Kitap birbirinden güzel, ders niteliğinde ve ibret verici kısa hikayelerden oluşuyor. Hikayelerin ana kahramanı hayvanlar, ancak mesajlar o kadar açık ve net ki, onların sadece birer kabuk olduğunu, aslında insanlardan oluşan bir hikayenin sadece kahramanlarının değiştirilip, amacın nasihat vermek ve bunu çok farklı bir şekilde izah etmek olduğunu anlıyorsunuz. Kitabın sonlarında ise bu teziniz kesinleşiyor. Hint hükümdarı Kral Debşelîm ve onun kendisine öğüt vermek için geldiğinde önce hapse attırıp sonra veziri yaptığı bilge Beydebâ'nın hikayesini okuyoruz. Beydebâ'nın aslında okuduğumuz kitabı, kralın isteği üzerine yazdığını da anlıyoruz. Beydebâ'nın zekice yazdığı bu kitap, kendi isteği üzerine kral tarafından koruma altına alınır ve Hint topraklarından çıkması yasaklanır. Ancak Fars hükümdarı Kisra, bu kitaptan haberdar olur ve bilge-doktor Berzeveyh'i Hint topraklarına gönderir. Kitap, Hint topraklarından çıkar ve Fars'ın hazineleri arasına katılır.