Hangi Batı
Attila İlhanHangi Batı Gönderileri
Hangi Batı kitaplarını, Hangi Batı sözleri ve alıntılarını, Hangi Batı yazarlarını, Hangi Batı yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
"...Çok kibar, çok varlıklı, çok ince bir komşunuz olsa sizin; konağın duvarları usta ressamların tablolarıyla süslü, kitaplığı en namlı yapıtlarla yüklü olsa; piyanoya çöktü mü Bach'ı, Monteverdi'yi derya gibi çalkalandırsa parmaklarıyla, şiir okumaya durdu mu duyarlığına vurulsanız; ama bir gün öğrenseniz ki, bu kibar kültürlü komşu, bu evi kurmak, bu inceliğe varmak için çevresindeki bütün komşularını haraca bağlamış, kimisini vurmuş, kimisini kırmış, kimisini evinden yurdundan etmiştir; yine de ona aynı saygıyı duyar, elini aynı içtenlikle sıkar mısınız? Ve sıkarsanız, aynada kendi suratınıza nasıl bakarsınız?"
Sayfa 57 - Bilgi Yayınevi
Türkiye'nin sorunu batılılaşma değil,
çağdaşlaşma, çağdaş kişiliğini bulma sorunudur.
Türkiye'nin sorunu batılılaşmak sorunu değildir, modern kişiliğini bulmak sorunudur. Bu arada yoksulluktan kurtulmak, endüstrileşmek, şehirleşmek sorunudur.
Aklın yolu bir. Çünkü ulusal nitelikleri es geçerek, eski Yunan, Latin, Fransız zart-zurt deyip de yapılacak batılılaşma, emperyalist batının sömürgelerinde ve mandat'larında yaptığı batılılaşma oluyor. Bizim 'ilerici' aydınların çoğu nasılsa o çukura düşmüşler, utanmadan Atatürk'ü de kendileriyle birlik gösteriyorlar. Atatürk, ulusal bilinç adamıydı, oysa yaptıkları batıcılık ulusal bilinci yok eden bir batıcılıktır, kopyadır, taklittir, bunların!
Ahmak, hayran olur, bağlanır, çünkü anlamaz; zeki, kuşkulanır dibini karıştırır, çünkü anlar. Siz kendi hesabınıza ahmaklar defterine geçmek ister misiniz?
Atatürk devrimciliğini ve devrimini, toplumsal ve gerekirci bir gelişme zincirinin sıçrama noktası diye almayı, açıklamayı ve savunmayı bilemedik. Ya yeni icat bir "gavurluk" gibi sineye çektik, ya da kökleri havada soyut bir başlangıç olarak alıp oradan sonsuza gidelim dedik. Tökezledik. Hala da tökezliyoruz. Başka türlü olamazdı.
Fransız işçi sınıfıyla onun beğenmediği pasaklı işler arasında kara bir astar teşkil etmek. Bu size ağır gelmiyor mu, 'Viyana Kapıları' edebiyatının çocukları?
Türk'üz, Türk kalacağız. Uygarlığımızı çağdaş ölçülerle
yeniden değerlendirmesini bileceğiz. Batılılık bu. Yoksa
yarım yırtık bir yabancı dil belleyip bir yabancı uygarlığın kuyruğu
na eklenmek değil. Baksanıza canım, İngiliz de, Alman da, Fransız da Batılı, biri ötekine benziyor mu?
Cumhuriyet sonrası kültür ve sanat davranışlarımız Cumhuriyet öncesine göre bir aykırılık taşımıyor ki! Edebiyat-ı Cedide de birtakım Fransız akımlarının kopyasıydı, Garip hareketi de! Sonradan buna bir de İkinci Yeni kopyacılığı eklenecek, üstelik o dönem siyasal bakımdan Türkiye'nin neredeyse bağımsızlığını yitirdiği bir arayı vurgulayacaktı. Yalnız Atatürk'ün sağlığında ulusal diyebileceğimiz bir sanat davranışı var: Hececiler, gerek içlem gerek biçim yönünden kendi güçlerince ulusal olanı vermeye çalışmamışlar mıdır?