Yazarın en güçlü eserlerinden biri olan, hatta şaheseri sayılan Vadideki Zambak,
gelenek incelemelerinde, taşra hayatından sahneler arasında yer alırsa da; kahramanları birer köylü olmaktan çok uzaktır. Romanın olayları 1809-1836 yılları arasında geçer. Yapıtın kahramanı Felix de Vandenesse büyük ölçüde Balzac'tır. Romancının okul hayatıyla Felix'in okul hayatını karşılaştırdığımızda arada şaşmaz paralellikler görürüz; aynı sıkıntılar, aynı aile sevgisinden ve ana ilgisinden uzak bir büyüme dönemi.
Yapıtın kadın kahramanı Henriette de Mertsauf ise, Balzac'ın yaşam öyküsünden adı geçen Madame de Benny'den başkası değildir. Bu kadın tam on beş yıl boyunca yazara hem dostluk, hem analık, hem de danışmanlık yapmıştır.
Balzac da, çocukluğunda çektiği ruhsal acılarını, yıkıntıların bütün burukluğunu bu yapıtta vermiştir. Kocasında mutluluğu tadamayan , ama ona ihaneti de saygı açısından kendine yediremeyen genç bir kadının tüm acılarını, bir ana sevgisiyle karşılık, platonik aşkın en güzel örneğini yine bu ölmez şaheserde, Vadideki Zambak'ta buluruz.
✿ ✿ ✿