya iyilikle başlayan el-Edebü’l-müfred’de, akrabalar ile ilişkileri sürdürmek, çocuklara, komşulara ve tüm insanlara iyi davranmak ve onları ziyaret etmek, hasta ziyareti yapmak, misafire ikramda bulunmak, hayvanlara kötü davranmamak, çevreye zarar vermemek, çeşitli zamanlar, olaylar, durumlar karşısında yapılması uygun olan dualar, söylenmesi uygun olan ve olmayan sözler, çocuklara konulması güzel olan ve olmayan isimler, selamın önemi, izin istemek, meclislerde nasıl hareket edileceği, nasıl oturulup kalkılması gerektiği gibi konular üzerinde ağırlıklı olarak durulmuştur.
El-Edebü’l-Müfred’de bunlar dışında her Müslümanın dikkat etmesi gereken daha pek çok söz ve davranışı konu alan hadisler yer almaktadır.
Bir ahlâk, edep, insan ve aile eğitimi kitabı olan ve yazıldığı dönemden itibaren insanların büyük ilgisini çeken el-Edebü’l-müfred, Hz. Peygamber’in yolundan yürümek ve onun ahlâkı ile ahlâklanmak isteyen her Müslüman için vazgeçilmez bir başvuru kaynağı niteliğindedir.
