Halit Ziya’nın en güzel eserim dediği kitabı. Bence de en güzel eseri, hatta servet-i fünun döneminin en iyisi bile diyebilirim . Dili , üslubu ve tasvirleri muazzamdı. Tam bir hayaller ve hayatlar kitabı.Batılı anlamda ilk realist roman olarak bilinen Mai ve Siyah, gerçekten de kendisinden önce yazılan romanlardan teknik olarak çok daha üstündür.Hikâye her ne kadar hayal ve hakikat arasındaki çatışma üzerine kurulmuş gibiyse de eserde bütün sosyal hayat verilmiştir. Şair tabiatlı Ahmet Cemil'in Babıali'de yaşadıkları, dönemin gazeteci-edebiyatçı ilişkilerinden, edebiyat tartışmalarından birçok çizgi taşır ve Servet-i Fünun edebiyatının güzellik anlayışını verir.Eserin dili oldukça şairânedir...