Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Sözlü ve Yazılı Kültür

Walter J. Ong

Sözlü ve Yazılı Kültür Sözleri ve Alıntıları

Sözlü ve Yazılı Kültür sözleri ve alıntılarını, Sözlü ve Yazılı Kültür kitap alıntılarını, Sözlü ve Yazılı Kültür en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Takvim veya saat yüzeyinde zamanı birimlere bölüp, yan yana dizince zamana mekan sağladı­ğımızı ve hakim olduğumuzu sanırız. Gerçek zaman bölünmez, aralıksızdır; dün, yelkovan gece yarısını geçtiği için bugün olma­dı! Kimse geceyarısının tam nerede olduğunu bilemez, pek bile­mediğine göre nasıl geceyarısı olur? Ve dünün deneyimi, takvim­ de gösterildiği gibi bugüne bitişik değildir. Mekana indirgemek­le, zamanı denetlediğimizi sanıyoruz -yalnız sanıyoruz, çünkü gerçek, bölünmeyen zaman bizi gerçek ölüme götürmektedir.
İnsanoğlu konuşa konuşa toplum denen birliği oluşturduktan çok sonra yazıya geçilmiş ve bu geçiş hemen tüm toplumu kapsamamıştır.
Metis YayınlarıKitabı yarım bıraktı
Reklam
Bir tür kelime olan isim, sözlü kültürde adlandırılan nesneye güç katar. Tevrat'ın Yaradılış bölümünde (2: 20) Adem'in hay­vanlara teker teker ad vermesi, tuhaf ve eski sanılan bu inancın yabana atılamayacağını kanıtlar. Aslında böyle bir inanç, yazı ve matbaanın parsellediği akla göründüğü kadar tuhaf değildir. Her şeyden önce isim, insana isimlendirdiği nesne üzerinde bir sahip­lik duygusu verir; engin bir isim hazinesi edinmeden kimse kim­ya okuyamaz veya kimya mühendisi olmaya kalkamaz. Bu gerçek, diğer tüm zihinsel bilgiler için geçerlidir.
Reklam
Yazı, matbaa ve bilgisayar, sözün büründüğü tekno­loji çeşitlerinden başka bir şey değildir. Söze teknoloji girdikten sonra, yeni teknolojinin sonuçlarını en iyi şekilde eleştirmek, an­cak mevcut en ileri teknoloji araçlarından yararlanmakla müm­kün olmuştur. Kaldı ki teknoloji sadece eleştiri yaymak için kul­lanılmaz; her yeni teknoloji, aslında o güne dek varolmayan eleş­tirinin kendisini doğurur.
Sözlü kalıplan kitaplarda derlemeyi kendisine meslek edinmiş olan Halil Cibran'ın atasözümsü deyişleri bugün okuryazar Amerikalıların gözünde bir yenilik taşısa da, Lübnanlı bir arkadaşımın ifadesine göre Beyrutlular tarafından basmakalıp sayılır.
Reklam
Kelimeleri, insanlararası etkileşimden kaynaklanan ses dün­yasındaki köklerinden koparıp görsel yüzeye kapatan ve bilginin yönlendirilmesi için görsel yüzeyi başka biçimlerde de kullanan matbaa, insanların bilinç ve bilinçdışı kaynaklarını giderek daha nesnemsi, kişisellikten uzak ve dinsel açıdan tarafsız görmelerine yol açmıştır. Matbaa, aynı zamanda zihnin, sahip olduğu "şeyle­ri" hareketsiz bir zihinsel mekanda korunuyormuş gibi algılama­sına da yol açmıştır.
Sayfa 156Kitabı okudu
Konuşma, yazının icadından yüzyıllar sonra da büyüsünden bir nebze kaybetmemiştir.
Son yıllarda yapılan araştırmalar ise, sözlü kültürlerde kelimesi kelimesine ezberin mümkün olduğunu gösteren örneklerle doludur. Joel Sherzer (1982), Panama kıyısı açıklarında yaşayan Kuna halkının bazı dini ayinlerini buna örnek verir. Sherzer, 1970 yılında genç kızlar buluğ çağına erişince yapılan büyü töreninde bir uzmanın kalıplaşmış dua sözlerini başka tören uzmanlarına öğretişini kaydetmiştir. 1979 yılında Sherzer dua kaliplarının kayitlarıyla Kunalara geri dönünce, aynı kişinin kaydetmiş olduğu duayı sırf kelimesi kelimesine değil, aynı ses birimiyle tekrar ettiğine tanık olmuştur. Sherzer, bu kalıpların uzmanlar arasında ne derece yaygın olduğunu ya da ne kadar zamandır tekrarlandığını belirtmese de, tanık olduğu bu ezberin başarısı yadsınamaz. (1982 yılında Sherzer'in alıntıladığı Finnegan'ın 1977'den kalma örnekleri, yukarıda da belirttiğim gibi pek tutarlı sayılmaz ve bu nedenle Sherzer'in kendi kaynağıyla aynı değerde değildir.)
Sayfa 81 - Metis yayınları
Halk, artık şifa bulmadığı bir tapınağa uğramaz olunca, girgin önderler, ya da Goody'nin deyimiyle sözlü toplumun "aydınları" yeni kavramsal evrenlerle yeni tapınaklar üretir.
288 öğeden 16 ile 30 arasındakiler gösteriliyor.