Bu kitap bugün bile etrafımızda gördüğümüz dindar görünüşlü bir sahtekârın öyküsü. Bizdeki şıh, şeyh, gavs veya her ne haltsa işte onlara karşılık gelen Tartuffe isimli bir sahtekârın , Orgon adındaki dindar ve tabii ki cahil bir adamın evine bir tür danışmanlık ve eğitmenlik rolüyle kapağı atmasıyla gelişen komik olaylar neticesi bu dindar sahtekârın foyasının ortaya çikmasını anlatıyor oyun. Tabii ki her din gibi eleştiriye kapalı olan hristanlığa bağlı olanlar da 17. Yüzyılda da yine şasırtmamıs ve oyunun yasaklanmasını sağlamışlar. 1664 yılında ilk kez oynanan oyun, ancak 1669 yılında tekrar oynanabilmiştir. Okuyun, zihniniz şenlensin.
Geçmiş yıllardan beri Din üzerinden insanların nasıl dolandırıldığı nasıl kullanıldığını okumak bir şeyler uyandırıyor dini insanlar kendi emelleri için nasıl kullandığını mükemmel anlatan mükemmel eser
Jean Baptiste Poquelin ya da en bilindik ismiyle Moliere... Bu defa da sahtekar din adamlarına, din adı altında kandırılan insanlara, o döneme göre büyük bir cesaretle vermiş veriştirmiş.
Diğer oyunlarını okurken çoğu zaman gülümsetmiş, “hadi canım” , “yok artık” dedirtmiştir bir yandan da. Fakat bu oyunu okurken maalesef gülemedim ve “bu kadar
Moliere okumayı seviyorum. Buna rağmen başlangıçta beklentim düşüktü. Ama beni yanılttı, en az Cimri kadar beğendim diyebilirim. Çevirisi de oldukça başarılıydı, hemen oyunun içine aldı beni.
Oyunu kimseye anlatmak değil niyetim. Karl Marx'ın hani çok ünlü bir sözü var ya ''Din Toplumun Afyonudur. '' diye, işte konusu tam da bu .
Neyse şimdi bu afyonun biraz da sansür boyutuna bakmak niyetim . Okuduğumuz bu oyuna tarihte ilk ''sansür'' diyebiliriz galiba . Moliere Tartuffe 'u yazar, kilise oyunu okur (bazı kaynaklar oyun oynandıktan sonra diyor ama) ve sonunu beğenmez . Oyun Kral tarafından kilise sansürü ile yasaklanır . Ardından moliere oyunun sonunu son derece ''yapay'' bir şekilde bitirir . (Okurken hemen hissedeceksiniz zaten.) Oyun sansürlü haliyle sahnelenir ve çok beğenilir . (Burda sonunu biraz anlatmalıyım .) Yeni haliyle oyun, Kralın pat diye olaylara el koymasiyla çözülmüş ve iyiler kazanmıştır . Herkes krala minnetlerini sunar . Tıpkı yunan trdagedyalarinda içinden çıkılmaz bir hal alındığında gökten tanrilardan birinin gelip her şeyi düzelttigi gibi . Moliere üstadım çok zekisin .
Molière
Moliére'in son derece iyi oyunlarından biriydi. Tâbi bu eseri
Orhan Veli Kanık 'ın çevirisiyle okumam da kitabın benim için ayrı bir güzel yanıydı. Moliére bu eserinde yine yaşadığı dönemde ve toplumunda bulunan sahtekar ve riyakar dindarların portresini bir sahtekar ve dolandırıcı olan Tartuff karakteri üzerinden yansıtmış ve bu durumu komik bir şekilde hicvetmiş. Dini gösteriş için kullananları, riyakarları çok iyi bir şekilde işlemiş Moliére. Mizah unsuru da bir hayli fazlaydı. Kalemini ve ustalığını çok iyi bir şekilde kullanmış Moliére. Gerçekten komedi ve hiciv'de usta olduğunu bir kez daha göstermiş...
Bir eser din kullanıcılarını ancak bu kadar komik anlatabilirdi.
En aziz, en mukaddes şeylerimizi, o, Allah korkusunu hiçe sayan sahte görünüşleriyle nasıl oyuncak haline getirir, nasıl fütursuzca istismar ederler. İçleri menfaat hırsıyla yanar. Sofuluk ellerinde bir zanaat, bir esnaflık vasıtası. O sahte tavırlarına, o uydurma heyecanlarına karşılık, itibar isterler, mevki beklerler.
Bi rastî pirtuka yekemîn şano bi Kurdî hi ev pirtûk.
Û peyama wê ku derheqê sofî (mela şêx)ên sextekar de gelek tiştên rast û dijwar gotiye molliere.
Em baş lê binêrin li civaka me Kurda de yên wulo qet kêm nebûne mixabin...:( nizanim heye yan tune yeê zehf dixwazim eynî weke dîyaogq pirtukê sêra şanoyé bikim..
yên ku dîtibe dikare ji min re bibêje.(bawerim inş hebe.)
Zahf giran jî nîn e.
û wergerî jî pîroz dikim ku gelek xweş û geş vergerandî ye...
SERKEFTIN ji boo xebatên mîna vê...
Yüzyıllar önce yazılmasına rağmen günümüzde olan Tartüf gibi sahtekarlara ve onu destekleyen bağnaz insanlara ışık tutuyor. Okudukça 'bu insanlar çok tanıdık geliyor' diyorsunuz. Dorine gibi insanların doğru sözlerine kulak vermeyip onları aşağılamakta cabası...
