Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Ehmede Xani Külliyatı

Nûbihara Biçûkan

Ehmedê Xanî

Nûbihara Biçûkan Hakkında

Nûbihara Biçûkan konusu, istatistikler, fiyatları ve daha fazlası burada.

Hakkında

İsminin birinci kısmının “Nûbehar” (İlkbaharı) mı yoksa “Nûbar” (İlk Ürün) mı olduğu konusunda farklı görüşler olan, ayrıca “Nûbihar”, “Nûbuhar” ve “Nobar” şeklinde de yazılıp telaffuz edilen bu eser 1683 yılında manzum olarak hazırlanmıştır. Bir giriş ve “kıta” adı verilen 13 bölümden oluşup, farklı nüshalara göre yaklaşık 220 beyit içermektedir. Giriş, birinci bölüm ve son bölüm “mesnevî”nin kafiye sistemi (aa-bb-cc-…) ile hazırlanırken; aradaki on bir bölümde “gazel”in kafiye sistemi (aa-ba-ca-…) uygulanmıştır. Xanî arûzun vezin sistemi olarak toplam 19 bahir türünden başta recez olmak üzere klasik Kürt şiirine uygun olan yedi tanesini (recez-hezec-remel-mudari’-besît-serî’-muteqarib) kullanmıştır. Giriş ve birinci bölümün beyitleri tamamen Kürtçe olup, karşılıklı kelimelerin sıralandığı asıl sözlük kısmı ikinci bölüm ile başlamaktadır. Sözlük bölümlerindeki kelime ve ifadeler Arapça-Kürtçe olarak sıralandıkları gibi Kürtçe-Arapça olarak da sıralanmıştır. Bu bakımdan eser Arapça-Kürtçe olduğu kadar Kürtçe-Arapça bir sözlük de sayılır. Karşılıklı kelime ve ifadeleri birbirine bağlamada kullanılan anlatım dili ise tamamen Kürtçedir. Böylece karşılıklı kelimelerin dışında önemli oranda Kürtçe kelime ve ekler ortaya çıkmıştır. Xanî’nin kendi ifadesiyle “ji bo biçûkê Kurmancan” (Kürt çocukları için) hazırladığı bu eseri önemli kılan faktörlerden bazıları şunlardır: - Genel anlamda Kürt dilinde yazılmış ilk sözlüktür. Böylece Kürt sözlükçülüğü didaktik amaçlı manzum bir eserle başlamıştır. - Bu sözlük Xanî döneminden başlamak üzere Kürt medreselerinde ders kitabı olarak okunup ezberlenmiş, böylece şairimizin en büyük ideali ve amacı olan “anadilde eğitim” onun bu eseri sayesinde kısmen de olsa gerçekleşmiştir. - Beyitlerde karşılıklı olarak yer alan Arapça-Kürtçe veya Kürtçe-Arapça kelimeler rasgele değil, belirli konularda yoğunlaşmak üzere seçilmişlerdir. Xanî bu seçim ve yoğunlaşma çerçevesinde konuları işlemede “yakından uzağa”, “kolaydan zora”, “bilinenden bilinmeyene” ve “tümdengelim” yöntem ve tekniklerini başarılı bir şekilde uygulayıp pedagojik bir perspektif sergilemiştir.
Tahmini Okuma Süresi: 10 sa. 53 dk.Sayfa Sayısı: 384Basım Tarihi: 2008Yayınevi: Avesta Yayınları
ISBN: 2880000117094Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak
Reklam

Kitap İstatistikleri

Kitabın okur profili

Kadın% 27.6
Erkek% 72.4
0-12 Yaş
13-17 Yaş
18-24 Yaş
25-34 Yaş
35-44 Yaş
45-54 Yaş
55-64 Yaş
65+ Yaş

Yazar Hakkında

Ehmedê Xanî
Ehmedê XanîYazar · 17 kitap
Yaşadığı yörede zaman zaman şeyh olarak kabul edilmiş, halk arasında Hani Baba adıyla da anılmıştır. Ayrıca, molla(Molla Ahmed) olarak da tanınmaktadır. Hânî Aşiretinden olmasından ve Han köyünde doğması ötürü Ahmed Hânî (Ahmed-i Hânî) olarak tanınmaktadır. Doğu Bayazıt medreselerinde müderrislik ve İshak Paşa Sarayında kâtiplik yapmıştır. Dört dil (Arapça, Farsça, Kürtçe ve Türkçe) bilen Hani, eserlerini, dönemin tercih edilen edebiyat dili olan Farsça yerine Kürtçe yazmıştır. En bilinen eseri, 17. yüzyılda Kürtçe'nin Kurmanci lehçesiyle yazdığı "Mem û Zîn"dir. Xanî, Mem û Zîn adlı eserinde, Emir Zeynettin'in güzellikleriyle dillere destan olan Zin ve Sti adlı iki kız kardeşinin Mem ve Tajdin ismindeki iki gençle olan aşklarını şiir şeklinde anlatır. Eser, aynı adla sinemaya da uyarlanmıştır. Türbesi Ağrı Doğubeyazıt'tadır.