Açlıktan kıvranan işsiz bir insan özgür müdür? Okuması yazması olmayan, bilgisiz, kültür ve kitap dünyasının dışında bırakılmış bir insan özgür müdür? Yılın elli iki haftasında bir işe zincirlenmiş, birkaç gün için olsun dinlenme, tatil yapma, seyahat etme olanağı olmayan bir insan özgür müdür? Sürekli olarak geçim derdiyle boğuşan bir insan özgür müdür? Hep işinden olma korkusu içinde yaşayan insan özgür müdür?
Sosyalizm, birinci tür özel mülkiyeti, diyelim ki, giydiğiniz elbiseleri elinizden almak değildir, ikinci tür özel mülkiyeti, yani elbiseyi yapan fabrikayı almak demektir.
Yaşamları, geçim araçlarını ellerinde tutan küçük bir sınıfın lütuf ve merhametine bağlı kaldıkça, ne anayasa, ne insan hakları, ne cumhuriyet, ne anayasal monarşi, insanları özgür kılabilir.
Sosyalizmde çalışma, özgür ve iyi bir hayatın aracı olur. Kapitalizmde ise işçinin hayatı, kendisinden en fazla işi koparmak için, gerekli bir araç olarak korunur.