Mimarlık Düşünmek için Verimli Arızalar
Uğur TanyeliMimarlık Düşünmek İçin Verimli Arızalar Hegel’in şu vecizesine dayanıyor: “Yanlış yapma korkusu bizatihi bir yanlıştır”. Dolayısıyla mimarlıkta arıza, örneğin, kötü tasarlanmış ve kötü inşa edilmiş olduğu için depremde yıkılan yapı yapmak değildir. O sadece bir “görünür kaza”dan ibaret. Verimli arıza, mimarlık adıyla ifade edilen toplumsal sistemin çalışmasını sağlayan dinamiklerden biridir. Yapılagelmekte olana eleştirel teşhisler koymak ve ardından da o aksaklığı gidermek için çalışmak anlamına gelir. Sistem geç 15. yüzyıldan beri böyle çalışır. Krizler ve kriz çözümleri üretir. Popüler kültürde arıza diye nitelenmeyen pek çok değişim aslında arızadır; çünkü o zamana dek yapılmakta ve düşünülmekte olanları tartışmalı ve/veya geçersiz kılarlar. Mimarlığın kitabi bir pratik hâline gelişi, mizah, uluslarüstüleşme, tarihselliğin keşfi, mühendisliğin doğuşu, rol çatışmaları, rastlantısallık vb. hep verimli arızalar çıkarmışlardır. İsteyen, bunlara ve bu kitapta tartışılan diğerlerine daha pek çok yeni başlık ekleyebilir. Çünkü mimarlık arızaları, örneğin, siyasal ve ekonomik arızalara pek az benzer; ortamı paralize etmez, çalışamaz kılmazlar. Daha önemlisi, belirli bir olgu ya da değişim onun arıza olduğunu bir fark eden varsa arızaya dönüşür. Muhalefettir, arızayı arıza kılan. Mimarlık o muhalif tavır olmaksızın verimli düşünce ve tasarım ortaya koyamaz.
Türler:
408 sayfa
Yazar Hakkında
Uğur TanyeliYazar · 18 kitap
1952’de Ankara'da doğdu. 1976’da bugünkü adıyla, MSGSÜ Mimarlık Fakültesi’nden mezun olarak, aynı yılın sonunda adı geçen kurumda asistanlık görevine başladı. 1982-91 arasında İTÜ Mimarlık Fakültesi’nde çalıştı. 1990-91’de Michigan Üniversitesi Orta Doğu ve Kuzey Afrika Araştırmaları Merkezi'nde konuk öğretim üyesi olarak bulundu. 1991-98 yıllarında Anadolu Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü'nde görev yaptı. Haziran 1998’de Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’ne profesör olarak atandı. Ağustos 2011’de Mardin Artuklu Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi’ne transfer oldu ve Şubat 2015’e kadar aynı kurumun kurucu dekanlığını yürüttü. Sözkonusu tarihten bu yana İstanbul Şehir Üniversitesinde dekanlık yapmaktadır. 1990’dan beri Arredamento Mimarlık dergisinin yayın koordinatörlüğünü yapmaktadır. Çalışmaları, Türkiye modernliğinin Osmanlı 16. yüzyılından başlayan bir kapsamda fiziksel çevre bağlamında irdelenmesi üzerinde yoğunlaşır. “İstanbul 1900-2000: Konutu ve Modernleşmeyi Metropolden Okumak” (Akın Nalça, 2004), “Turgut Cansever: Düşünce Adamı ve Mimar” (A. Yücel ile birlikte, Osmanlı Bankası Arşiv Araştırma Merkezi ve GG, 2007), “Mimarlığın Aktörleri: Türkiye 1900-2000” (GG, 2007), “Rüya, İnşa, İtiraz: Mimari Eleştiri Metinleri” (Boyut, 2011) ve “Sınıraşımı Metinleri: Osmanlı Mekanının Peşinde”nin (Akın Nalça, 2015) de aralarında bulunduğu ondan fazla kitap yazmıştır.
