Gerçekçilik Savaşı
Attila İlhanGerçekçilik Savaşı Gönderileri
Gerçekçilik Savaşı kitaplarını, Gerçekçilik Savaşı sözleri ve alıntılarını, Gerçekçilik Savaşı yazarlarını, Gerçekçilik Savaşı yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
CHP ilericileri, kültür yoluyla kalkınma kılavuzları, mitologya meraklıları, fikir ve sanat yaşantımızda, CHP diktası yıkıldıktan sonra, sandığımdan daha fazla ve daha uzun süre etkili oldular. Hâlâ daha onlardan kalma dil devrimi, köy enstitücülüğü, bizim köy edebiyatı, mavi yolculuk ekzotizmi, kültür havariliği gibi şeyler 'ilericiliğin' hatta 'devrimciliğin' ayrılmaz parçası sayılmıyor mu? Gençler şunu bilmelidir ki, CHP diktası sürerken toplumcu sanatçılar sürgünde, hapiste, takipte idi, şimdi 'ilericilerin' savunduğu fikirleriyse diktanın fikir elebaşıları savunuyordu. Türk sosyalizmi CHP ilericiliğinden, İnönü Atatürkçülüğünden arınmadıkça, gerçek kişiliğini bulamayacaktır.
BDS Yayınları 1991 Sayfa: 171
Toplumsal gerçekçilik, ülkemizin ve ulusumuzun bütün sorunlarını, toplumsal ve tarihsel bir görüş açısından bilimsel olarak görüp, en uygun ve en yeni estetik biçimler içerisinde yansıtmaya çalışan, bir sanat yöntemidir. Toplumsal gerçekçilik geçmiş çağlarımızın başarılı eserlerini koşulları içerisinde değerlendirmeyi ve bu eserlerden gereğince faydalanmayı; gerek halk edebiyatımızın, gerekse divan edebiyatımızın geleneğini iyice inceleyip anlamayı benimsediği; ulusal koşullarımıza en uygun sanat bileşimini vermeyi düşündüğü için Millî; Sanatın toplumsal bir amacı olduğuna ve amacın Mustafa Kemal'in tanımladığı anlamda 'memleketin ve milletin gerçek saadet ve imarına çalışmak' olduğuna inandığı için Milliyetçi; Alaturka ve Osmanlı geleneğinin terkedilerek, ulusal koşullar içerisinde batılı sanata ait estetik kavramların geliştirilmesine çalıştığı ve Türk sanatının Batı estetiği içinde bir değer olabilmesini amaç edindiği için Batılı; Memleketin ve milletinin gerçek saadet ve imarına çalışmanın ancak toplumsal bir platform ve programla girişilecek toplumsal eylemlerle gerçekleşebileceğine ve bunda ulusun büyük çoğunluğunu meydana getiren işçiler, köylüler, yoksul şehirliler ve aydınlara büyük işler düşeceğine ve bu yolda sanatın yol gösterici bir görev olduğuna inandığı için Toplumsal; Toplumsal gerçekler ne kadar acı ve ne kadar yıkıcı olursa olsun olsun, ulusumuzun ve ülkemizin mutlu geleceğine inandığı için iyimser ve aydınlık bir sanat tutumudur.
BDS Yayınları 1991 Sayfa: 86
Demek ki, batılı olmaya özenişimizin birer deyimidir 'devrimlerimiz'. Batılılar gibi giyinirsek, batılılar gibi yaşarsak, batılılar gibi tatil yaparsak batılı olacağımızı sanıyorduk. Halbuki bu bizi öykünmeciliğe götürüyor, geniş halk yığınlarına sinmiyor, üstelik köklerimizden kopmamız tehlikesini ortaya çıkarıyordu.
BDS Yayınları 1991 Sayfa: 44
Biz (batılı olmalıyız) dedik mi, bu batılı ulusların topluluğuna girmeliyiz demiş oluyoruz. Bunun için tıpkı onlar gibi, ulus köklerimizi kaybetmeden, Batı uygarlığının yöntemleri ile ulusal uygarlık bileşimimizi yapmamız gerekti. Kişiliğimizi, gelişimimizi, tarihsel köklerimizi, yadsımayacaktık; tam tersine koruyacak, yeni koşulların getireceği
BDS Yayınları 1991 Sayfa: 44
Marx ve Engels meğerse sanat alanında tutarlı bir kuram geliştirmemişler. Üstelik SSCB'de uygulanan 'parti sanatı' sosyalizmin babalarından, çok Rus gerçeğine, Lunaçarskiy'le Jdanov'un 'istidlal ve tefsirlerine' dayanıyor.
