Tarihselcilik: Çelişkiler Bataklığında
Caner TaslamanTarihselcilik: Çelişkiler Bataklığında Gönderileri
Tarihselcilik: Çelişkiler Bataklığında kitaplarını, Tarihselcilik: Çelişkiler Bataklığında sözleri ve alıntılarını, Tarihselcilik: Çelişkiler Bataklığında yazarlarını, Tarihselcilik: Çelişkiler Bataklığında yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
İnsanların doğru veya yanlış uygulamaları metodunuzun temeli olmaz olamaz. İnsanlar ve siyasi sistemler Allah'ın istediklerine göre mi şekillenmelidir, yoksa Allah'ın dini bunlara göre mi şekillendirilmelidir? İnsanların ve siyasi sistemlerin eylemleri Allah'ın dinine uymayınca, Allah'ın dininin hükmünün "tarihsel" olduğunu ve uygulanamayacağını söylemek insanlara ve siyasi sistemlere Allah'ın üzerinde bir değer atfetmek olmaz mı?
Sayfa 48Kitabı okudu
Haramlar: Şirk, katillik, çalmak, zina, faiz, içki, kumar, fal okları, leş, kan, domuz eti, Allah'tan başkası adına kesilen, anne babanın hakkının çiğnenmesi, rüşvet, ticarette hile, kıacası Kuran'da yasaklanan her şey haramdır
ve bunları yapmamak gerekir. Bir tarihselci de bu haramlardan kaçınabilir ama "O dönemde domuz pis olduğu için
yenmiyordu, günümüzde temiz olduğu için yenebilir" diyecek birisine, tarihselcinin verebileceği tutarlı bir cevabı yoktur. Bu yüzden "Bir tarihselciden fazla olarak uygula-
lan nedir" sorusu boş ve anlamsızdır. Ayrıca tarihselci söyIemlere inanıp da bu haramların bir kısmın işlemeye başladığına tanıklık ettiklerimizin veballeri de tarihselcilerin
boyunlarındadır.
ibadetler: Abdest, vakitli namaz, zekat, oruç, hac, cihad, Allah'ı çok anmak ve diğer Kuran'da emredilen ibadetler. Bir tarihselci de bunları yapıyor olabilir ama bir tarihselci bunların tarihsel olmadığını neye dayanarak söylüyor, tarihsel olanla olmayanın sınırını nasıl konulması gerektiğini gösteremediğiniz için, kendi yaklaşımınızda bu ibadetleri uygulasanız da mantıki temelin de ne diyorsunuz."O dönemdeki Araplar susuz ortamda pis olduğu için abdest emredilmiş, biz bugün duş alıyoruz, temiziz, abdest o dönemin Araplarınaydı" diye uyduruk bir söyleme bile bu yaklaşımınızla tutarlı bir cevap veremezsiniz.
“O dönemin Arapları çöldeydi, susuzdu; bu yüzden onlara ahirette bahçeler, ırmaklar vaat edildi.” Bu arada ben Bosna kökenliyim; Bosna’nın hemen her yeri çok yeşildir ve her tarafından ırmaklar akar. Ama gidip bir Boşnak’a idealize ettiği ahiret tasvirini sorsanız, o bile size çölden ve susuzluktan bahsetmez, yine suların aktığı, yeşillik bir ortamı ideal bir ortam olarak görür. Bu tip olgular üzerine birazcık düşünselerdi, Kuran’ın hitabında, Arap coğrafyasının değil de insan fıtratının merkeze alındığını rahatlıkla anlayabilirlerdi.
