İnsanın dostlara ihtiyacı vardır; fakat insan gerçeği kendi başına keşfetmeyi, güzelliği yalnız başına bulmayı, kendisi ile yaşamayı da öğrenmelidir. Tamamen yalnız olmak kadar, kendisine ayıracak bir ânı bile olmayacak kadar 'sosyal' olmak da gerçek dışıdır; insanın bütünlüğü için hem yalnızlık hem de dostluklar gereklidir; idealleri gerçek yapan sentez türü budur.
"Bilmiş ol ki, insanlardaki gazab kuvveti, ne zaman kendisinin istemediği bir şey görse veya işitse, öç almak isteğiyle kalbdeki kanı kaynatan, coşturan bir kuvvettir."
Gözünde bedenin hiçbir değeri kalmadı. Değerli olanın sadece ve sadece, bir süre bedende misafir olduktan sonra oradan ayrılmış olan şey olduğunu anladı.
"Yarattığının her bir zerresini rıfk ve mülâyemetle yaratarak, âlem-i mülk ve melekûtta zuhûr edecek herhangi bir şeye âgâh olarak bütün kâinâtı yaratan zât sizin gizli veya âşikâr konuştuğunuzu ve içinizde düşündüğünüzü bilmez mi?" Kurân-ı Kerîm, Mülk Suresi, 14.
İbn Tufeyl, selim bir aklın doğruları ile sahih bir dinin doğruları arasında hiçbir tenâkuz bulunmadığı yolundaki fikrini Hay b. Yakzân'la dile getirmektedir.