Adsız Sansız Bir Jude Thomas Hardy'den okuduğum ilk eser. Kitapta hayata 10-0 yenik başlamış, öksüz yetim baş karakterimiz Jude Fawley'nin çocukluğundan itibaren verdiği hayat mücadelesini okuyoruz. Jude her ne kadar alt sınıfa mensup olsa da, küçük yaşlardan itibaren eğitim aşkıyla yanıp tutuşmakta, Latince ve Grekçe eserleri edinebilmek için büyük çaba göstermektedir. Tüm çalışkanlığına ve gayretine rağmen o dönemde daha çok üst sınıfın hakkı olarak görülen üniversite eğitimini alamaz. Jude'un hayatı üzerinden sınıf ayrımının sınıflarası geçişin imkansızlığının, akademinin hak edecek çalışkanlığa sahip olsalar dahi alt sınıfa mensup insanların üniversitede eğitim alma isteklerine kör, sağır oluşunun çok güzel bir eleştirisini okuyoruz.
Hardy'nin yine Jude'un özel hayatı üzerinden Viktorya dönemi toplumunun evlilik, boşanma, kadın anlayışı ve kilisenin toplum üzerindeki etkisine dair de söyleyecekleri var. Öyle ki, Hardy'nin kadın karakter Sue üzerinden evlilik ve kilise üzerine ilettiği düşünceleri o dönem oldukça tepki çekmiş ve yazarlık kariyerinin bitmesine sebep olmuş.
Bu kitapla ilgili sıklıkla kasvetli bir metin olduğuna ilişkin yorumlar duyduğum için, zor bir okuma olacağı düşüncesiyle kitabı erteleyegelmistim. Kitabın son dörtte birlik bir kısmında ciddi anlamda karamsarlığa sürükleyecek gelişme oluyor, evet ama bu kitabin diline hiçbir şekilde yansımamış. Son derece akıcı, sürükleyici bir dili var, hatta klasikleri okumaya baslangic için bile önerilebilir bana kalırsa. Çok severek okudum, klasik eserler okumaktan hoşlananlara tavsiye ederim.