BDS Yayınları 1991 Sayfa: 8
Herkesin yazdığını ve konuştuğunu, ‘olduğu gibi’ aktaran hikayeciyi, kimse dinlemez.
Avam içim edebiyat olmazmış. Ne hezeyan! Avam cehl içinde boğulsun, biz karşıdan seyrine bakalım öyle mi?
Sayfa 100
Bir noktadan itibaren, özgürlük, sormak değil, bilmektir.
Sayfa 91
Yanlış Ölçü Sorunu
Sanatın özellikleri kadar, onun toplumsal gelişme ve nedenleriyle ilişkilerini bilmeyen edebiyatçı, istediğince kendini özgür sansın; özgürlüğü, denizdeki ilk insanın özgürlüğünden farklı değildir. Bu bakımdan, özgürlük adına, sanatçıyı bireysel estetik anlayışların dar çerçevesine iten eleştirmeci, onu gerçekte bilincinden koparıyor, toplumsal akışların ortasından serseri bir hale getiriyor. Oysa sanatın toplumsal özelliklerini tanıyan, edebiyatın gelişmesini toplumsal olarak açıklayan, toplumsal estetik tutumlu eleştirmeci, bilginin verdiği özgürlüğe götürüyor sanatçıyı. Onun güvenliğine ve rahatlığına.
Sayfa 53Kitabı okudu
Yanlış Ölçü Sorunu
Örnek: Özgürlüğü, en ilkel anlamıyla, serbestçe hareket etmek diye alıyorum. Bir denizde olduğunuzu düşünün. Altınızda bir sandal var. Bu denizde hareket etmekte hürsünüz. Aklınıza esen yöne gidebilirsiniz. Tutan yok, eden yok. Öyle mi? Bunu ancak ilkel, deniz hakkında hiçbir fikri olmayan bir kişi düşünebilir. Uygar bir insan iyice bilir ki, istediği yere gidebilmek için, rüzgarın yönlerinden yıldızların durumlarına, akıntılara ve nedenlerine kadar bir sürü şeyden anlamak lazımdır. Ancak bu bilgi, zorunlulukların kavranması, istediğin yere gitmek bahsinde seni özgür kılar. Özgürlük, bilmektir. Yoksa kendini özgür hareket ediyor sanır, sonra rüzgarların, akıntıların oyuncağı olursun. Boğulursun, belki de.
Sayfa 53Kitabı okudu
Toplumsal Bir Gerçekçilik
(...) Temelde toplumsal gerçek (memleket) var demiştik. Memleketin toplumsal ortamı değiştikçe, özün dengesi ve yönleri değişecek. Giderek olgular, durumlar, tipler ve ilişkileri, değişecek, yenileşecek! Bunlar yeni 'image'ler getirecekler. 'Image'lerin anlatılışlarından, yeni estetik bileşimler doğacak. Bu eserler, halk yığınlarını etkileyecek; bu etki, toplumsal gerçeğin (memleketin) gelişmesi yolunda, bilinçli bir iş görecek. İşte bu toplumsal gerçekçilik anlayışıdır ki, hikayemizi, sürüklendiği yavanlıktan kurtarabilir; hızla, memleket hayrına geliştirebilir.
Sayfa 38Kitabı okudu
Toplumsal Bir Gerçekçilik
Mesele şu: Önce hikaye yazmaya karar verip, sonra memlekete bakmayacağız. Önce memlekete bakacağız, o bize hangi konuyu, nasıl işleyeceğimizi gösterecek. Başlangıçta hikaye fikri değil, memleket fikri var. Memleket, hikayecinin kaprisine bağlı yardımcı bir öge değil. Tersine, o gerçekten var olan, etkileyen, yaratıcı ortam! (...) İşte burada fikir disiplini dediğimiz şey, işe karışıyor. Neymiş o: Memleketimizi içinden. 'socialement' göreceğiz: toplumsal kuvvetleri, tarih alanında gelişmesini, ilişki ve çatışmalarını bileceğiz. Bu bilginin ışığında, toplumsal gelişmenin bilimsel çözümlenişi genel anlamıyla özümüzü; özel anlamıyla, onun devamlı olarak değişen ve yenileşen konularını, ardı ardına getirecek. Arkasından bu konuların estetik dökümü geliyor. Sanatçının zanaat ustalığı, burada işte. Konularını 'image'ler halinde, estetik senteze katabilmesinde! Hem de başarılı bir senteze. Ancak bu kapılar, bizi çıkmazdan çıkarır.
Sayfa 37Kitabı okudu