Siyaset Nazariyesi - Düsturu’l-amel li Islahi’l-halel
Katip ÇelebiEn Eski Siyaset Nazariyesi - Düsturu’l-amel li Islahi’l-halel Gönderileri
En Eski Siyaset Nazariyesi - Düsturu’l-amel li Islahi’l-halel kitaplarını, en eski Siyaset Nazariyesi - Düsturu’l-amel li Islahi’l-halel sözleri ve alıntılarını, en eski Siyaset Nazariyesi - Düsturu’l-amel li Islahi’l-halel yazarlarını, en eski Siyaset Nazariyesi - Düsturu’l-amel li Islahi’l-halel yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Bu organizmacı devlet anlayışı çerçevesinin yanında aynı anlayışın uzantıları olan çeşitli benzetmeler yer almaktadır. Risalede toplum “erkân-ı erba’a” geleneği etrafında ulema, asker, tüccar ve reaya olarak dört kısma ayrılır. Bu sınıflar vücuttaki dört temel hılt (dört ahlat) kabul edilen dem (kan), balgam (lenf), safra ve sevda ile eşleştirilir: “Zümre-i celîle-i ‘ulemâ bedende hılt-ı mahmûd olan deme mümâsil olub kalb ki menbâ’-ı rûh-ı hayvânîdir ve rûh-ı hayvânî bir cevher-i latîfdir ki gâyet letâfetden bedende bi’z-zât cereyân idemeyüb dem ânı hâmil olub ‘urûkdan etrâf-ı a’mâk-ı bedene alur gider ve cümle a’zâ ve civârına îsâl ider. La cerem beden ânınla hayât bulub müntefi’ oldugı gibi ‘ulemâ-yı şerî’at ve hakîkat dahî rûh-ı hayvânî mesâbesinde olan ‘ilm-i şerîfi mebde’-i feyyâzdan bi’z-zât ya bi’l-vâsıta hâmil olub etrâf-ı beden makâmında olan ümmîlere ve ‘avâma irişdürüb beden rûh-ı hayvânîden müntefi’ oldugı gibi ânlar dahî ‘ulemâdan müntefi’ olurlar…”
Asker balgama müşâbih ve mu’âdil kılınmışdır. Bedende lüzûmı ve nef’i ve kesretinin zararı ve tugyânı nice ise ‘askerin dahî öyledir
Siyaset Nazariyesi - Düsturu’l-amel li Islahi’l-halelKatip Çelebi · Büyüyenay Yayınları · 201629 okunma
Yöneticisiz devlet olmaz, parasız yönetici olmaz, halksız para olmaz, adaletsiz halk olmaz.
Devlette dört esas ulemâ, asker, tüccar ve halktır.
Katip Çelebi, Osmanlı bunalım dönemi mütefekkiridir. Kalemiyye sınıfına mensup bir kişi olarak, 1657'de vefatına kadar devlet kapısında hizmet etmiştir. Saraydaki dramatik iktidar değişikliklerinden idarecilerin kanlı kavgalarına, ilmiye mensuplarının kısır tartışmalarından askeri seferlerin meşakkatine kadar, devrin tüm hadiselerinin yakın şahidi olmuştur. Kısa ömrüne rağmen velut bir yazardır. Kaleme aldığı eserler, günümüzde de sosyal bilimcilere ışık tutmaya devam etmektedir.