Kitapla ilgili çok güzel incelemeler yapılmış. Ben biraz farkli yönden incelemek istiyorum. Kitap bir novella örneği. Yani kısa roman. Yazar roman boyunca ırkçı söylemlerde bulunuyor. İrkçı bir yaklaşım, bariz olarak gözümüze sokuluyor. Zaten birçok Afrika'lı yazar da Congrad'ı, ırkçılıkla suçluyor.
Bu avrupali devletlerin, emperyalizmin, gelişmemiş kıta ve ülkelere, medeniyeti nasıl getirdiğinin bir örneği. İnsan olarak bile görmüyorlar. Beyaz adam bir kefede, siyahlar bir kefede.
Kim bu sömürgeci ülkeler; Üzerine güneşin batmadığı imparatorluk Birleşik Krallık (İngiltere) sömürmediği yer yok. Fransa, Afrika'nın iliğini kurutan ülke. Cezayir, Fas, Senegal başta olmak üzere, birçok yerde soykırım ve sömürgecilik faaliyetinde bulunmuşlardır. Belçika, kitapta da konu edinilen ülke, Kongo gibi ülkeleri sömürmüştür. Portekiz, sömürüde sınır tanimayanlardan biride Portekiz'dir. İspanya, keza daha çok Güney Amerika'da sömürge faaliyetleri gütmüştür.
Sonuç olarak azizim, bu Avrupa masum değil. Hem ülkeleri sömürüyor hem de kendi dilini, dinini zorla benimsetmeye çalıştırıyor.
