Dostoyevski kitaplarında yavaş yavaş sona yaklaştığım bir noktada, sıradaki durağım Puşkin Konuşması oldu. Sevdiğim yazarları okurken gezi yazısı, makale, deneme ve konuşma gibi eserlerini, onları daha iyi anlayıp ve eserlerini nasıl yazdıklarını anlamak için sonlara bırakıyorum.Kitap, yazarın Puşkin onuruna yapılan Puşkin Anıtının açılışında yaptığı konuşmayı ve bu konuşmaya yapılan eleştirilere karşı yazarın verdiği cevapları içeriyor.
Dostoyevski, hayatının dönüm noktası olan sürgün yıllarında, tek tesellisinin Puşkin eserleri olduğunu söylüyor. Bu önemli açılışta kendisine konuşmacı olarak yer veriliyor. Konuşma, Puşkin'in Rus halkı için önemi ve Dostoyevski'nin Puşkin eserleri hakkındaki düşünceleriyle başlıyor.Sonra tabii ki olay Rus halkı için çok önemli bir mesele olan batılılaşma ya da diğer bir tabirle Rus halkının özünü koruma konusuna geliyor. Bu noktadan sonra yavaş yavaş bir duygu fırtınasının gürültüsü duyulmaya başlanıyor.
Dostoyevski fikirlerini söyledikçe, dinleyiciler muazzam bir coşku seline kapılıyor. Ağlayanlar, ayakta alkışlayanlar ve bu coşkuyu zirveye taşıyıp Dostoyevski'yi Peygamber, Aziz ilan edenler.
Dostoyevski eşine yazdığı mektupta, konuşmanın yaptığı etkiyi hayal edemeyeceğini söylüyor. Dinleyiciler öyle bir şevke geliyor ki, Dostoyevski konuşmaya devam etmek için onlara el hareketiyle dinlemeleri için yalvarıyor. Puşkin konuşmasında onu sadece çok yakından tanımadım, onun kendi halkının zihin ve gönüllerindeki asla sarsılmayacak tahtını da görmüş oldum..Dostoyevski'nin ne kadar önemli bir insan olduğunu hissetmek isteyenlere...
Fyodor Dostoyevski’nin 1880’de Puşkin Anıtı’nın açılışı ve yazarı anma etkinliklerinde yaptığı ünlü ve etkileyici Puşkin Konuşması'na ve dönemin Rus edebiyatına dair gerçekleştirdiğimiz podcast yayınına dair sohbetimize yukarıdaki linkten ulaşabilirsniz, şimdiden keyifli dinlemeler dileriz...