Sayfa 40Kitabı okudu
Kuran’daki ayetlerin maksadının çok önemli olduğu kanaatindeyim. Birisi “Ayetlerin maksadı içeriğinden daha önemlidir” derse, buna da itiraz etmem. Ayetlerin maksadını bir kenara bırakıp da hile-i şeriyyelere İslam’ı açmak, İslam’ın içini başka türlü bir boşaltma hareketidir. Fakat birisi, “Ben ayetin maksadına bakarım, ayetin içeriği Allah’tan bile olsa bu içeriği boş veririm” anlamına gelecek şekilde hareket ederse “Orada dur” demek gerekir. Allah bazı ayetlerinde “israf etmeyin” gibi hedefleri koymuş, bu hedeflerin içinin nasıl doldurulacağını insanlara bırakmış, bu hedeflere ulaşmanın yol haritasını bütünüyle vermemiştir. Tarihin değişen koşullarında Kuran’ın koyduğu bu tip hedeflere ulaşmak için değişik yollar izlenebilir; bunlar Kuran’ın tarihsel değişimlere uymasında esnek bıraktığı alanlardır. Ama Kuran’ın içerik verdiği, yani yolun nasıl olduğunu tarif edip de “Yap” dediği hususta, bize düşen “İşittik ve itaat ettik” demektir. Aksi davranışta faiz yasağı, namaz emri, zina yasağı, oruç emri gibi hemen her hüküm için bir maksat düşünülebilir ve birileri bu maksatları söz konusu emir ve yasaklara uymadan da gerçekleştirebileceklerini iddia edebilirler.
Evet konu çokeşlilikten kertenkeleye yer sofrasına geldi.(=
s. 70'te "bir şeyler demekle sorunun cevabını vermek arasındaki farka dikkat edin. Bu görüşleri ileri sürenlerin, bu soruya tutarlı bir cevap vermesi mümkün değil. Ama bir de siz deneyin ve sonucu görün..." diyen abi çokeşliliğe cevap veriyor. (= Çok-eşlilik: Tarihselcilerin yaptığı en büyük yanıltmacalardan biri, günümüzde birçok kimsenin uygulamadığı çokeşlilik gibi İslam’ın haram kılmadığı ama İslam’ın emir ve tavsiyesi de olmayan meseleleri, sanki bunları uygulamak İslam’ın emir veya tavsiyesiymiş gibi “Tarihselci olmayanlar haydi çok-eşlilik yapsanıza” gibi bir mugalatayla sunmaktır. İslam’ın tarihin farklı dönemlerine ve farklı coğrafyalarına uygun bir din olmasını mümkün kılan en önemli unsurlardan biri helal dairesinin genişliğidir. İslam’da kertenkele yemek de yememek de, çokeşlilik yapmak da yapmamak da, yer sofrasında oturmak da oturmamak da helaldir. Fakat “Tarihselci olmayanlar haydi kertenkele yesenize” veya “Haydi yer sofrasında yemek yesenize” diyerek, helal olanla emir ve tavsiye olan arasındaki farkı karıştırmak (daha doğrusu aradaki farkı bile bile tahrif etmek) ne kadar bariz bir hataysa, tezleriniz destek kazansın diye çokeşlilik konusundaki mugalatalarınız da böylesi bir tavırdır.
Sayfa 57Kitabı okudu
Düşünselerdi derken? Senin Bosna düşüncen gibi mi mesela? (=
“O dönemin Arapları çöldeydi, susuzdu; bu yüzden onlara ahirette bahçeler, ırmaklar vaat edildi.” Bu arada ben Bosna kökenliyim; Bosna’nın hemen her yeri çok yeşildir ve her tarafından ırmaklar akar. Ama gidip bir Boşnak’a idealize ettiği ahiret tasvirini sorsanız, o bile size çölden ve susuzluktan bahsetmez, yine suların aktığı, yeşillik bir ortamı ideal bir ortam olarak görür. Bu tip olgular üzerine birazcık düşünselerdi, Kuran’ın hitabında,
Arap coğrafyasının değil de insan fıtratının merkeze alındığını rahatlıkla anlayabilirlerdi.
Sayfa 40Kitabı okudu
İş bu sözün sahibi profesördür. (=
Dünyadaki bir ülkenin bir şehrini anlatan bir kitap bile Kuran’dan daha kalın olup da yine o şehri tam olarak anlatamıyorsa; Kuran’ın ahiretle ilgili bütün olguları değil fakat bir kısmını aktardığı bellidir. Zaten bunun aksini düşünen de olmamıştır.
Sayfa 39Kitabı okudu
Eğer Kuran’ın birçok hükmü uygulamadan kalkacaksa Allah’ın yeni bir din gönderip kendi
hükümlerini kendisinin iptal etmesini beklememiz gerekmez miydi?
Nerede Kur'ân'a güvenebileceğini söyleyen bir izah yapılsa, ateistlerden önce bir tarihselci yetişip, izahı boşa çıkarmak için debeleniyor.